Honderden mensen, vooral mannen. Veel afgezette hoeden en baarden. Een enkele vrouw. Aandachtig luisteren en toekijken. Wat is op de foto hieronder aan de hand? Het is een bijeenkomst van de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP) in 1919 in het Arnhemse Musis Sacrum. Menig politieke partij zou tegenwoordig jaloers zijn op zo'n massale belangstelling.
Anti-Revolutionaire Partij (ARP), Katholieke Volkspartij (KVP), Christelijk Historische Unie (CHU), Christen Democratisch Appel (CDA), Partij van de Arbeid (PvdA), Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD), Groen Links et cetera. Van veel politieke partijen – lokaal, regionaal of provinciaal in Gelderland of Arnhem en omgeving – beheren wij archiefmateriaal. Van partijen die niet meer bestaan en van partijen die wel nog bestaan. Politieke partijen nemen een belangrijk plek in de Nederlandse democratie in. Politici van deze partijen vormen regeringen, Gedeputeerde Staten, colleges van B&W of waterschapsbesturen. Vanuit het parlement, Provinciale Staten, de gemeenteraad of algemeen bestuur van een waterschap controleren zij de regering, collega's en dagelijkse besturen.
We beheren niet alleen partijarchieven, maar ook archieven of archiefjes van individuele leden van politieke partijen, zoals P.J. Baltus, C. Bovenberg, J.W.H. Dirx, H. Geurts en N.H. van den Broek – Laman Trip. Zij vervulden op lokaal of regionaal niveau vaak een belangrijk rol of vielen op door hun politieke gedrag of mening.
Neem bijvoorbeeld Nicoline van den Broek – Laman Trip, van 1982 tot 1991 lid van Gedeputeerde Staten en een half jaar waarnemend Commissaris van de Koningin in Gelderland. Zij kwam in 1974 in Provinciale Staten van Gelderland voor de VVD. Van den Broek - Laman Trip was enkele keren lijstaanvoerdster voor deze partij bij de provinciale verkiezingen in Gelderland. In haar portefeuille als lid van GS bevonden zich de volgende beleidsterreinen: cultuur, onderwijs, volksgezondheid, emancipatie, voorlichting en inspraak. In juni 1993 nam zij afscheid als lid van Provinciale Staten van Gelderland. Zij werd in juli 1993 burgemeester van Heemstede en in september van dat jaar gekozen tot lid van de Eerste Kamer. Wat vind je in haar archief? Onder meer ringbanden met persoonlijke aantekeningen, brieven, teksten van speeches en spreekbeurten en stukken die betrekking hebben op de vorming van het College van Gedeputeerde staten van Gelderland.
Aan de hand van stukken van politieke partijen, indiiduele politici of bestuurders krijgen historisch onderzoekers een kijkje achter de schermen of komen ze soms zaken te weet die niet in de kranten hebben gestaan.
Bekijk enkele archieven van politieke partijen.
Afbeeldingen:
Boven: Het 24e congres van de SDAP in de grote zaal van Musis Sacrum, 1919. Bron: Gelders Archief, 1583-12527, Public Domain Mark 1.0 licentie, https://permalink.geldersarchief.nl/3EEF5D09C6D048AFB94E3AF2B6264F55
Midden: Propaganda tijdens de Tweede Kamerverkiezingen voor de partij van Hendrik Colijn in 1937 (“Tegen revolutie, voor het Evangelie”). Bron: Gelders Archief 1583-12540, Public Domain Mark 1.0 licentie, https://permalink.geldersarchief.nl/778DF75E7D4D4D489BED6CDB8336920F
Onder: Nicoline van den Broek-Laman Trip, 1982. Bron: Gelders Archief 1544-13766-0001, Gerth van Roden, CC-BY-NC-ND-4.0 licentie, https://permalink.geldersarchief.nl/4F7AC95F6B5442A9A5B2F4538AA5E807
Westervoortsedijk 67-D
Openingstijden studiezaal