Op 4 en 5 november organiseerde het Gelders Archief in samenwerking met Stadtarchiv Bocholt en Landschaftsverband Westfalen-Lippe (LWL), Archivamt für Westfalen, Münster in het kult te Vreden het 20e Nederlands-Duits Archiefsymposium. Een jaar later vanwege COVID-19 en in een hybride setting. 25 deelnemers te Vreden en ruim 85 deelnemers online wisselden met elkaar kennis uit en spraken over de stand van zaken over en perspectieven van website- en social-media-archivering.
De eerste dag: webarchivering
Het symposium begon op dag 1 onder leiding van Marcus Stumpf (LWL- Archivamt für Westfalen, Münster) met de modernisering van de archiefwet, duurzame archivering en gegevensbescherming. De aanwezigen deelden ontwikkelingen over de nieuwe archiefwet en gaven hun visie over hoe om te gaan met persoonsgegevens in archieven. Over persoonsgegevens zijn er vanuit zowel Duits als Nederlands perspectief dezelfde vraagstukken en bijbehorende uitdagingen. In de middag spraken de deelnemers onder leiding van Bettina Joergens (Landesarchiv NRW, Duisburg) over de uitdagingen van webarchivering. Praktijkervaringen van het stadsarchief Rotterdam, Stadtarchiv Aschaffenburg, de Koninklijke Bibliotheek en het Bibliothekservice-Zentrum Baden-Württemburg zijn inspirerende voorbeelden op het gebied van webarchivering. Het was goed om te zien dat er verschillende oplossingen bestaan om aan webarchivering te doen, maar dat er nog geen duurzame “one size fits all”-oplossing bestaat. Een toelichting op de Nederlandse richtlijnen voor archiveren van overheidswebsites door het Nationaal Archief sloot de eerste dag af.
De tweede dag: archiveren van sociale media
De tweede dag stond in het teken van sociale-media-archivering. Onder leiding van Fred van Kan (Gelders Archief) begon de dag met inspirerende voorbeelden van het Stadtarchiv Münster en stadsarchief Amsterdam: de wijze waarop deze stadsarchieven Twitter en sociale netwerken archiveren en preserveren. Ondanks dat het archiveren van sociale netwerken nog in een pioniersfase zit, laten de voorbeelden zien dat bewustwording en aan de slag gaan met wat op dit moment mogelijk is een goede aanzet is voor het niet laten verloren gaan van deze gegevensbronnen.
Het onderwerp dat het symposium afsloot stelde de onderzoeker en zijn bronnen centraal. Hoe gebruikt de onderzoeker archieven van websites en sociale media als onmisbare bronnen voor zijn onderzoek en welke rol spelen archiefinstellingen bij het bewaren van deze bronnen?
Verantwoordelijk en betrokken
Het is mooi om te zien dat de aandacht en het aan de slag gaan met web- en sociale-media-archivering toeneemt. Ondanks dat is er tevens nog veel te ontdekken, moeten we voorbeelden blijven delen en als archiefinstellingen kennis blijven uitwisselen. Aangezien steeds meer informatie op het web en via sociale media te vinden is, is het archiveren van deze bronnen juist een mooie, nuttige en zelfs noodzakelijke aanvulling. Het zou daarom een standaardonderdeel moeten zijn van collectievorming. Als verantwoordelijken voor en betrokkenen bij archiefvorming moeten we bewustwording en aandacht blijven creëren voor de archivering van websites en sociale media. Archiefinstellingen spelen een belangrijke rol in de archivering van websites en sociale media. Ze kunnen hierin actief ondersteunen zodat ook deze informatiebronnen als erfgoed, verantwoordingsinformatie en tijdsbeeld niet verloren gaan.
Tekst: Dennis van Noort, adviseur informatiebeheer en toezichthouder
Marcus Stumpf publiceerde een (blog)verslag van het symposium op het platform Archivamt (Westfalen-Lippe).