1707
Gelderse Landdagsrecessen 1581-1798
Inleiding
2 De Gelderse Landdagen en hun recessen ten tijde van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en de Bataafse Republiek
laatste wijziging 25-01-2023
11.982 beschreven archiefstukken
509 gedigitaliseerd
totaal 509 bestanden
Inventaris
1588
Landdag 27 maart - 5 april / 22 mei 1588 te Arnhem
a. Deze landdag is de enige die gehouden werd in het jaar 1588. De zitting begon op 27 maart en liep door tot en met 5 april, maar had een korte, ééndaagse uitloper op 22 mei, die aansluitend aan 5 april in het reces is opgenomen. Deze uitloper hield verband met de werkzaamheden van een commissie ter afhandeling van ingekomen rekesten en ter afsluiting van de rekening van de Gelderse ontvanger-generaal Hans Bierman, zie de regesten 118 (1588) tot en met 122 (1588). De Landdag zelf was na 5 april reeds uiteengegaan.
b. Deze landdag bestaat uit zes onderdelen:
- het chronologische, doorlopende reces;
- een afschrift van besluiten op de propositie (agenda) voor deze landdag, identiek met de overeenkomstige besluiten in het chronologische, lopende reces van 31 maart;
- afzonderlijk genoteerde punten van bespreking, tijdens de landdag overhandigd door afgevaardigden van de Staten van Utrecht;
- de besluitvorming op deze punten van de Utrechtse Staten; van deze besluitvorming bestaan twee versies met inhoudelijke en textuele verschillen, één versie in het chronologische, doorlopende reces, de andere afzonderlijk opgetekend achter de eveneens afzonderlijk genoteerde Utrechtse punten; deze beide versies behoren bij de zitting van 31 maart
- een memorie van stadhouder Adolf van Nieuwenaar, gevolgd door de besluitvorming daarop, behorend bij de zitting van 4 april;
- besluitvorming en instructies voor de afgevaardigden naar de Staten-Generaal, bestaande uit een instructie, een aanvullende "Memoriael Instructie" met negen punten, een tweede reeks aanvullingen met nog eens drie punten, een commissiebrief en twee brieven uit Engeland waarop de besluitvorming deels is gebaseerd.
b. Deze landdag bestaat uit zes onderdelen:
- het chronologische, doorlopende reces;
- een afschrift van besluiten op de propositie (agenda) voor deze landdag, identiek met de overeenkomstige besluiten in het chronologische, lopende reces van 31 maart;
- afzonderlijk genoteerde punten van bespreking, tijdens de landdag overhandigd door afgevaardigden van de Staten van Utrecht;
- de besluitvorming op deze punten van de Utrechtse Staten; van deze besluitvorming bestaan twee versies met inhoudelijke en textuele verschillen, één versie in het chronologische, doorlopende reces, de andere afzonderlijk opgetekend achter de eveneens afzonderlijk genoteerde Utrechtse punten; deze beide versies behoren bij de zitting van 31 maart
- een memorie van stadhouder Adolf van Nieuwenaar, gevolgd door de besluitvorming daarop, behorend bij de zitting van 4 april;
- besluitvorming en instructies voor de afgevaardigden naar de Staten-Generaal, bestaande uit een instructie, een aanvullende "Memoriael Instructie" met negen punten, een tweede reeks aanvullingen met nog eens drie punten, een commissiebrief en twee brieven uit Engeland waarop de besluitvorming deels is gebaseerd.
c. Deze landdag komt in zijn complete vorm en omvang, met de daartoe behorende en ter vergadering behandelde bijlagen, uitsluitend voor in 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 3, Landdagsrecessen over de jaren 1584-1593, pp. 237 - 317.
d. In het recessenexemplaar 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 612, Landdagsrecessen over de jaren 1587-1591, ontbreken de besluitvorming, instructies en bijlagen voor de afgevaardigden ter Staten-Generaal. In het exemplaar 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4696, Landdags- en Kwartiersrecessen over de jaren 1587-1593, ontbreken het chronologische, lopende reces en de besluitvorming, instructies en bijlagen voor de afgevaardigden ter Staten-Generaal.
e. In het recessenexemplaar 0005 Staten van het Kwartier van Zutphen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 1384, Landdagsrecessen over de jaren 1577-1589, ontbreekt het jaar1588 helemaal.
d. In het recessenexemplaar 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 612, Landdagsrecessen over de jaren 1587-1591, ontbreken de besluitvorming, instructies en bijlagen voor de afgevaardigden ter Staten-Generaal. In het exemplaar 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4696, Landdags- en Kwartiersrecessen over de jaren 1587-1593, ontbreken het chronologische, lopende reces en de besluitvorming, instructies en bijlagen voor de afgevaardigden ter Staten-Generaal.
e. In het recessenexemplaar 0005 Staten van het Kwartier van Zutphen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 1384, Landdagsrecessen over de jaren 1577-1589, ontbreekt het jaar1588 helemaal.
27 maart
Vervolg regest 005 Nota bene:
e. 0012 Gelderse Rekenkamer, S 3, pp.285-292, bevat tevens in copie de Franstalige brief van Willoughby aan de Staten-Generaal, zie regest 003 (1588): hij schrijft te Utrecht brieven te hebben ontvangen van koningin Elisabeth, die met de Nederlandse gezanten in Engeland gesproken heeft over verontrustende berichten aangaande de Opstand van Sonoy en anderen. Ze laat weten de Nederlandse havens niet langer te kunnen verdedigen gezien de dreigende invasie van Engeland (door de Spaanse Armada). Ze schrijft desondanks kosten noch moeite te sparen ter verdediging van de Unie, en daarom tot nog toe geen vrede met Spanje te accepteren. Ze dreigt echter de steun aan de Unie op te zeggen indien de onenigheid tussen de gewesten voortduurt en men blijft weigeren Leiden of andere plaatsen, zoals was beloofd, in handen te stellen van Leicester. Ze maant de Staten zich te houden aan het verdrag met Engeland, en de bij verdrag toegezegde Raad van State in te stellen die samen met Leicester de tweespalt moet beëindigen.
f. Voor de antwoorden op deze Engelse brieven en de besluiten op de aanverwante onderwerpen uit de propositie, te weten de relatie met Engeland, de verhoudingen tussen de opstandige gewesten onderling en mogelijke vredesbesprekingen met Spanje, zie de regesten 015 (1588) tot en met 017 (1588), 022 (1588) tot en met 036 (1588), 045 (1588) tot en met 072 (1588) en 104 (1588) tot en met 117 (1588).
g. "stilo veteri": zie Verklarende woordenlijst.
e. 0012 Gelderse Rekenkamer, S 3, pp.285-292, bevat tevens in copie de Franstalige brief van Willoughby aan de Staten-Generaal, zie regest 003 (1588): hij schrijft te Utrecht brieven te hebben ontvangen van koningin Elisabeth, die met de Nederlandse gezanten in Engeland gesproken heeft over verontrustende berichten aangaande de Opstand van Sonoy en anderen. Ze laat weten de Nederlandse havens niet langer te kunnen verdedigen gezien de dreigende invasie van Engeland (door de Spaanse Armada). Ze schrijft desondanks kosten noch moeite te sparen ter verdediging van de Unie, en daarom tot nog toe geen vrede met Spanje te accepteren. Ze dreigt echter de steun aan de Unie op te zeggen indien de onenigheid tussen de gewesten voortduurt en men blijft weigeren Leiden of andere plaatsen, zoals was beloofd, in handen te stellen van Leicester. Ze maant de Staten zich te houden aan het verdrag met Engeland, en de bij verdrag toegezegde Raad van State in te stellen die samen met Leicester de tweespalt moet beëindigen.
f. Voor de antwoorden op deze Engelse brieven en de besluiten op de aanverwante onderwerpen uit de propositie, te weten de relatie met Engeland, de verhoudingen tussen de opstandige gewesten onderling en mogelijke vredesbesprekingen met Spanje, zie de regesten 015 (1588) tot en met 017 (1588), 022 (1588) tot en met 036 (1588), 045 (1588) tot en met 072 (1588) en 104 (1588) tot en met 117 (1588).
g. "stilo veteri": zie Verklarende woordenlijst.
010 Voorlezing van het schrijven van Henry Killigrew, met de Franse tekst in het Nederlands vertaald, met vermaning aan de Landdag eensgezind besluiten te nemen naar gelang de toestand van het land vereist. Aangezien het daarna reeds 15.00 uur 's middags is, gaat de Landdag uiteen en zal hij de volgende morgen om 8.00 uur worden voortgezet.
1707 Gelderse Landdagsrecessen 1581-1798
Inventaris
1588
Landdag 27 maart - 5 april / 22 mei 1588 te Arnhem
27 maart
010
Voorlezing van het schrijven van Henry Killigrew, met de Franse tekst in het Nederlands vertaald, met vermaning aan de Landdag eensgezind besluiten te nemen naar gelang de toestand van het land vereist. Aangezien het daarna reeds 15.00 uur 's middags is, gaat de Landdag uiteen en zal hij de volgende morgen om 8.00 uur worden voortgezet.
Datering:
1588 maart 27
Notabene:
"den Raetsheer kilgern": Sir Henry Killigrew (ca. 1528-1603), Engels parlementslid en bekwaam diplomaat, aanhanger van koningin Elisabeth I en van Robert Dudley graaf van Leicester; in de jaren 1585-1589 lid van Elisabeths raad voor de Nederlanden; ook benoemd in de Raad van State.
Bloknummer:
0012
Inventarisnummer:
S 3
Folionummer:
p. 242
laatste wijziging 17-09-2018
laatste wijziging 25-01-2023
11.982 beschreven archiefstukken
509 gedigitaliseerd
totaal 509 bestanden
Kenmerken
laatste wijziging 25-01-2023
11.982 beschreven archiefstukken
509 gedigitaliseerd
totaal 509 bestanden