Staatsbosbeheer tipt drie eeuwen aan

Naar hoofdinhoud

Gelders Archief Menu

De chat is beschikbaar van maandag tot en met vrijdag tussen 13:00 en 16:00 uur. Is de chat offline? Bekijk onze Veelgestelde vragen of stel uw vraag via ons contactformulier.

: 18 februari 2020

Nee, Staatsbosbeheer bestaat geen drie eeuwen, maar zijn geschiedenis strekt zich uit over het staartje van de 19e eeuw, de 20e eeuw en 21e eeuw. Het Gelders Archief beheert verschillende historische bestanden van Staatsbosbeheer in Gelderland. Onze collectie is min of meer een afspiegeling van wat er zich in het verleden voordeed in de provincie Gelderland. Die provincie is vrij groen, dus kleurt onze collectie ook groen: landbouw, bosbouw, jacht, landgoederen et cetera. Daarom de schijnwerper in deze blog op de archieven van Staatsbosbeheer in Gelderland.

Zand, een gevaar

Waarom werd Staatsbosbeheer opgericht? De rijksoverheid riep deze dienst in juli 1899 in het leven om bossen te beheren, aan te kopen en uit te breiden. Zandverstuivingen waren in het 19e-eeuwse Nederland - in Gelderland met name op de Veluwe - een groot probleem voor mens en dier. Het stuifzand slokte (potentiële) landbouwgrond op, bedekte heideterreinen en drong de dorpen binnen. Om daar paal en perk aan te stellen vonden bestuurders en bosbouwers het hard nodig dennenbossen te planten. Het zand moest beteugeld. Later kreeg Staatsbeheer een belangrijke taak op het terrein van het natuurbehoud. De overheidsdienst gaf in 1908 het stuifzand van het Kottwijkerzand de status van rijksnatuurreservaat. Ja, het kan verkeren. Daarnaast ging Staatsbosbeheer zich in de loop van de 20e eeuw bemoeien met landinrichting, recreatie en andere zaken.

Een geschiedenis van reorganisaties

Staatsbosbeheer in gelderland was gedurende lange periode onderverdeeld in houtvesterijen, zoals Kootwijk/Apeldoorn, Nunspeet, Nijmegen, Zutphen en Arnhem. De houtvesterijen bestonden uit boswachterijen. Na 1945 zijn die houtversterijen bij reorganisaties vervangen door consulentschappen, directies, districten en regio's. Op 1 januari 1998 is Staatsbosbeheer verzelfstandigd. Er waren onder meer reorganisaties in 1957, 1966, 1972, 1988, 1998 en 2005.