Edelherten in het archief

Een eigen vereniging voor de edelherten op de Veluwe? Jawel. De oprichters van de Vereniging tot Behoud van het Veluws Hert zagen er vlak na de laatste wereldoorlog voldoende aanleiding voor. Het archief van de vereniging staat voor een karakteristiek Gelders fenomeen: Groen Gelderland.

De Veluwe was vlak na 1945 de enige regio in Nederland waar edelherten leefden. Nu komen er ook edelherten voor in onder meer de Oostvaardersplassen, het Kempen-Broek en het Groene Woud, buiten de Veluwe. Door intensieve jacht en het verdwijnen van geschikte leefgebieden bleef in de 19^e eeuw alleen de Veluwe over waar de herten zich in Nederland wisten te handhaven. De Zoogdiervereniging noemt de Veluwe het grootste leefgebied en een refugium (toevluchtsoord) voor het edelhert in Nederland. 

Bescherming

De initiatiefnemers van de hertenvereniging, onder meer een bestuurslid van de Nederlandse Jagersvereniging en een houtvester van Staatsbosbeheer, belegden op 21 september 1946 in Apeldoorn een oprichtingsvergadering. Aanvankelijk waren hoofdzakelijk jagers lid van de ‘De Roodwildclub’. Roodwild is vakjargon voor edelherten. Waarom was de oprichting van een aparte edelhertenvereniging volgens de initiatiefnemers nodig? Door de oorlog, stroperij en tekortschietend beheer zag het er voor de Veluwse edelherten in de jaren veertig van de vorige eeuw niet goed uit. De vereniging wilde in 1946 de jacht op het edelhert reorganiseren en de soort voor uitsterven in Nederland behoeden.
Tegenwoordig zet de Vereniging Het Edelhert zich in voor de bescherming van het leefgebied van de wilde fauna in Nederland, speciaal dat van het edel- en damhert. Lees meer op de website van de verenging. 

Wat vind je zoal in het archief van de vereniging?

Uiteraard notulen, correspondentie, jaarverslagen en boekhouding. Maar ook documenten over het organiseren van een tentoonstelling over edelhertenbeheer, trofeeënshows, wildviaducten, hun voorlichtingscentrum, deelname aan het Hertenberaad et cetera. Eveneens tref je hun tijdschrift Het Edelhert en verschillende folders in het archief aan. Ook een archiefje van de Afschotcommissie (1946-1955) is aanwezig.
Gelderland is een groene en redelijk beboste provincie. Dat is in onze collectie terug te vinden. We beheren onder meer de archieven van Vereniging Wildbeheer Veluwe, Broederschap van Grofwildjagers van het Sint-Hubert Gilde voor de Hoge Veluwe, Staatsbosbeheer Regio Gelderland, De Dorschkamp-Instituut voor Bosbouw en Groenbeheer.  

Bekijk de toegang op het archief van de Vereniging tot Behoud van het Veluws Hert 

^{Afbeelding:
Geen echt edelhert, maar het beeld 'Het Hert’ (Le Grand Cerf) van beeldhouwer Francois Pompon op het Willemsplein in Arnhem. Foto uit 1959. Bron: Gelders Archief 1501-04-18570, Dick Renes, CC-BY-4.0 licentie, https://bit.ly/3yQy34j.}