Menu

De chat is beschikbaar van maandag tot en met vrijdag tussen 13:00 en 16:00 uur. Is de chat offline? Bekijk onze Veelgestelde vragen of stel uw vraag via ons contactformulier.

Fred van Kan met een hertogelijk documentHet is nu ruim 20 maanden geleden dat de toegang van het hertogelijk archief voor het publiek gereed kwam. Of het archief van de graven en hertogen van Gelre en Zutphen, zoals het archief officieel heet. Hoe kijkt algemeen directeur Fred van Kan terug op het gebruik door bezoekers van het ‘hertogelijk’ sinds april 2020?

Publiek attendeert op foutjes

Hij merkt dat een geïnteresseerd publiek zijn weg heeft gevonden naar dit belangrijke archief. Fred van Kan, die de inventarisatie van dit archief afrondde, krijgt met enige regelmaat vragen en opmerkingen van wetenschappers en andere belangstellenden over het archief. Die vragen zijn vaak specifiek toegespitst op een gedetailleerd onderwerp. De opmerkingen van het publiek gaan geregeld over foutjes in de namen van locaties of historische personen, dateringen of archiefbeschrijvingen. Fred van Kan: “Het zijn meestal kleine fouten die er inslopen sinds de periode dat archivaris Anthony H. Martens van Sevenhoven (1880-1952) aan het archief werkte of nog eerder. Maar ook zaken die ik verkeerd heb gezien. Dankzij de opmerkzaamheid van de gebruikers kunnen we die foutjes eruit halen”.

Akte waarin roomskoning Hendrik V in 1107 graaf Hendrik de grafelijkheid in Friesland erfelijk in leen geeft“Het enige binnen onze landsgrenzen”

Fred van Kan benadrukt het enorme belang van het archief van de Gelderse graven en hertogen voor de geschiedenis van Gelderland en omstreken. Het hertogdom Gelre strekte zich vroeger uit tot in Limburg en het aangrenzende Duitsland. “Het is het enige hertogelijke archief binnen onze landgrenzen. Het archief van bijvoorbeeld de hertogen van Brabant bevindt zich in Brussel”, zegt hij. Het archief van de Gelderse hertogen loopt tot 1543. “Dat is langer dan in andere Nederlandse gewesten, die hun zelfstandigheid al eerder kwijt raakten aan de Habsburgers en Bourgondiërs”.

“Dikke pakketten toegankelijk"

Het meest uitgebreide deel van het hertogelijk archief betreft de periode van hertog Karel van Egmond, de een-na-laatste hertog van Gelre. Dat is pakweg de eerste helft van de 16e eeuw, aldus Fred van Kan. De afgelopen maanden heeft hij nog hard gewerkt aan nadere toegangen op het deel van het archief dat de periode van Karel van Egmond beslaat. “Dikke pakketten archiefstukken zijn nu tot op detailniveau ontsloten, ook op onze website”, zegt de laatste inventarisator van het ‘hertogelijk’. Individuele documenten in deze pakken zijn nu beschreven. Fred van Kan geeft twee voorbeelden van documenten die nu toegankelijk zijn en in die ‘dikke pakketten’ zitten:

Geloofsbrief van hertog Karel uit 1522- Een geloofsbrief van hertog Karel van 11-2-1522 voor zijn gezant bij de bisschop van Worms. Die moet een klacht indienen omdat de stad Worms had beweerd dat de drost van Hattem, Michiel Ernst van Bambergen, een gedoopte Jood zou zijn. (Inv.nr. 1699 rode nr. 101, scans aanwezig, zie afbeelding)

- Als schutblad van een band dient een fragment van een akte waarbij kardinaal en bisschop van Luik Everard van der Mark, overeenkomstig een erin opgenomen akte van paus Clemens VII, inquisiteurs aanstelt om Lutherse ketters in het hertogdom op te sporen, 1525. (Inv.nr. 2267, scans aanwezig)

Bekijk de toegang van het hertogelijk archief.

Het archief valt onder onze gratis service van scannen op verzoek. Lees meer over hoe dat precies werkt.

Afbeeldingen
Boven: Fred van Kan toont een archiefstuk uit het hertogelijk archief.
Midden: Akte waarin roomskoning Hendrik V in 1107 graaf Hendrik de grafelijkheid in Friesland erfelijk in leen geeft, Gelders Archief, 0001-1.
Onder: Geloofsbrief van hertog Karel, 1522. Gelders Archief 0001-1699-0401 (rode nr. 101).

 

Contact

location Westervoortsedijk 67-D
     6827 AT Arnhem
     (parkeerplaats aan de
     Mercatorweg)

E-mail Contactformulier
Telefoon  Telefoon
calender2 Openingstijden studiezaal