Klein, maar fijn: twee mini-archieven Lathmer en Nieuwaal

Meestal schenken we veel publicitaire aandacht aan omvangrijke, belangrijke archieven die we toegankelijk maken. Denk bijvoorbeeld aan het archief van de hertogen van Gelre en Zutphen. Maar we willen de kleintjes niet vergeten. Vandaar dat we twee nieuwe toegangen presenteren van kleine archiefjes onder het overbekende motto ‘klein, maar fijn’. Ze zijn niet alleen klein, maar ook nog eens oud.

1 inventarisnummer

Het eerste bestand waar we spreekwoordelijk de zaklamp op richten is het archief van Huis Lathmer. Dat telt welgeteld 1 inventarisnummer: een leenregister uit de periode 1672 – 1802. In een leenregister, aangelegd door een leenheer (vaak een adellijke of machtige persoon), staan de leenmannen met hun leengoederen vermeld. Huis Lathmer ligt ten zuidwesten van het dorp Wilp. De eerste vermelding van dit huis vinden we terug in 1414. Nu is het gebouw in handen van een stichting die zich inzet voor mensen met een beperking. Bekijk de archieftoegang.

Ietsjes omvangrijker

Het tweede bestand dat we hier behandelen is ietsjepietje omvangrijker. Het telt 8 inventarisnummers. Het gaat onder meer om leenregisters, akten van belening en approbatie (goedkeuring), documenten over ontvangsten uit en uitgaven voor leengoederen, een aanstellingsakte en een ordonnantie (document met voorschriften). De stukken dateren uit de periode 1617-1792. We hebben het over het archief van huis Nieuwaal. De geschiedenis van dit huis en de gelijknamige heerlijkheid, gelegen in de Bommelerwaard, gaat terug tot 1312. In de 18^e eeuw was de staat van het huis al ronduit slecht. Net als het archief nu, was de omvang van de heerlijkheid erg gering. Bekijk de archieftoegang.
Wie meer wil weten van de geschiedenis van Nieuwaal kan ook terecht bij onze collega's van het Regionaal Archief Rivierenland. Zij beheren onder meer het Rechterlijk archief van de dagelijkse heerlijkheid Nieuwaal (1659 - 1809) en het archief van de Geërfden (dorpsbestuur), vanaf 1810 Dorpspolder Nieuwaal (1646 - 1838). 

Beide archieven vallen onder onze gratis scannen-op-verzoek-service.

^{_{Afbeelding: Stuk over de ontvangsten uit en uitgaven voor de leengoederen van huis Nieuwaal, 1781. Gelders Archief.0419-3-0021. https://permalink.geldersarchief.nl/C4226C6EC39F485EB562C1D9089C8B47}}