1707
Gelderse Landdagsrecessen 1581-1798
Inleiding
2 De Gelderse Landdagen en hun recessen ten tijde van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en de Bataafse Republiek
laatste wijziging 25-01-2023
11.982 beschreven archiefstukken
509 gedigitaliseerd
totaal 509 bestanden
Inventaris
1584
Landdag 12 - 22 september 1584 te Arnhem.
a. Het reces van september 1584 is bewaard gebleven in vier van de zeven in het Gelders Archief bewaarde series landdagsrecessen. Inhoudelijk betreft het vier verschillende versies:
- 0005 Staten van het Kwartier van Zutphen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 1384: geen chronologische maar puntsgewijze weergave van de hoofdpunten van het reces, met afschriften van enige bijlagen maar zonder de laatste vergadering (22 september);
- 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 609: chronologisch relaas van de gehele Landdag, met afschriften van enige bijlagen (17de eeuws afschrift);
- 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 3: chronologisch relaas van de gehele Landdag èn puntsgewijze weergave van de hoofdpunten, met afschriften van enige bijlagen;
- 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4695: chronologisch relaas, tijdens de Landdag geschreven, met originele bijlagen waarvan er enkele uitsluitend hier te vinden zijn, maar zonder de laatste vergaderdag (22 september).
- 0005 Staten van het Kwartier van Zutphen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 1384: geen chronologische maar puntsgewijze weergave van de hoofdpunten van het reces, met afschriften van enige bijlagen maar zonder de laatste vergadering (22 september);
- 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 609: chronologisch relaas van de gehele Landdag, met afschriften van enige bijlagen (17de eeuws afschrift);
- 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 3: chronologisch relaas van de gehele Landdag èn puntsgewijze weergave van de hoofdpunten, met afschriften van enige bijlagen;
- 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4695: chronologisch relaas, tijdens de Landdag geschreven, met originele bijlagen waarvan er enkele uitsluitend hier te vinden zijn, maar zonder de laatste vergaderdag (22 september).
b. Kenmerkend voor het september-reces is de vermelding van de verrichte handeling of het feit van de besluitvorming zonder de inhoudelijke resultaten: de inhoud van deze besluiten is, mèt bijlagen, elders in het reces opgenomen: zie hiertoe het exemplaar van de stad Arnhem en de serie 'Landzaken' van die stad, 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4695 (recessen) en inv. nr. 4736 ('Landzaken'). Het reces verwijst vaak expliciet naar een van deze bijlagen, maar even vaak ook niet. Voorbeelden van 'doorgeschoven' inhoudelijke informatie over bepaalde besluiten vindt men onder de regesten 180, 183, 188, 194, 200, 202 en 203 (alle 1584).
c. In 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4695, 132 v. wordt gezegd dat men die dag "op die Raedtkaemer versaemelt" is: dit is de raadszaal van het stadhuis van Arnhem. Zie ook regest 178 (1584) en vergelijk met 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 3, p. 361, waar expliciet sprake is van "...die Raetcamer der Stat Arnhem..." bij een landdag in februari 1591: zie Landdag 10 februari 1591, aanhef.
13 september
173 Behandeling rapport van de commissie van overleg met de stadhouder: Goedkeuring van een schrijven van de kanselier aan de Staten-Generaal over het dreigend verloop van de troepen op de Veluwe en in verscheidene steden bij gebrek aan soldij.
1707 Gelderse Landdagsrecessen 1581-1798
Inventaris
1584
Landdag 12 - 22 september 1584 te Arnhem.
13 september
173
Behandeling rapport van de commissie van overleg met de stadhouder: Goedkeuring van een schrijven van de kanselier aan de Staten-Generaal over het dreigend verloop van de troepen op de Veluwe en in verscheidene steden bij gebrek aan soldij.
Datering:
1584 september 13
Notabene:
a. Deze commissie van vijf: Bartholdt van Gendt, Johan Kelffken, Johan Gyginck, Wilhelm van Boeckholt en Rutger Tulleken; zie regest 169 (1584).
b. Voor de door de stadhouder aangedragen punten punten, vergelijk met de regesten 166 (1584) en 167 (1584); en zie verder regesten 172 (1584) en 174 (1584) tm. 177 (1584).
c. De Landdag laat aan dit schrijven toevoegen dat, indien de Staten-Generaal niet per direct voor meer soldij zorgen, verscheidene steden vanwege het verlopen en ontbreken van een Staats garnizoen in opstand dreigen te komen en zich dreigen af te scheiden van de Unie.
d. Voor de ontevredenheid onder de troepen wegens het uitblijven van betaling, zie 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4818, brief van Christoffel Quendt namens de ruiterij aan Herman van der Hell, 16 april 1584 stilo veteri, en het antwoord namens de Landdag van 17 april stilo veteri.
e. Stilo veteri: zie Verklarende woordenlijst.
b. Voor de door de stadhouder aangedragen punten punten, vergelijk met de regesten 166 (1584) en 167 (1584); en zie verder regesten 172 (1584) en 174 (1584) tm. 177 (1584).
c. De Landdag laat aan dit schrijven toevoegen dat, indien de Staten-Generaal niet per direct voor meer soldij zorgen, verscheidene steden vanwege het verlopen en ontbreken van een Staats garnizoen in opstand dreigen te komen en zich dreigen af te scheiden van de Unie.
d. Voor de ontevredenheid onder de troepen wegens het uitblijven van betaling, zie 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4818, brief van Christoffel Quendt namens de ruiterij aan Herman van der Hell, 16 april 1584 stilo veteri, en het antwoord namens de Landdag van 17 april stilo veteri.
e. Stilo veteri: zie Verklarende woordenlijst.
Bloknummer:
2000
Inventarisnummer:
4695
Folionummer:
131 v.
laatste wijziging 20-09-2019
laatste wijziging 25-01-2023
11.982 beschreven archiefstukken
509 gedigitaliseerd
totaal 509 bestanden
Kenmerken
laatste wijziging 25-01-2023
11.982 beschreven archiefstukken
509 gedigitaliseerd
totaal 509 bestanden