Familiearchieven en adel
Wat zijn familiearchieven?
Familiearchieven zijn archieven van adellijke en patricische families. Hieronder leest u meer over de Nederlandse adel en hoe u hier onderzoek naar kan doen.
In het Gelderse landschap is goed te zien dat adellijke en patricische families een grote invloed hadden. Vele kastelen en landgoederen zijn in het landschap te vinden, en in steden staan vaak nog hun indrukwekkende huizen. De cultuur van deze families is niet alleen terug te vinden in hun huizen, maar ook in hun archieven. Deze papieren en perkamenten bronnen weerspiegelen hun levens sinds de late middeleeuwen.
In het Gelderse landschap is goed te zien dat adellijke en patricische families een grote invloed hadden. Vele kastelen en landgoederen zijn in het landschap te vinden, en in steden staan vaak nog hun indrukwekkende huizen. De cultuur van deze families is niet alleen terug te vinden in hun huizen, maar ook in hun archieven. Deze papieren en perkamenten bronnen weerspiegelen hun levens sinds de late middeleeuwen.
De volgende onderwerpen zijn vaak terug te vinden in familiearchieven:
- Het beheer van bezittingen
- De omgang met pachters, personeel en leveranciers
- Natuurbeheer als grootgrondbezitters, jagers, parkaanleggers en bosbouwers
- Bestuurlijke activiteiten (zowel landelijk als lokaal)
- Maatschappelijk en cultureel leven (als kunstverzamelaars en -beoefenaars)
- Sociale zorg en liefdadigheid
- Het dagelijks leven van boeren en burgers
Welke familiearchieven heeft het Gelders Archief?
In het archievenoverzicht vindt u een overzicht van onze huis- en familiearchieven. Via dit overzicht kunt u per archief in de inventaris zoeken. De archiefstukken die u in de inventaris vindt, kunt u aanvragen en inzien in onze studiezaal.
De Nederlandse adel
Betekenis van huis- en familiearchieven
De adel is een kleine groep die een hogere positie in de samenleving heeft. Het adeldom bestaat al sinds de middeleeuwen. Zij kregen hun titel meestal doordat ze geboren worden in een adellijke familie en deze erven. Adellijke families hadden vaak, naast hun hogere positie, ook meer rijkdom in geld en landgoederen.
Hoe doet u onderzoek naar de Nederlandse adel bij het Gelders Archief?
Onderzoek doen naar Nederlandse adellijke families kan bij ons op verschillende manieren:
- In ons archievenoverzicht vindt u alle archieven in onze collectie die betrekking hebben op de adel en aanzienlijke families. Als u doorklikt op een archief, kunt u zien welke stukken zich hierin bevinden. Deze kunt u vervolgens aanvragen om te laten scannen of in te zien op onze studiezaal.
- In het Nederlands adelsboek (rode boekje) vindt u de stambomen van Nederlandse Adellijke families. Deze boekjes liggen bij ons op de studiezaal om te bekijken. Deze kunt u vrij gebruiken en hoeven dus niet gereserveerd te worden.
- In het Nederlandse patriciaat (blauwe boekjes) vindt u een overzicht van stambomen van aanzienlijke niet-adellijke families. Ook deze boekjes liggen bij ons op de studiezaal om te bekijken, en hoeven ook niet gereserveerd te worden.
Waar kunt u meer informatie vinden over de (Gelderse) adel?
- In de Gelderland bibliotheek bij Rozet in Arnhem kunt u zoeken naar literatuur over de Gelderse adel.