Menu

De chat is beschikbaar van maandag tot en met vrijdag tussen 13:00 en 16:00 uur. Is de chat offline? Bekijk onze Veelgestelde vragen of stel uw vraag via ons contactformulier.

Uw zoekacties: Oud archief Arnhem

2000 Oud archief Arnhem

Archieftoegang

Hier vindt u de inventaris van een archieftoegang. Hierin staat beschreven welke stukken zich in dit archief bevinden. 
 
Het nummer dat voor de titel van het archief staat is het toegangsnummer van dit archief. Het nummer dat voor de beschrijving van een stuk staat is het inventarisnummer. 
  • Bij ‘Kenmerken’ vindt u algemene informatie over dit archief
  • Bij ‘Inleiding’ vindt u achtergrondinformatie over dit archief, denk hierbij aan de openbaarheid, de archiefvormer en de oorsprong en opbouw van het archief.
  • Bij ‘Inventaris’ vindt u de lijst met beschrijvingen van stukken die zich in dit archief bevinden. 

Hoe zoekt u door een archieftoegang?

Klik op de zoekbalk links bovenin en voer uw zoekterm(en) in. Klik vervolgens op ‘zoek’.
Onder ‘Gevonden archiefstukken’ verschijnen de beschrijvingen van stukken uit dit archief waar deze term in voorkomt. Om te zien in welk deel van het archief deze stukken zitten klikt u op ‘Inventaris’. Dor telkens te klikken op het woord/de woorden die vetgedrukt worden weergegeven komt u uit bij de (met geel gemarkeerde) zoektermen. 

Welke archieftoegangen heeft het Gelders Archief?

Bekijk het Archievenoverzicht  om te zien welke archieven zich in het Gelders Archief bevinden. Deze zijn niet allemaal geïnventariseerd en beschikbaar voor inzage. Als er geen inventarislijst beschikbaar is, is dit archief helaas nog niet in te zien. 
 

 

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
2000   Oud archief Arnhem
Inleiding
1. Auteursrechten en andere rechten
2. Openbaarheid en citeren
3. Voorwoord
4. Overzicht der opeenvolgende besturen
5. Verhouding van de stad tot gewest en kwartier
6. Geschiedenis van het archief
7. Toelichting tot de inventarisatie
laatste wijziging 17-04-2024
9.145 beschreven archiefstukken
1.468 gedigitaliseerd
totaal 324.187 bestanden
Inventaris
1. Stad Arnhem
1.01. Resolutiën, notulen en bijbehoorende stukken
1.02. Keuren, ordonnantiën en publicatiën
1.03. Verhouding van de stad tot den landsheer
1.04. Verhouding van de stad tot verschillende autoriteiten en steden
1.05. Inrichting van het stadsbestuur
N.B. Vergelijk ook de noot bij Inv. no. 588.
1.06. Personeel
1.07. Bevolking
1.08. Beheer der stedelijke inkomsten en eigendommen
1.09. Bemoeiingen met 's lands financiën
1.10. Handel en verkeer
1.11. Openbare werken
1.12. Militaire zaken
1.13. Politie
1.14. Armwezen
1.14.1. In het algemeen
1.14.2. Stedelijke instellingen van weldadigheid
2000 Oud archief Arnhem
Inventaris
1. Stad Arnhem
1.14. Armwezen
1.14.2.
Stedelijke instellingen van weldadigheid
laatste wijziging 11-10-2023
7 gedigitaliseerd
totaal 175 bestanden
1.14.2.1. Het Nassausch Weduwenhuis
N.B. ANNA VAN NASSAU-MANDERSCHEID, vrouw van LODEWIJK GUNTHER VAN NASSAU, den broeder van graaf WILLEM LODEWIJK, vermaakte bij codicil van het jaar 1606 een bedrag van 2000 Carolus' guldens, om daarmede een woning aan te koopen en in te richten tot het verschaffen van onderdak aan 6 oude vrouwen. Ter voldoening aan de bepalingen in genoemd codicil werd in 1606 een huis in de Kerkstraat gekocht. De eerste rentmeester was JOHAN VAN GOLSTEIN, rentmeester van de Veluwe, die aan graaf ERNST CASIMIR rekening en verantwoording aflegde. Deze graaf maakte in 1624 de oudst bekende ordonnantie voor het huis, welke in 1650 door graaf WILLEM FREDERIK vernieuwd werd.
In 1728 nam de magistraat van Arnhem het toezicht op het Weduwenhuis op zich, aangezien het beheer te wenschen overliet. De stad stelde een rentmeester aan, doch ondanks deze nieuwe regeling raakte het huis meer en meer in verval. Tenslotte werd in 1805 een regeling getroffen, waarbij bepaald werd, dat de administrateur van de domeinen van den prins van Oranje het recht zou krijgen, een plaats voor één oude vrouw aan te wijzen in het aan de stad toebehoorende St. Catharinae gasthuis. In 1814, bij den terugkeer van het Huis van Oranje, kreeg Koning WILLEM I dat recht. Het wordt heden ten dage nog door H.M. de Koningin uitgeoefend. Bij de regeling van 1805 vervielen de eigendommen en inkomsten aan de stad.
Vergelijk: A. OLTMANS, Het Nassausche Weduwenhuis te Arnhem, in: Bijdragen en mededeelingen van Gelre, XXXI.
1.14.2.2. Het Spinhuis, de Stadsleer- en spinschool en de Stadsfabriek
N.B. Het stadsspinhuis moet niet verward worden met een spinhuis in de gewoonlijk voorkomende beteekenis van tuchthuis; hier is de onder dien naam voorkomende inrichting meer een instelling van liefdadigheid, waar werk werd verschaft aan allerlei personen, die wegens lichte misdrijven aldaar werden te werk gesteld, en waar voorts bedelaars en behoeftigen werden onderhouden. Deze lieden verdienden dan met het maken van bombazijn en andere stoffen een klein inkomen. Op grond van deze bestemming zijn de weinige overgebleven archiefstukken van het spinhuis in deze afdeeling geplaatst.
De Stadsleer- en spinschool werd in het jaar 1787 opnieuw ingericht en wel door overneming van de Diaconie Leer- en spinschool, welke sedert 1781 gevestigd was in een der lokalen van het St. Catharinae gasthuis. De overneming dezer school door de stad geschiedde naar aanleiding van geschillen tusschen den kerkeraad en de diaconie over de financiën van de school, waardoor haar voortbestaan bedreigd werd.
De school diende hoofdzakelijk, om aan kinderen en meisjes werk te verschaffen, welke werkzaamheden afgewisseld werden met het ontvangen van onderricht in de benedenvertrekken van het gebouw. Annex dit gebouw was de zoogenaamde Stadsfabriek, onder welke benaming het geheel, gelegen aan de tegenwoordige Spinschoolstraat, ook wel bekend stond.
1.14.2.3. Het Algemeen Armbestuur
N.B. De naam Algemeen Armbestuur dateert officieel eerst van het jaar 1829, alhoewel vóór dien tijd een dergelijke instelling werkzaam was. Bij besluit van 26 September 1829 werd een Algemeen Armbestuur ingesteld, waaronder ook de directies der verschillende gasthuizen zouden worden vereenigd. Het Algemeen Armbestuur werd in verband met art. 4 der wet van 28 Juni 1854 (Staatsblad 100) en art. 147 der wet van 29 Juni 1851 (Staatsblad 85) opgeheven en vervangen door een Burgerlijk Armbestuur.
1.14.2.4. De Stedelijke Spaarbank
1.14.2.5. De Stedelijke Bank van Leening
N.B. Het oudst bekende octrooi van de Bank van Leening is van 28 October 1595 (Gilden en Officiantenboek, Inv. no. 589). Daaruit blijkt, dat reeds in 1589 een octrooi werd verleend voor het houden van een leentafel aan ANDRIES BUSSONNET In het octrooi van 1595 zijn eenige algemeene bepalingen tegen de lombarden, op den Landdag van 22 Maart 1593 aangenomen, verwerkt.
De aanleiding tot het geven van een octrooi moet vermoedelijk gezocht worden in het feit, dat, de overheid toezicht wenschte te hebben op de pandhouders, die in particuliere ondernemingen woekerwinsten maakten.
Tot het jaar 1835 werd de Bank van Leening verpacht; sedert dien tijd heeft de stad haar in eigen beheer genomen.
Vergelijk ook de noot bij Inv. no. 588.
1.14.2.6. De Stadsarmenapotheek
1.14.2.7. De Stadsarmenbewaarschool
N.B. Bij besluit van den Raad van 27 Juni 1844 werd besloten tot de oprichting van een bewaarschool voor arme kinderen, onder vaststelling van een reglement. De school werd gevestigd in het reventer van het voormalige St. Catharinae gasthuis; er werd een speelplaats bij aangelegd.
1.14.2.8. Het Stedelijk Ziekenhuis
N.B. In den winter van het jaar 1847 is het stedelijk ziekenhuis in werking gesteld, voorloopig zonder reglement. Het reglement, ontworpen door het Algemeen Armbestuur, werd 9 Maart 1850 door den Raad goedgekeurd.
1.14.3. Instellingen van weldadigheid, waarover de stad toezicht heeft
1.15. Onderwijs
N.B. Vergelijk ook de noot bij inv. no. 588.
1.16. Verhouding van de stad tot de kerk en de geestelijkheid
1.17. Limieten
1.18. Geschillen
1.19. Bemoeiingen van de stad met de zaken van Overbetuwe
N.B. Bij den brief van hertog ARNOLD van 23 December 1445 werd bepaald, dat de stad Arnhem, evenals Nijmegen, het recht zou hebben ten eeuwigen dage een heemraad in de Overbetuwe aan te stellen De stad had belang bij het goede onderhoud der dijken in Overbetuwe; bovendien waren vele Arnhemsche burgers gegoed in Overbetuwe. Vergelijk ook no 1 van de collectie Handschriften en Gedrukte Stukken.
1.20. Landschaps- en Kwartierszaken
N.B. Een deel van de stukken hoort bij het archief van de Staten van Veluwe. Zie voor betere beschrijvingen 0008 Staten van het Kwartier van Veluwe en hun Gedeputeerden.
2. Gezworen Gemeente
N.B. Voor de ontwikkeling van het college der Gemeenslieden en Gezworen Gemeente zie men de inleiding op 2003 Gilden en gasthuizen in Arnhem.
3. Grondvergaderingen
4. Aanhangsel
5. Aanvulling
N.B. Afkomstig uit de handschriftenverzameling van Bibliotheek Arnhem. Signatuur 300 189 B 40 (voorheen signatuur: A136).
6. Bijlagen
laatste wijziging 17-04-2024
9.145 beschreven archiefstukken
1.468 gedigitaliseerd
totaal 324.187 bestanden

Kenmerken

Datering:
1264-1885
Auteur:
D.P.M. Graswinckel
Categorie:
laatste wijziging 17-04-2024
9.145 beschreven archiefstukken
1.468 gedigitaliseerd
totaal 324.187 bestanden
 
 
 

Contact

location Westervoortsedijk 67-D
     6827 AT Arnhem
     (parkeerplaats aan de
     Mercatorweg)

E-mail Contactformulier
Telefoon  Telefoon
calender2 Openingstijden studiezaal

Handige links

Disclaimer
Klachten
Privacy statement
Toegankelijkheid
Wet open overheid (WOO)