Menu

De chat is beschikbaar van maandag tot en met vrijdag tussen 13:00 en 16:00 uur. Is de chat offline? Bekijk onze Veelgestelde vragen of stel uw vraag via ons contactformulier.

Uw zoekacties: Graven en hertogen van Gelre, graven van Zutphen

0001 Graven en hertogen van Gelre, graven van Zutphen

Archieftoegang

Hier vindt u de inventaris van een archieftoegang. Hierin staat beschreven welke stukken zich in dit archief bevinden. 
 
Het nummer dat voor de titel van het archief staat is het toegangsnummer van dit archief. Het nummer dat voor de beschrijving van een stuk staat is het inventarisnummer. 
  • Bij ‘Kenmerken’ vindt u algemene informatie over dit archief
  • Bij ‘Inleiding’ vindt u achtergrondinformatie over dit archief, denk hierbij aan de openbaarheid, de archiefvormer en de oorsprong en opbouw van het archief.
  • Bij ‘Inventaris’ vindt u de lijst met beschrijvingen van stukken die zich in dit archief bevinden. 

Hoe zoekt u door een archieftoegang?

Klik op de zoekbalk links bovenin en voer uw zoekterm(en) in. Klik vervolgens op ‘zoek’.
Onder ‘Gevonden archiefstukken’ verschijnen de beschrijvingen van stukken uit dit archief waar deze term in voorkomt. Om te zien in welk deel van het archief deze stukken zitten klikt u op ‘Inventaris’. Dor telkens te klikken op het woord/de woorden die vetgedrukt worden weergegeven komt u uit bij de (met geel gemarkeerde) zoektermen. 

Welke archieftoegangen heeft het Gelders Archief?

Bekijk het Archievenoverzicht  om te zien welke archieven zich in het Gelders Archief bevinden. Deze zijn niet allemaal geïnventariseerd en beschikbaar voor inzage. Als er geen inventarislijst beschikbaar is, is dit archief helaas nog niet in te zien. 
 

 

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
0001   Graven en hertogen van Gelre, graven van Zutphen
Inleiding
1. Auteursrechten en andere rechten
2. Openbaarheid en citeren
3. Archief en inventarisatie
4. Verkort aangehaalde literatuur en bronnenuitgaven
5. Genealogisch overzicht
laatste wijziging 26-03-2024
13.225 beschreven archiefstukken
5.243 gedigitaliseerd
totaal 117.690 bestanden
Inventaris
1. Graven van Zutphen
2. Graven, later hertogen, van Gelre, graven van Zutphen
3. Rechten en bezittingen
4. Financieel beheer
4.1. Rekeningen
N.B. Eventuele bijlagen bij rekeningen zijn in beginsel geplaatst bij de betreffende rekening(en).
4.1.1. Rekeningen tot 1473
4.1.2. Rekeningen 1473-1492
N.B. Rekeningen van de verschillende besturen in deze perioden. De dateringen in de beschrijvingen van de Bourgondische rekeningen zijn waar van toepassing steeds omgerekend vanuit de Paasstijl.
4.1.3. Rekeningen 1492-1543
4.1.3.1. Rentmeesters
4.1.3.2. Rekeningen verband houdend met krijgsverrichtingen
N.B. Dit gedeelte bevat voornamelijk rekeningen van ontvangst en/of uitgave wegens brandschattingen en andere schattingen in gebieden buiten het eigenlijke hertogdom gelegen; wegens in beslag genomen goederen of veroverde plaatsen; het versterken en bezet houden van steden en burchten; en van soldij aan en inkwartiering van krijgsvolk. Ook deze bescheiden zijn in dezelfde volgorde beschreven als ze in de opstelling van Nijhoff werden aangetroffen. Een groot aantal van deze rekeningen zijn geen rekeningen in de eigenlijke zin van het woord maar veeleer aantekenboeken van uitgaven a) aan krijgslieden wegens verschuldigde soldij, veelal met opneming van door dezen ingediende declaraties ("rekenongh" genoemd); en b) aan herbergiers en burgers wegens onderhoud van bij hen ingekwartierd krijgsvolk. Deze aantekenboeken hebben soms opschriften als "Scholtboick", Quytboick", "Quytonghe" e.d. Doordat de rendant hierin rekenschap aflegt van door hem gedane uitgaven hebben deze aantekenboeken in de praktijk de functie van rekeningen gekregen.
4.1.3.3. Verovering, bezetting, beheer en bestuur van door hertog Karel (tijdelijk) veroverde kastelen en heerlijkheden in en buiten Gelre
4.1.3.4. Rechterlijk-bestuurlijke ambtenaren
N.B. Een rekening van Gosen van Honseler, ambtman (en dijkgraaf) van Overbetuwe, van ontvangst en van uitgaven over 1517.10.03-1522.07.13, met resumptie van de ontvangsten en uitgaven en berekening van het slot, is gebonden bij inv.nr. 4343 (fo. 51-75).
4.1.3.5. Schattings- en accijnsrekeningen
N.B. Schattingsrekeningen en -gegevens (onder welke naam ook: bede, pondschatting, staatpenning, ruitergeld, keukengeld, wedersaat, dingtaal) en accijnsrekeningen worden ook in ambtmansrekeningen aangetroffen (zie bijv. inv.nrs. 4588 en 4600, specificatie onder C - Veluwe, en 4803 en 4806 - Nederbetuwe). Zie ook de rekeningen van de landrentmeesters (par. 4.1.3.1.1.), van heer Henrick van Gent, erfhofmeester (inv.nrs. 4505 e.v. en 4515) en de keukenboeken (par. 4.1.3.1.2.1.).
4.1.3.5.1. Kwartier van Nijmegen
4.1.3.5.2. Kwartier van Zutphen
N.B. Zie ook de rekeningen van schatmeesters in het Kwartier van Veluwe (inv.nrs. 4955, 4958 en 4962) en de rekeningen van Henrick, heer van Ghent, erfhofmeester (inv.nr. 4933).
4.1.3.5.3. Kwartier van Veluwe
N.B. Dit kwartier wordt ook aangeduid als Kwartier van Arnhem en Veluwe of van Arnhem zonder meer. Zie ook inv.nr. 4973.
0001 Graven en hertogen van Gelre, graven van Zutphen
Inventaris
4. Financieel beheer
4.1. Rekeningen
N.B. Eventuele bijlagen bij rekeningen zijn in beginsel geplaatst bij de betreffende rekening(en).
4.1.3. Rekeningen 1492-1543
4.1.3.5. Schattings- en accijnsrekeningen
N.B. Schattingsrekeningen en -gegevens (onder welke naam ook: bede, pondschatting, staatpenning, ruitergeld, keukengeld, wedersaat, dingtaal) en accijnsrekeningen worden ook in ambtmansrekeningen aangetroffen (zie bijv. inv.nrs. 4588 en 4600, specificatie onder C - Veluwe, en 4803 en 4806 - Nederbetuwe). Zie ook de rekeningen van de landrentmeesters (par. 4.1.3.1.1.), van heer Henrick van Gent, erfhofmeester (inv.nrs. 4505 e.v. en 4515) en de keukenboeken (par. 4.1.3.1.2.1.).
4.1.3.5.3.
Kwartier van Veluwe
N.B. Dit kwartier wordt ook aangeduid als Kwartier van Arnhem en Veluwe of van Arnhem zonder meer. Zie ook inv.nr. 4973.
laatste wijziging 08-05-2023
29 gedigitaliseerd
totaal 1.283 bestanden
4943 Rekeningen en kohieren van vijf pondschattingen in het Kwartier van Veluwe, getiteld "Schatboick van Veluwen", 1492-1495. 1 band i
4944 Bijlagen bij de rekeningen van de schatmeesters in het Kwartier van Veluwe, (1492-1495). 1 omslag i
4945 Rekeningen van de eerste pondschatting in het Kwartier van Arnhem, 1492. 1 band
N.B. De inning was opgedragen aan drie schatmeesters, die elk afzonderlijk hun rekening uitbrachten. Zie ook inv.nr. 4943.
Specificatie:
a) Rekening van de schatmeester Brand van Delen van ontvangst in het ambt Oosterbeek en Renkum, de stad Wageningen, de ambten Ede en Barneveld en de kerspels Scherpenzeel en Hoevelaken, 1492 (fo. 1-9).
NB Met resumptie van de ontvangsten. Van de stad Wageningen is niets ontvangen.
b) Rekening van de schatmeester Gerard van Mekeren van ontvangst in de ambten Nijkerk, Putten, Doornspijk, Ermelo en Oldebroek, en de steden Harderwijk en Elburg en van uitgaven, 1492 (fo. 11-23).
NB Met resumptie van de ontvangsten. Voor de ontvangsten is het kohier van de omslag gebruikt met aantekening van de wel en niet ontvangen bedragen; van Harderwijk en Elburg zijn alleen de totale ontvangsten vermeld.
c) Rekening van de schatmeester Johan van Hulse van ontvangst in de stad Hattem en de ambten Heerde, Epe, Nijbroek, Apeldoorn, Voorst, Brummen en Rheden en van uitgaven, 1492 (fo. 25-48).
NB Met resumptie van de ontvangst. i
4946 Aanmerkingen van hertog, raden en rekenmeesters op en regelingen betreffende de rekeningen van de schatmeesters van de eerste pondschatting op de Veluwe in 1492, ca. 1495. 1 deel
N.B. Betreft Gerit van Mekeren, Brant van Delen en Johannes van Hulse, zie inv.nr. 4945. i
4947 Rekeningen van verschillende schattingen in ambten op de Veluwe, getiteld "Bewyss van den pontschattongen ende anderen gelden op Veluwen", 1506-1509. 1 band
N.B. Ontvangsten en uitgaven per ambt. Geen vermelding van de naam der rendanten.
Met enige in de band gebonden bijlagen.
Specificatie:
a) Rekening van ontvangst van ruitergeld, en van uitgaven, 1506 (fo. 1-9).
NB Op fo. 6vo aantekening van het totaal van de taxatie van de Veluwe met het ambt Brummen, maar zonder het ambt Rheden en Velp en het ambt Oosterbeek en Renkum. En aantekening van de totale taxatie van het graafschap Zutphen.
b) Rekening van ontvangst van pondschatting en van uitgaven, 1507 (fo. 13-22).
NB De schatting is uitgezet "in den vasten anno (15)07" = 1507.02/03.
c) Rekening van ontvangst van "penningen", en van uitgaven, 1508 (fo. 23-33).
NB Het opschrift op fo. 24 vermeldt alleen "... settonge van pennyngen...", zonder nadere toevoegingen over de aard van deze schatting. De schatting is uitgezet 1508.02.02.
d) "Bewyss van der pontschattinge op Veluwen...". Rekening van ontvangst van pondschatting op de Veluwe, en van uitgaven, 1509 (fo. 35-51).
NB De schatting is uitgezet 1508.07.25.
e) "Bewyss van der pontschattinge...". Rekening van ontvangst van pondschatting, en van uitgaven, 1509 (fo. 53-64).
NB De schatting is uitgezet 1509.02.02.
f) "Bewyss van den pondschattonge van Veluwen verschenen op Lamberti anno (15)09 So voele dairaff to Zutphen komen is". Rekening van ontvangst van pondschatting op de Veluwe en van te Zutphen gedane uitgaven (fo. 65-75), 1509 Deze schatting is verschenen 1509.09.17. Bevat ook aantekeningen betreffende in 1509 uitgezet ruitergeld. i
4948 Bijlagen bij de rekeningen van schattingen op de Veluwe over 1506-1509, (1506-1509). 1 omslag i
4949 Kohier van de omslag van mogelijk het ruitergeld in de ambten Brummen, Voorst, Epe, Apeldoorn, Heerde en Nijbroek, (1506). 1 band
N.B. Voor de datering is een dagaanduiding op fo. 2 van belang: "opten manendach ipso die Thoeme...". Dit kan zijn 1495, 1500, 1506, 1517, 1523 of 1528. 1506 zou het best passen, temeer omdat Hendrik van Gendt waarschijnlijk in 1503 erfhofmeester werd en in 1505 werd aangesteld tot drost van de Veluwe. Blijkens het opschrift op fo. 3 is de uitzetting gedaan in zijn tegenwoordigheid. Vgl. voor de aard en het jaar van deze rekening, de rekeningen van Hendrik, heervan Gendt in inv.nr. 4505, met name de rekening van ruitergeld uit 1506 op fo. 53-60. Van het ambt Nijbroek wordt (fo. 8) wel het totale bedrag van de omslag vermeld maar ontbreekt de specificatie daarvan (bij de andere ambten fo. 17-40). Het is mogelijk dat in het tweede gedeelte het kohier van de omslag tevens rekening van ontvangst is.
Zie voor de datering ook inv.nr. 5262. i
4950 Stukken waarschijnlijk behorend bij het kohier van schattingen in de ambten Heerde, Epe en Brummen, (1513). 1 omslag i
4951 Kohieren van de omslag van pondschattingen in ambten op de Veluwe, 1507-1508. 1 band
N.B. Op de band staat ten onrechte ook vermeld het jaar 1509; zie echter voor dat jaar inv.nr. 4953.
Specificatie:
1507 (fo. 1-62).
NB Uitgezet "... (15)07 in den vasten"= 1507.02/03.
1508 (fo. 65-121). i
4952 Stukken aangetroffen in de kohieren van omslag van pondschatting in ambten op de Veluwe, (1507-1508). 1 omslag i
4953 Kohieren van de omslag van pondschatting en keukengeld in ambten op de Veluwe, 1509-(1512). 1 band
N.B. Specificatie:
a) Kohier van de omslag van pondschatting op de Veluwe, 1509 (fo. 1-65).
b) Kohier van de omslag van keukengeld in ambten op de Veluwe, 1500 (fo. 67-69).
NB Met aantekening van betalingen aan leden van de hofhouding.
c) Kohier van de omslag van een schatting (pondschatting?) in het ambt Epe, (1512) (fo. 73-79).
NB De datering is ontleend aan de aantekening bij verschillende personen "nu anno (15)12". i
4954 Kohier van de omslag van pondschatting in het ambt Nijbroek, (1512 of eerder). 1 stuk
N.B. Kladversie. Vgl. inv.nr. 4953 sub b, fo. 64vo. i
4955 Rekening van ontvangst van pondschatting in ambten op de Veluwe en in het graafschap Zutphen, en van uitgaven, 1510. 1 deel
N.B. Ontvangst en uitgaven per ambt. Geen vermelding van de naam van de rendant. De uitgaven zijn betalingen of toewijzingen aan of voor leden van de hofhouding en militairen en andere crediteuren van het hof. i
4956 Bijlagen bij de rekening van pondschatting op de Veluwe en in het graafschap, (1510). 1 omslag i
4957 Rekening van ontvangst van pondschatting in ambten op de Veluwe, 1511-1512. 1 deel
N.B. Mogelijk is dit een kohier van de omslag, dat tevens is gebruikt als rekening van ontvangst. 1 folio uitgesneden. i
4958 Rekeningen van ontvangst van pondschattingen in ambten op de Veluwe en in het graafschap Zutphen, en van uitgaven, 1511-1513. 1 band
N.B. Ontvangst en uitgaven per ambt. Geen vermelding van de naam van de rendant. De vervaltermijnen zijn steeds 02.02 en 09.17. Vermeldt ook keukengeld (bv fo. 9). De uitgaven zijn betalingen of toewijzingen aan of voor leden van de hofhouding en militairen en andere crediteuren van het hof.
Specificatie:
1511 (fo. 7-32).
NB Bij sommige ambten zijn geen bedragen vermeld.
1512 (fo. 40-67).
NB Bij het ambt Putten (fo. 49) en de stad Doesburg (fo. 64) zijn geen bedragen vermeld.
Rekening van uitgaven, 1513 (fo. 74-84).
NB Alle posten zijn doorgehaald. i
4959 Bijlagen bij de rekeningen van pondschatting op de Veluwe en in het graafschap over 1511-1513, (1511-1513). 1 omslag i
4960 Kohier van de omslag van pondschattingen en staatpenningen in de ambten Heerde, Epe en Brummen, 1513. 1 deel
N.B. De termijnen zijn 1513.02.02 en 1513.09.17. i
4961 Rekening van ontvangst van pondschatting en staatpenningen in het ambt Apeldoorn en van uitgaven, 1515-1516. 1 katern i
4962 Rekeningen van pondschattingen, staatpenningen en keukengeld in ambten op de Veluwe en in het graafschap Zutphen, 1515-1516. 1 band
N.B. Ontvangst en uitgaven per ambt. De uitgaven zijn betalingen of toewijzingen aan of voor leden van de hofhouding en militairen en andere crediteuren van het hof.
Specificatie:
a) "Bewijss van der pontschattongen de annis (15)15 (15)16". Rekening van ontvangst van pondschatting (en van staatpenningen?) in ambten op de Veluwe en in het graafschap, en van uitgaven, 1515-1516 (fo. 1-27).
NB De aanvankelijk geschreven jaren "(15)13 ende (15)14” zijn doorgehaald en vervangen door 1515 en 1516. Bij elk ambt staan zowel de bedragen van de pondschatting als van de staatpenningen aangetekend. Naam van de rendant niet vermeld. Op fo. 28 en 29 en 46-50 volgen enige aantekeningen van verschillende betalingen gedaan uit de pondschatting op de Veluwe en in het graafschap van 1515.
b) "Bewyss van den staitpenninck in Veluwe ende van den kokengelt in Veluwe ind van den staitpenninck in der Greefschap...". Rekening van ontvangst van verschillende schattingen in ambten op de Veluwe en in het graafschap, 1515-1516 (fo. 56-73).
NB Specificatie:
Staatpenning en keukengeld van ambten op de Veluwe (fo. 56-61).
Staatpenning in het graafschap (fo. 62).
Pondschatting en staatpenningen van Almen, 1515 en 1516 (fo. 62 en 63).
Pondschatting in ambten op de Veluwe en van Almen in het graafschap, 1515 (fo. 68 en 73).
c) "Pontschattongh in Veluwe uutgesath anno (15)16 myt dat bewys Purificationis". Rekening van ontvangst van pondschatting in ambten op de Veluwe en in het graafschap, 1516 (fo. 74-89).
NB Op fo. 91-95 aantekeningen van verschillende betalingen gedaan of nog te doen uit de pondschatting van 1515. Het is niet zeker of het los inliggende gedeelte fo. 91-120 wel tot de oorspronkelijke band heeft behoord. Fo. 96-120 blanco. i
4963 Bijlagen bij de rekeningen van schattingen op de Veluwe en in het graafschap Zutphen over 1515-1516, 1511-1516. 1 omslag i
4964 Kohier van de omslag van pondschatting in ambten op de Veluwe, ca. 1515. 1 deel i
4965 Opgaven van door de scholten in de ambten Brummen, Velp en Rheden, Apeldoorn en Epe ontvangen pondschattingen over de jaren 1506-1516, en van daarop gedane uitgaven, getiteld "Restanten van der pontschattingen van Brummen, Velp, Reede, Apeldoorn ende Eep ...", 1506-1516. 1 band i
4966 Stukken aangetroffen in "Restanten van der pontschattingen", (1506-1516). 1 omslag
N.B. Zie inv.nr. 4965. i
4967 Register van op de Veluwe gehouden paarden, runderen, varkens en schapen, getiteld "Opteykeninge van den beesten geschiet durch gantz Veluwen, anno etc. XXVI", 1526. 1 band en 1 katern
N.B. Per ambt of stad nominatief per bezitter. Vgl. H.K. Roessingh, "De veetelling van 1526 in het kwartier van Veluwe", A.A.G. Bijdragen 22 (1979), 3-58. i
4968 Staat houdende opgave van geërfden in Zutphen, aangeslagen in een schatting op de Veluwe, (1533). 1 stuk
N.B. Voor de datering zie inv.nr. 5262. i
4969 Kohieren van de omslag van pondschatting in steden en ambten op de Veluwe, 1541. 10 kateren en 1 stuk
N.B. Voorzien van een moderne doorlopende foliëring.
Specificatie:
Wageningen (fo. 1-4).
Ede (fo. 5-14.
Barneveld (fo. 15-24).
Ermelo (fo. 25-18).
Stad Harderwijk (fo. 29-44).
Doornspijk (fo. 45-50).
Stad Elburg (fo. 51-56).
Oldebroek (fo. 57-60).
Nijbroek (fo. 61-62) Heerde (fo. 63-68).
Voorst (fo. 69-78). i
4970 Rekening van ontvangst van pondschatting in het ambt Barneveld, 1541. 1 katern
N.B. Waarschijnlijk geen duplicaat van het kohier van het ambt Barneveld in inv.nr. 4969, fo. 15-24, maar rekening van ontvangst; zie de aantekening op fo. 9vo. Met vermelding van het totaal van ontvangst. i
4971 Rekening van ontvangst van pondschatting in Harderwijk, 1541. 1 katern
N.B. Waarschijnlijk geen duplicaat van het kohier van Harderwijk (inv.nr. 4969), fo. 29-44, maar rekening van ontvangst; vgl. de summa op elke bladzijde en de summa summarum (fo. 13vo). Vochtschade; niet meer te raadplegen. i
4.1.3.5.4. Overkwartier
4.1.3.5.5. Meerdere kwartieren
4.1.3.5.6. Onbekend kwartier
4.1.3.5.7. Accijnsmeesters in de kwartieren van Nijmegen, Zutphen en Veluwe
N.B. Zie ook enkele rekeningen van schatmeesters (par. 4.1.3.5.).
4.1.3.6. Tolontvangers
4.1.3.7. Muntmeesters
4.1.3.8. Bijlagen waarvan niet bekend is bij of tot welke rekening zij behoren
4.2. Comptabel toezicht
N.B. Zie ook de eventuele aantekeningen betreffende controle en afhoring bij de afzonderlijke rekeningen, inv.nr. 2264, specificatie sub C en inv.nr. 4236.
4.3. Overige aangelegenheden
5. Inventarissen en andere stukken betreffende het beheer van het archief
6. Stukken niet behorend tot dit archief of waarvan het verband met dit archief onduidelijk is
7. Niet bewaard gebleven charters
N.B. In de loop van de tijd zijn zeer veel archiefbescheiden uit de Gelderse landsheerlijke archieven verloren gegaan, deels al tijdens de landsheerlijke periode, deels daarna, tot aan het begin van het moderne archiefwezen in de negentiende eeuw en zelfs ook nog tijdens die periode (vgl. inv.nr. 5270 met regesten).
In de door G. van Hasselt, I.A. Nijhoff en hun opvolgers vervaardigde beschrijving van de Charterverzameling (bekend onder nr. 0243, zie inv.nrs. 5296 e.v.), is een aantal nummers opgenomen behorend tot het archief van de graven en hertogen dat tegenwoordig ontbreekt. Dit betreft vooral charters die ter hand gesteld waren aan P. Bondam, maar niet zijn teruggekeerd. Zij zijn hieronder gespecificeerd.
Daarnaast zijn in het Koninklijk Huisarchief twee inventarissen van archivalia uit het Gelderse hertogelijke archiefdepot in het kasteel te Buren bewaard gebleven. De daarin beschreven stukken zijn over het algemeen verloren gegaan. Voor regesten van deze deperdita zie inv.nr. 5270.
8. Appendix. Inventarisatie sinds de 19e eeuw
9. Concordansen
laatste wijziging 26-03-2024
13.225 beschreven archiefstukken
5.243 gedigitaliseerd
totaal 117.690 bestanden

Kenmerken

Datering:
(969) 1107-1543 (2020)
Auteur:
I.A. Nijhoff, A.H. Martens van Sevenhoven, P.J. Meij, A.H. Jenniskens, J. den Draak, M. van Driel, red. F.J.W. van Kan
Categorie:
laatste wijziging 26-03-2024
13.225 beschreven archiefstukken
5.243 gedigitaliseerd
totaal 117.690 bestanden
 
 
 

Contact

location Westervoortsedijk 67-D
     6827 AT Arnhem
     (parkeerplaats aan de
     Mercatorweg)

E-mail Contactformulier
Telefoon  Telefoon
calender2 Openingstijden studiezaal

Handige links

Disclaimer
Klachten
Privacy statement
Toegankelijkheid
Wet open overheid (WOO)