Menu

De chat is beschikbaar van maandag tot en met vrijdag tussen 13:00 en 16:00 uur. Is de chat offline? Bekijk onze Veelgestelde vragen of stel uw vraag via ons contactformulier.

In december 2020 zond de ministerraad een voorstel voor een nieuwe Archiefwet naar de Raad van State. Wat zijn de belangrijkste veranderingen vergeleken met de Archiefwet 1995? Wat betekent dat in de praktijk?

Wanneer gaat de nieuwe Archiefwet gelden?

De Raad van State kijkt kritisch naar het wetsvoorstel en adviseert de regering over eventuele wijzigingen. Daarna stuurt de ministerraad de ontwerp-Archiefwet naar de Tweede Kamer. Als de Eerste en Tweede Kamer de ontwerpwet goedkeuren, dan kan de koning zijn handtekening zetten. Tot slot komt de nieuwe Archiefwet - misschien nog wel dit jaar, maar dat is koffiedik kijken - in het Staatsblad. Vanaf dat moment geldt de nieuwe Archiefwet.

Decoratieve foto van een archiefdoos in een depot

De veranderingen op een rijtje

De nieuwe aankomende Archiefwet sluit veel meer aan bij de digitale ontwikkelingen dan de oude wet uit 1995. Die laatste is opgesteld toen ambtenaren nog vooral met papier werkten. Algemeen directeur van het Gelders Archief Fred van Kan was, net als zijn andere collega-directeuren van de Regionaal Historische Centra (RHC’s), betrokken bij de adviesronden over de nieuwe Archiefwet. Hij zet de belangrijkste veranderingen in de nieuwe wet op een rijtje.

1 De archiefdocumenten van de overheid komen al na tien jaar onder beheer van een archiefdienst, zoals het Gelders Archief. In de oude Archiefwet gebeurde dat pas na twintig jaar. Documenten zijn dus eerder openbaar voor het publiek.

2 Documenten die een archiefdienst beheert zijn in principe openbaar. Overheden moeten veel duidelijker dan vroeger uitleggen waarom ze de openbaarheid van een document willen beperken.

3 Onder de oude Archiefwet kregen mensen documenten die niet openbaar zijn, niet te lezen. Onder de nieuwe Archiefwet krijgen mensen een document van de overheid dat niet openbaar is, soms wel gedeeltelijk te lezen. Delen die niet openbaar zijn, zijn dan onleesbaar gemaakt.

4 De nieuwe Archiefwet verplicht overheden om een archivaris aan te stellen. Die archivaris hoeft niet zoals eerder een speciale opleiding te hebben, maar moet wel kennis van zaken bezitten. Sommige archivarissen vonden deze bepaling niet leuk en mopperden daarover. In de praktijk is dat echter al vaker zo. Bij het Gelders Archief bijvoorbeeld, leidt een collega met een opleiding tot manager de afdeling Collectie. Medewerkers met een opleiding tot archivaris, informatiespecialist of –adviseur staan dit afdelingshoofd bij met raad en daad.Decoratieve foto van een rij archiefdozen op een stelling

5 In de nieuwe Archiefwet staat niet meer vermeld dat er in iedere hoofdstad van een provincie een archiefbewaarplaats van de rijksoverheid moet zijn. Om te voorkomen dat archieven van de rijksoverheid die nu nog in de provinciehoofdsteden zijn naar Den Haag moeten verhuizen, mag de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) wel taken geven aan Regionaal Historische Centra, zoals het Gelders Archief. Zo’n taak kan bijvoorbeeld zijn, het zorgen voor en bewaren van historische documenten van diensten van de rijksoverheid in een depot. Denk daarbij voor Gelderland aan kantoren van Staatsbosbeheer of Rijkswaterstaat in Gelderland of rechtbanken. Maar ook oudere archieven die eigendom zijn van de rijksoverheid blijven zo in beheer bij Regionaal Historische Centra. Denk in Gelderland bijvoorbeeld aan het archief van de hertogen van Gelre.

Meer informatie?

We komen op de nieuwe ontwerp-Archiefwet terug, wanneer de leden van de Tweede Kamer er over gaan praten. Meteen nadat de nieuwe Archiefwet gaat gelden, maken we duidelijk wat de gevolgen zijn voor onze bezoekers.

Wil je meer weten over de aankomende Archiefwet:
Digitale overheid
Rijksoverheid

 

Contact

location Westervoortsedijk 67-D
     6827 AT Arnhem
     (parkeerplaats aan de
     Mercatorweg)

E-mail Contactformulier
Telefoon  Telefoon
calender2 Openingstijden studiezaal