De familie van Ditzhuyzen telde onder haar leden een rentmeester van Huis Bergh en bedrijfseigenaren in de Achterhoek. Het gehele familiearchief is sinds kort toegankelijk, de archieftoegang staat online.
Een van de eerste Van Ditzhuyzens die in het familiearchief opduikt is Henrick van Ditshuysen (1645-1710). Hij was rentmeester in Zevenaar. Latere familieleden treffen we onder meer aan als bierbrouwer, geërfde, heemraad, koopman, pastoor, notaris, officier, steenbakker en ingenieur.
Rentmeester van Huis Bergh
Willem Theodoor Johan van Ditzhuyzen (1794-1870) liet aardig wat archiefstukken na, die zich in het familiearchief bevinden. Hij was provisor (beheerder) van het Loogasthuis in Zevenaar, gemeenteontvanger van onder andere Zevenaar, ontvanger van rondemorgengelden (een soort grondbelasting) in het ambt Liemers en lid van Provinciale Staten. Daarnaast werkte hij van 1825 tot in de jaren 60 van de 19e eeuw als rentmeester van Huis Bergh onder de scepter van de vorst van Hohenzollern-Sigmaringen. Niet de geringste in die tijd. Niet voor niets staat de familie Van Ditzhuizen in Nederland’s Patriciaat, het Blauwe Boekje. Via Willem T.J. zijn een aantal charters in het familiearchief terechtgekomen. Deze charters (oorkonden) gaan terug tot in de middeleeuwen. De oudste, een eigendomsbewijs, is van 1370. De papieren nalatenschap van Willem T.J. van Ditzhuyzen kan interessant zijn voor onderzoekers die zich verdiepen in het verleden van Huis Bergh.
Hier en daar schemeren ook persoonlijke zaken door in dit overwegend ‘zakelijke’ familiearchief. Inventarisnummer 361 bevat bijvoorbeeld correspondentie over de verbroken verloving van Willem T.J. met Theresia Swiersen.
Eigenaar van Vulcaansoord
Willem T.J.’s zoon, Gustaaf, was uit iets ander hout gesneden dan zijn vader. Aanvankelijk was hij kassier van de vorst van Hohenzollern-Sigmaringen. Gustaaf kocht, samen met twee zwagers, in 1867 de ijzergieterij Vulcaansoord in Terborg. Twintig jaar later kocht hij zijn zwagers uit. Blijkbaar was Gustaaf liever eigen baas. In het familiearchief bevinden zich aardig wat historische papieren van de ijzergieterij en emailleerfabrieken Vulcaansoord, waar op gegeven moment zo’n 500 mensen werkten. Overigens beheert het Gelders Archief eveneens het bedrijfsarchief van Vulcaansoord. De nazaten van Gustaaf bij Vulcaansoord bleven tot 1931 betrokken bij het Achterhoekse bedrijf. Daarna verdwenen de Van Ditzhuyzens uit de onderneming.
Een pastoor
In het familiearchief tref je ook een kleine nalatenschap van een pastoor aan: Zeno August Victor Marie van Ditzhuyzen (1871-1841). Hieronder bevinden zich een bewijs van vaccinatie tegen koepokken, een herderlijk schrijven van de paus en stukken over het opdragen van de eerste heilige mis door de pastoor.
Jurist en kantonrechter Gustaaf Adelbert Johan Marie van Ditzhuyzen (1878-1929) schonk het familiearchief aan het Gelders Archief.
Bekijk de archieftoegang van het familiearchief Van Ditzhuyzen
Meer informatie: Nederland’s Patriciaat 45 1959 p. 135-148, 383
Afbeeldingen:
Boven: Familieportret (waarschijnlijk genomen tijdens een huwelijk) van de Van Ditzhuyzens, circa 1895. Gelders Archief 0495-494, Fotograaf Rients Velsink, Public Domain Mark 1.0 licentie, https://permalink.geldersarchief.nl/1826ED126F0B4E5DAC2C6753F366ED76
Midden: Gustaaf Adelbert Johan Marie van Ditzhuyzen, eigenaar van Vulcaansoord, 1895. Gelders Archief 0495-482, Public Domain Mark 1.0 lic., https://permalink.geldersarchief.nl/E7927BE3FA13401FABF7D7184A43EB8A
Onder: Overlijdensbericht van Clementine Susanna Francisca van Ditzhuyzen-de Both, 1921. Gelders Archief 0495-473, Public Domain Mark 1.0 licentie, https://permalink.geldersarchief.nl/9309EA68B12544099F010395E0C3C59F
Westervoortsedijk 67-D
Openingstijden studiezaal