1707
Gelderse Landdagsrecessen 1581-1798
Inleiding
2 De Gelderse Landdagen en hun recessen ten tijde van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en de Bataafse Republiek
laatste wijziging 25-01-2023
11.982 beschreven archiefstukken
509 gedigitaliseerd
totaal 509 bestanden
Inventaris
1593
Landdag 17 maart - 30 maart 1593 te Zutphen
a. Deze landdag komt voor in 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4696, fol. 316 r. 390 r. (scan 611-759); in 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 3 (scan 575-650); 0003 Kwartier van Nijmegen, inv. nr. 613; 0005 Kwartier van Zutphen, inv. nr. 1385.
b. De exemplaren van de Rekenkamer, van het Kwartier van Nijmegen en van het Kwartier van Zutphen bevatten naast het reces verscheidene bijlagen; deze ontbreken in het exemplaar van de stad Arnhem. 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4750, Bijlagen tot de Landdags- en Kwartiersrecessen, en inv. nr. 4826, Brieven, ingekomen bij, en minuten van brieven, uitgegaan van de Landschap en van het Kwartier van Veluwe, bevatten een groot aantal bijlagen en correspondentie die betrekking hebben op de landdag van maart 1593.
c. (waarschuwing dateringen veteri-novo)
b. De exemplaren van de Rekenkamer, van het Kwartier van Nijmegen en van het Kwartier van Zutphen bevatten naast het reces verscheidene bijlagen; deze ontbreken in het exemplaar van de stad Arnhem. 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4750, Bijlagen tot de Landdags- en Kwartiersrecessen, en inv. nr. 4826, Brieven, ingekomen bij, en minuten van brieven, uitgegaan van de Landschap en van het Kwartier van Veluwe, bevatten een groot aantal bijlagen en correspondentie die betrekking hebben op de landdag van maart 1593.
c. (waarschuwing dateringen veteri-novo)
d. Evenals in 1592 werden "gedeputierden" ofwel "gecommittierden ad causas" benoemd. In 1592 hadden dezen enkel nog tot taak kleinere zaken en particuliere rekesten af te handelen; zie de regesten 030 (1592) en 050 (1592). Soortgelijke commissies zijn trouwens al vanaf tenminste 1581 actief, maar zonder speciale benaming, zie bijvoorbeeld de regesten 055 (1581) en 056 (1581). Hier, in 1593, zien we voor het eerst "Gedeputeerden ad causas" die onder deze benamning, naast de kleinere zaken en rekesten, ook de uiteindelijke besluitvorming op de Landdag in klein comité voor hun rekening nemen, zoals later vast gebruik werd. Zie 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4696, fol. 328 r. apostille (scan 635), zie de de Inleiding, paragraaf 2.3.2., en zie de regesten 021 (1593) en 024 (1593).
e. Mettertijd werd het tevens usance dat dit klein comité onder leiding van de directeuren stond, doorgaans de hoogste ambtenaren binnen hun respectieve kwartier. Deze directeuren zijn hier nog niet geheel herkenbaar als leiders van de "Gedeputeerden ad causas", maar wel valt op dat twee van hen, zowel 'directeur' als lid van de "Gedeputeerden ad causas", ook hier al de hoogste kwartierlijke ambtenaren zijn, namelijk de burggraaf van Nijmegen en de landdrost van Zutphen; zie de regesten 005 (1593) en 021 (1593) en de Inleiding, paragraaf 2.3.2.
e. Mettertijd werd het tevens usance dat dit klein comité onder leiding van de directeuren stond, doorgaans de hoogste ambtenaren binnen hun respectieve kwartier. Deze directeuren zijn hier nog niet geheel herkenbaar als leiders van de "Gedeputeerden ad causas", maar wel valt op dat twee van hen, zowel 'directeur' als lid van de "Gedeputeerden ad causas", ook hier al de hoogste kwartierlijke ambtenaren zijn, namelijk de burggraaf van Nijmegen en de landdrost van Zutphen; zie de regesten 005 (1593) en 021 (1593) en de Inleiding, paragraaf 2.3.2.
22 maart
041 Voorstel van de kwartieren van Nijmegen en Zutphen tot algehele inventarisatie en betaling van alle oude schulden, zoals die aan Engelbert van Brempt, drost van Geldern; voor details, zie Nota bene.
1707 Gelderse Landdagsrecessen 1581-1798
Inventaris
1593
Landdag 17 maart - 30 maart 1593 te Zutphen
22 maart
041
Voorstel van de kwartieren van Nijmegen en Zutphen tot algehele inventarisatie en betaling van alle oude schulden, zoals die aan Engelbert van Brempt, drost van Geldern; voor details, zie Nota bene.
Datering:
1593 maart 22
Notabene:
a. De kwartieren van Nijmegen en Zutphen laten weten dat hun administratie van de oude oorlogsschulden van enkele jaren terug verspreid en vernietigd is geraakt doordat beide hoofdsteden door de Spaanse vijand veroverd zijn geweest. Daarom stellen zij voor de commissie voor het reglement op de geestelijke goederen tevens een plan te laten opstellen voor een algemene zoekactie door het gehele gewest naar gegevens over die oude schulden, met daarbij een schema voor de vereffening van die schulden. Alle ambtenaren in de kleine steden en op het platteland zouden naar relevante gegevens op zoek moeten gaan. Van de oude schulden moeten bovendien alle schadeposten afgetrokken worden die de troepen de bevolking gekost hebben door plunderingen, afpersingen en inlegeringen.
b. Een van de oude schuleisers is Engelbert van Brempt; hij komt in 1581 voor als drost van Geldern in het plan van oproeping voor het afleggen van een nieuwe eed, zie 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen, inv. nr. 606, pp. 128-131, en regest 177 (1581); en in dezelfde functie ook in 1582, in 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 2, fol. 558, zie regest 063 (1582). Uit laatstgenoemde bron blijkt dat Brempt kosten heeft gemaakt in verband met de oorlog, onder andere ter ondersteuning van Deventer en Kampen.
c. Over deze 'oude schulden', dat wil zeggen eerdere, door de Generaliteit gemaakte schulden ten behoeve van de Opstand, zie ook o.a. de regesten 029 (1582), 112 Nota bene (1583), 066 (1585), 081 Nota bene (1585), 093 (1587), 010 (1590), 011 (1590), 041 (1592), 042 (1593), 057 (1593), 076 (1593), 077 (1593) en 008 (1609).
d. Voor deze commissie en zijn vele andere taken, zie de regesten 038, 111, 147, 158, 166 en 169 (alle 1593). Vooir de leden van de commissie, zie regest 169 (1593).
b. Een van de oude schuleisers is Engelbert van Brempt; hij komt in 1581 voor als drost van Geldern in het plan van oproeping voor het afleggen van een nieuwe eed, zie 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen, inv. nr. 606, pp. 128-131, en regest 177 (1581); en in dezelfde functie ook in 1582, in 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 2, fol. 558, zie regest 063 (1582). Uit laatstgenoemde bron blijkt dat Brempt kosten heeft gemaakt in verband met de oorlog, onder andere ter ondersteuning van Deventer en Kampen.
c. Over deze 'oude schulden', dat wil zeggen eerdere, door de Generaliteit gemaakte schulden ten behoeve van de Opstand, zie ook o.a. de regesten 029 (1582), 112 Nota bene (1583), 066 (1585), 081 Nota bene (1585), 093 (1587), 010 (1590), 011 (1590), 041 (1592), 042 (1593), 057 (1593), 076 (1593), 077 (1593) en 008 (1609).
d. Voor deze commissie en zijn vele andere taken, zie de regesten 038, 111, 147, 158, 166 en 169 (alle 1593). Vooir de leden van de commissie, zie regest 169 (1593).
Bloknummer:
2000
Inventarisnummer:
4696
Folionummer:
334 v. - 335 r. (scan 648-649)
laatste wijziging 20-01-2023
laatste wijziging 25-01-2023
11.982 beschreven archiefstukken
509 gedigitaliseerd
totaal 509 bestanden
Kenmerken
laatste wijziging 25-01-2023
11.982 beschreven archiefstukken
509 gedigitaliseerd
totaal 509 bestanden