Controleur-zegelmagazijnmeester, adjunct-commies van het provinciaal gouvernement, arrondissementsijker, ingenieur voor het seinwezen van de Spoorwegen en koopman. Deze reeks beroepen deden Hendrik Willem de Roos (1781-1817), zijn nazaten en familieleden. Ze zijn terug te vinden in het kleine archief van de familie De Roos, die onder andere in Gelderland en Arnhem woonden en actief waren. Wat zit er in dat familiearchief, dat loopt over de jaren 1765 tot en met 1947?
Grabbelton aan archiefstukken
Verklaringen over de gezondheidstoestand, benoemingen, een melding van overlijden, attestaties (bewijs, getuigschrift) van lidmaatschap van de kerkenraad, rekeningen, lidmaatschapsbewijzen van een natuurkundig genootschap, octrooiaanvragen, bewijs van het recht tot beroepsuitoefening, benoeming tot ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw, familiestukken, stukken over nalatenschappen, paspoorten, correspondentie. Dit is een willekeurige greep uit het familiearchief De Roos: een echte grabbelton. Je krijgt een beeld van hun werk, hobby's en hun persoonlijke leven. En dat aan de hand van maar 37 inventarisnummers.
Koepokken en wiskunde
We grabbelen twee aardige archiefstukken uit het familiearchief.
De verklaring van de koepokkeninenting uit 1826. Koepokken zijn voor koeien en mensen erg besmettelijk en er stierven vroeger vele mensen aan. De Britse arts Edward Jenner ontdekte eind 18e eeuw dat mensen door het toedienen van vaccins slechts een milde vorm van koepokken kregen en vervolgens immuun waren. Deze medische techniek verspreide zich snel over de wereld. De verklaring van de koepokkeninenting uit het familiearchief De Roos dateert van een kwart eeuw later. Meer lezen over de ontdekking van het koepokkenvaccin?
Van Reinhard Brandes de Roos is een lidmaatschapsdiploma bewaard gebleven van het Wiskundig Genootschap. Dat genootschap, dat zich bediende van de spreuk ‘Vermeerdering van kennis is ons doel’ is opgericht in Arnhem op 15 oktober 1837. Reinhard Brandes de Roos kreeg tweeëneenhalve maand later, op 1 januari 1838, het lidmaatschapsdiploma uitgereikt. Genootschappen op het gebied van kunst en wetenschap, zoals natuurkunde en wiskunde, ontstonden in de tweede helft van de 18e eeuw en in de 19e eeuw als gevolg van een toenemende belangstelling in de wereld om ons en de hunkering naar kennisvermeerdering. De idealen en ideeën van de Verlichting leidden tot de oprichting van genootschappen op het gebied van letterkundige, wetenschap, ethiek en filosofie, evenals vrijmetselaarsloges. Meer lezen hierover?
Het familiearchief De Roos is openbaar en valt onder onze gratis service van scannen-op-verzoek.
Bekijk de archieftoegang van familie De Roos.
Afbeeldingen:
Boven: Detail van een lidmaatschapsdiploma, 1837. Bron: Gelders Archief 2303-10-0001, https://bit.ly/3p1kSt9.
Midden: Verklaring van koepokkeninenting, 1826. Bron: Gelders Archief 2302-8-0001, https://bit.ly/3I9Rit5.
Onder: Lidmaatschapsdiploma van het Wiskundig Genootschap in Arnhem, 1838. Bron: Gelders Archief 2303-10-0003, https://bit.ly/3p1kSt9.