PS hadden vanaf 1814 de verantwoordelijkheid voor het beheer van de waterwerken die niet onder rijksbeheer vielen. Rijkswaterstaat beheerde alle zee- en rivierwaterkerende werken en wegen die ten laste van het rijk kwamen. Ook had deze dienst het toezicht op waterstaatswerken die in beheer waren bij andere overheden en particulieren. Wel werden in 1819 rijkswerken bij de Berkel, Harderwijk en Zutphen ten laste van de provincie gebracht en werd in 1821 het beheer van wegen van de 2e klasse bij de provincie ondergebracht. PS hielden vanaf 1814 toezicht op de polderdistricten, buitenpolders en andere waterschappen. In 1848 kreeg het provinciaal bestuur het toezicht opgedragen over alle waterstaatswerken binnen de provincie. De werkzaamheden aan de waterstaatswerken in Gelderland werden tot in 1864 hoofdzakelijk uitgevoerd door personeel van Rijkswaterstaat. In dat jaar werd Provinciale Waterstaat opgericht, dat het beheer overnam van alle waterstaatswerken, waarvan de uitvoering of het onderhoud door de provincie werd betaald (Grondwetten 1814 en 1848, PB 1865 nr. 1).

GS ontleenden verscheidene competenties aan het Rivierpolderreglement. Deze zijn onder meer te vinden in de Provinciale Bladen 1837 nr. 72, 1880 nr. 82, 1893 nr. 74 en 1934 nr. 52.

Zie ook de rubrieken 2.4, 4.4, 5.4, 7.4 en 8.5.

Zoekstrategie rubriek Waterstaat:
Rubriek 18.1 bevat in de eerste plaats specifieke informatie over de organisatie, reglementen, keuren, het bestuur en ressort van waterschappen. De andere rubrieken zijn grosso modo als volgt opgebouwd: eerst worden de gegevens per orgaan opgesomd (vaste volgorde: polderdistricten, waterschappen, buitenpolders, gemeenten); vervolgens komen de overige gegevens, in beschrijvingen die vaak niet op geografische eenheden terug te brengen zijn.

Bevindt de gezochte informatie zich niet in de voor de hand liggende rubriek, dan staan er nog een aantal zoekmogelijkheden ter beschikking:
1. de gegevens kunnen zich bevinden in rubriek 18.1. In deze rubriek zijn, naast institutionele gegevens, ook gegevens inzake beheer, technische verbetering en uitvoering ondergebracht. Dit geldt met name voor de waterschappen van De Berkel, in de Gelderse Vallei, van de Linge-uitwatering en van de Oude IJssel;
2. bezie de gewenste gegevens vanuit vogelperspectief: een duiker kan deel uitmaken van een dijk (18.3.1), gebouwd zijn bij de aanleg van een kanaal (18.2) of gemaakt zijn in een dijk die is aangelegd na een watersnoodramp (17.1). Ga na of het gezochte object, subject of de handeling deel uitmaakte van een groter geheel. Per rubriek wordt in een kopnoot verwezen naar andere rubrieken, waar zich soortgelijke gegevens kunnen bevinden;
3. de gegevens van een bepaald overheidsorgaan bevinden zich soms onder de aanduiding van de rechtsvoorganger- of opvolger of het naastgelegen orgaan (buren);
4. voor de financiering van waterstaatszaken kan men, buiten de informatie over een bepaald (soort) object of werkzaamheid in de betreffende rubriek, ook terecht in rubriek 7.4. U vindt immers in de financiële verantwoording gegevens over de uitgevoerde activiteiten terug.
5. zie voor werkverschaffing en waterstaat rubriek 25.2;
6. zie voor bescheiden betreffende de uitvoering van waterstaatswerken ook de archieven van Provinciale Waterstaat van Gelderland (toegang 0244) en Rijkswaterstaat Directie Gelderland/Directie Bovenrivieren (toegang 0108).

Wees bedacht op de terminologie: "waterschappen" is sedert de Grondwet van 1848 de algemene naam voor de lagere waterstaatsorganen. In Gelderland onderscheidt men deze blijvend in polderdistricten, met onderkomende dorpspolders, buitenpolders en (overige)waterschappen. De drie eerste categorieën vallen onder het Rivierpolderreglement, de laatste hadden eigen reglementen.