Paleis Het Loo is gebouwd in de jaren 1685-1687 in opdracht van stadhouder prins Willem III (1650-1702). In de jaren 1692-1694 werd het huis vergroot en tot 1795 bleef Het Loo in privébezit van de Oranjes. Na confiscatie door de Bataafse Republiek en kortstondige bewoning door koning Lodewijk Napoleon (1806-1810) werd het in 1813 eigendom van de Staat der Nederlanden en vanaf 1815 aan de Koninklijke Familie ter beschikking gesteld als zomerverblijf. Het paleis is door tien opeenvolgende generaties Oranje bewoond geweest, tot de familie aangaf daar niet langer prijs op te stellen.
Met ingang van 1 januari 1971 werd Paleis Het Loo door het Ministerie van Financiën in beheer overgedragen aan het Ministerie van CRM, dat het vervolgens bestemde tot 'Oranjemuseum'. In 1972 volgde de opening van het museum in de koetshuizen en de stallen, in de periode 1974-1977 gecontinueerd in de westvleugel en vanaf 1978 opnieuw in de stallen. Na de restauratie van het gehele complex in de jaren 1977-1984, waarbij het huis en de tuinen werden teruggebracht in de 17e-eeuwse staat, volgde de officiële opening op 20 juni 1984.
Aanvankelijk een rijksmuseum dat geheel ressorteerde onder het ministerie (tot 1982 CRM, 1982-1994 WVC), veranderde de status per 1 juli 1994 in die van een zogenaamd verzelfstandigd rijksmuseum onder de naam Paleis Het Loo Nationaal Museum, wat o.a. inhoudt dat het museum op afstand is gezet van het ministerie en is ondergebracht in een Stichting.
Samengevat ressorteerde Paleis Het Loo van 1971 tot en met 1994 als rijksmuseum onder de minister van Cultuur.