Mijn Studiezaal (inloggen)
1707
Gelderse Landdagsrecessen 1581-1798
Inleiding
1 De Gelderse Landdagen en Landdagsrecessen, 1581-1798
2 De Gelderse Landdagen en hun recessen ten tijde van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en de Bataafse Republiek
3 Verklarende woordenlijst
4 Afzonderlijke boekdelen uit de series Landdagsrecessen, andere archivalia en literatuur
laatste wijziging 25-01-2023
11.982 beschreven archiefstukken
509 gedigitaliseerd
totaal 509 bestanden
Inventaris
1587 
Landdag 7 november - 15 november 1587 te Arnhem
a. Dit is de enige landdag die in 1587 gehouden is.
b. Deze landdag en bijbehorende documenten met besluiten bestaan uit vier onderdelen:
- het eerste gedeelte van het reces, lopend van 7 tot en met 15 november 1587;
- een tweede gedeelte, afzonderlijk genoteerd en gedateerd 12 november 1587, met de
behandeling van een "instructie" van de Staten-Generaal aan de naar hun gewest terugkerende afgevaardigden. Die "instructie" betreft verscheidene militaire en financiële zaken tegen de achtergrond van eventuele vredesonderhandelingen met de Spaanse bevelhebber Alexander Farnese hertog van Parma;
- ten derde de bovengenoemde "instructie" van de Staten-Generaal, bestaande uit twaalf punten en eveneens afzonderlijk genoteerd;
- ten vierde een instructie van de landdag met de besluitvorming op deze twaalf punten, bestemd voor Johan en Cornelis van Gendt en Herman van der Hell als afgevaardigden ter Staten-Generaal.
c. Deze landdag komt met alle vier de genoemde onderdelen uitsluitend voor in twee exemplaren van de landdagsrecessen: op de eerste plaats in 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 3, pp. 173-231; op de tweede plaats, maar zeer verbrokkeld, in 0005 Staten van het Kwartier van Zutphen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 1384.
d. In 2000 Oud archief Arnhem, inv. nrs. 4696, fol. 1 r. - 31 r., vindt men alleen de eerste twee gedeelten van deze landdag en ontbreken de beide instructies. In 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 612, pp. 3 - 36, is alleen het eerste gedeelte van het reces opgenomen en ontbreken de drie andere onderdelen.
b. Deze landdag en bijbehorende documenten met besluiten bestaan uit vier onderdelen:
- het eerste gedeelte van het reces, lopend van 7 tot en met 15 november 1587;
- een tweede gedeelte, afzonderlijk genoteerd en gedateerd 12 november 1587, met de
behandeling van een "instructie" van de Staten-Generaal aan de naar hun gewest terugkerende afgevaardigden. Die "instructie" betreft verscheidene militaire en financiële zaken tegen de achtergrond van eventuele vredesonderhandelingen met de Spaanse bevelhebber Alexander Farnese hertog van Parma;
- ten derde de bovengenoemde "instructie" van de Staten-Generaal, bestaande uit twaalf punten en eveneens afzonderlijk genoteerd;
- ten vierde een instructie van de landdag met de besluitvorming op deze twaalf punten, bestemd voor Johan en Cornelis van Gendt en Herman van der Hell als afgevaardigden ter Staten-Generaal.
c. Deze landdag komt met alle vier de genoemde onderdelen uitsluitend voor in twee exemplaren van de landdagsrecessen: op de eerste plaats in 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 3, pp. 173-231; op de tweede plaats, maar zeer verbrokkeld, in 0005 Staten van het Kwartier van Zutphen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 1384.
d. In 2000 Oud archief Arnhem, inv. nrs. 4696, fol. 1 r. - 31 r., vindt men alleen de eerste twee gedeelten van deze landdag en ontbreken de beide instructies. In 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 612, pp. 3 - 36, is alleen het eerste gedeelte van het reces opgenomen en ontbreken de drie andere onderdelen.
e. In 0005 Staten van het Kwartier van Zutphen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 1384, treft men deze landdag als volgt aan: op fol. 424 r. - 425 v. de plaatsbepaling en datering van de landdag en een incomplete comparantenlijst; op fol. 439 r. - 455 v. het eerste gedeelte van het reces, lopend van 7 tot en met 15 november 1587; op fol. 426 r. - 429 v. het tweede gedeelte, gedateerd 12 november 1587, met de behandeling van de "instructie" van de Staten-Generaal aan de naar hun gewest terugkerende afgevaardigden; op fol. 463 r. - 468 v. deze "instructie" van de Staten-Generaal, bestaande uit twaalf punten; op fol. 473 r. - 481 r. de instructie voor Johan en Cornelis van Gendt en Herman van der Hell als afgevaardigden ter Staten-Generaal.
f. In de bovengenoemde incomplete comparantenlijst in 0005 Staten van het Kwartier van Zutphen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 1384, ontbreken de steden Harderwijk, Elburg, Hattem en Wageningen, ofschoon zij wel degelijk afgevaardigden gestuurd hebben, uitgezonderd Hattem dat de stad Arnhem als gevolmachtigde aanwees; zie de comparantenlijst in 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 3, pp. 175-176.
g. Exemplaar 0005 Staten van het Kwartier van Zutphen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 1384, bevat op fol. 469 r. - 470 v. de copie van een brief d.d. 15 oktober 1587 van Leicester over de betrekkingen met koningin Elisabeth I van Engeland en eventuele vredesbesprekingen met Parma; op fol. 471 r. - 472 v. een vertaling van een extract uit een brief van Leicester d.d. 28 september 1587 aan Henry Killigrew over dezelfde onderwerpen.
f. In de bovengenoemde incomplete comparantenlijst in 0005 Staten van het Kwartier van Zutphen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 1384, ontbreken de steden Harderwijk, Elburg, Hattem en Wageningen, ofschoon zij wel degelijk afgevaardigden gestuurd hebben, uitgezonderd Hattem dat de stad Arnhem als gevolmachtigde aanwees; zie de comparantenlijst in 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 3, pp. 175-176.
g. Exemplaar 0005 Staten van het Kwartier van Zutphen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 1384, bevat op fol. 469 r. - 470 v. de copie van een brief d.d. 15 oktober 1587 van Leicester over de betrekkingen met koningin Elisabeth I van Engeland en eventuele vredesbesprekingen met Parma; op fol. 471 r. - 472 v. een vertaling van een extract uit een brief van Leicester d.d. 28 september 1587 aan Henry Killigrew over dezelfde onderwerpen.
h. In 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 612, zijn de inhoudsopgave, de comparantenlijst en het begin van de tekst van het reces, respectievelijk op pp. 1, 3 en 7, gemerkt met het opschrift "voor de Camer": hiermee is waarschijnlijk de Statenkamer in het stadhuis van Nijmegen bedoeld.
i. De inhoudsopgave van 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 612, p. 1, vermeldt foutievelijk dat het betreffende recessenboek de landdagen van 1587 tot en met 1593 bevat, terwijl dit boek slechts tot en met 1591 loopt. Blijkbaar waren deze recessen aanvankelijk op een andere wijze gebundeld en stamt de inhoudsopgave nog uit die periode.
j. Aanvankelijk wilde men deze landdag uitschrijven tegen 1 november 1587, vervolgens tegen 4 november. Kanselier Leoninus was afwezig wegens ziekte; de vergadering werd ditmaal geopend door Willem Sluijsken (Sluysken), van 1578 tot en met 1612 griffier van het Hof en eerste secretaris van de kanselarij. Zie voor correspondentie met deze en andere gegevens, voorafgaand aan deze landdag, Gelders Archief, toegang 0124 Hof van Gelre en Zutphen, inv. nr. 679, brieven nrs. 5523 tot en met 5527.
i. De inhoudsopgave van 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 612, p. 1, vermeldt foutievelijk dat het betreffende recessenboek de landdagen van 1587 tot en met 1593 bevat, terwijl dit boek slechts tot en met 1591 loopt. Blijkbaar waren deze recessen aanvankelijk op een andere wijze gebundeld en stamt de inhoudsopgave nog uit die periode.
j. Aanvankelijk wilde men deze landdag uitschrijven tegen 1 november 1587, vervolgens tegen 4 november. Kanselier Leoninus was afwezig wegens ziekte; de vergadering werd ditmaal geopend door Willem Sluijsken (Sluysken), van 1578 tot en met 1612 griffier van het Hof en eerste secretaris van de kanselarij. Zie voor correspondentie met deze en andere gegevens, voorafgaand aan deze landdag, Gelders Archief, toegang 0124 Hof van Gelre en Zutphen, inv. nr. 679, brieven nrs. 5523 tot en met 5527.
15 november 
105 Kanselier Elbertus Leoninus en Gerhardt Voeth verzoeken betaling van 500 gulden die zij bij obligatie hadden opgenomen als bijdrage in de kosten voor de missie naar Frankrijk.
1707 Gelderse Landdagsrecessen 1581-1798
Inventaris
1587
Landdag 7 november - 15 november 1587 te Arnhem
15 november
105
Kanselier Elbertus Leoninus en Gerhardt Voeth verzoeken betaling van 500 gulden die zij bij obligatie hadden opgenomen als bijdrage in de kosten voor de missie naar Frankrijk.
Datering:
1587 november 15
Notabene:
a. "...d. Voeth...": doctor (in de Rechten) Gerhardt Voeth, raadsheer in het Hof.
b. Zie voor de toezegging van de Landdag tot terugbetaling van deze 500 gulden regest 090 (1586).
c. Zie voor het gezantschap naar Frankrijk in 1584, waarvan Elbertus Leoninus, Gerhardt Voeth en Johan van Gendt deel uitmaakten, de landdag van 12 tot en met 22 september 1584, in het bijzonder de regesten 211 tot en met 215, 225 en 251 tot en met 260 (alle 1584). Voor andere uitbetalingen in verband met het gezantschap naar Frankrijk, zie 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4745, rekening van 9 december 1585, en de regesten 196 (1585) en 241 (1585).
d. Leoninus en Voeth hadden i.v.m. hun reis naar Frankrijk een bedrag van 500 gulden geleend van de ontvanger Myrop, en zij bleken dit bedrag in november 1587 nog steeds niet te hebben terugbetaald, tot ongenoegen van de ontvanger die hen hierop krachtig aansprak; zie ook de regesten 241 (1585) en 90 (1586), en 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4821, brief aan de Landdag, geschreven door Gerhardt Voeth d.d. 12 november 1587, waarin Leoninus en Voeth bij de Landdag aandringen op spoedige uitbetaling van deze 500 gulden, opdat zij hun schuld aan Myrop kunnen voldoen. Zie over die 500 gld. ook 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4820, brief (minuut) van Gedeputeerde Staten van 5 juli 1586, ongeadresseerd, maar blijkens de context gericht aan Myrop.
e. Elbertus Leoninus (Albert de Leeuw) (Zaltbommel 1519 of 1520 - Arnhem, 6/7 dec. 1598), studeerde te Leuven, van 1548 tot en met 1580 hoogleraar in de Rechten aldaar, wegens zijn grote eruditie en zijn pragmatisch maar mild en gematigd oordeel gewild raadsman van vele vorsten en overheden; mede-ontwerper van de Pacificatie van Gent (1576), lid van de Raad van State rond aartshertog Matthias (ca.1579); koos in 1580 voor de Opstand tegen Spanje, van 28 juni 1581 tot zijn dood kanselier van Gelderland.
b. Zie voor de toezegging van de Landdag tot terugbetaling van deze 500 gulden regest 090 (1586).
c. Zie voor het gezantschap naar Frankrijk in 1584, waarvan Elbertus Leoninus, Gerhardt Voeth en Johan van Gendt deel uitmaakten, de landdag van 12 tot en met 22 september 1584, in het bijzonder de regesten 211 tot en met 215, 225 en 251 tot en met 260 (alle 1584). Voor andere uitbetalingen in verband met het gezantschap naar Frankrijk, zie 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4745, rekening van 9 december 1585, en de regesten 196 (1585) en 241 (1585).
d. Leoninus en Voeth hadden i.v.m. hun reis naar Frankrijk een bedrag van 500 gulden geleend van de ontvanger Myrop, en zij bleken dit bedrag in november 1587 nog steeds niet te hebben terugbetaald, tot ongenoegen van de ontvanger die hen hierop krachtig aansprak; zie ook de regesten 241 (1585) en 90 (1586), en 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4821, brief aan de Landdag, geschreven door Gerhardt Voeth d.d. 12 november 1587, waarin Leoninus en Voeth bij de Landdag aandringen op spoedige uitbetaling van deze 500 gulden, opdat zij hun schuld aan Myrop kunnen voldoen. Zie over die 500 gld. ook 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4820, brief (minuut) van Gedeputeerde Staten van 5 juli 1586, ongeadresseerd, maar blijkens de context gericht aan Myrop.
e. Elbertus Leoninus (Albert de Leeuw) (Zaltbommel 1519 of 1520 - Arnhem, 6/7 dec. 1598), studeerde te Leuven, van 1548 tot en met 1580 hoogleraar in de Rechten aldaar, wegens zijn grote eruditie en zijn pragmatisch maar mild en gematigd oordeel gewild raadsman van vele vorsten en overheden; mede-ontwerper van de Pacificatie van Gent (1576), lid van de Raad van State rond aartshertog Matthias (ca.1579); koos in 1580 voor de Opstand tegen Spanje, van 28 juni 1581 tot zijn dood kanselier van Gelderland.
Bloknummer:
0012
Inventarisnummer:
S 3
Folionummer:
pp. 194 - 195
laatste wijziging 14-02-2020
laatste wijziging 25-01-2023
11.982 beschreven archiefstukken
509 gedigitaliseerd
totaal 509 bestanden
Kenmerken
laatste wijziging 25-01-2023
11.982 beschreven archiefstukken
509 gedigitaliseerd
totaal 509 bestanden
Westervoortsedijk 67-D
Openingstijden studiezaal