Menu

De chat is beschikbaar van maandag tot en met vrijdag tussen 13:00 en 16:00 uur. Is de chat offline? Bekijk onze Veelgestelde vragen of stel uw vraag via ons contactformulier.

0001 Graven en hertogen van Gelre, graven van Zutphen

Archieftoegang

Hier vindt u de inventaris van een archieftoegang. Hierin staat beschreven welke stukken zich in dit archief bevinden. 
 
Het nummer dat voor de titel van het archief staat is het toegangsnummer van dit archief. Het nummer dat voor de beschrijving van een stuk staat is het inventarisnummer. 
  • Bij ‘Kenmerken’ vindt u algemene informatie over dit archief
  • Bij ‘Inleiding’ vindt u achtergrondinformatie over dit archief, denk hierbij aan de openbaarheid, de archiefvormer en de oorsprong en opbouw van het archief.
  • Bij ‘Inventaris’ vindt u de lijst met beschrijvingen van stukken die zich in dit archief bevinden. 

Hoe zoekt u door een archieftoegang?

Klik op de zoekbalk links bovenin en voer uw zoekterm(en) in. Klik vervolgens op ‘zoek’.
Onder ‘Gevonden archiefstukken’ verschijnen de beschrijvingen van stukken uit dit archief waar deze term in voorkomt. Om te zien in welk deel van het archief deze stukken zitten klikt u op ‘Inventaris’. Dor telkens te klikken op het woord/de woorden die vetgedrukt worden weergegeven komt u uit bij de (met geel gemarkeerde) zoektermen. 

Welke archieftoegangen heeft het Gelders Archief?

Bekijk het Archievenoverzicht  om te zien welke archieven zich in het Gelders Archief bevinden. Deze zijn niet allemaal geïnventariseerd en beschikbaar voor inzage. Als er geen inventarislijst beschikbaar is, is dit archief helaas nog niet in te zien. 
 

 

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
0001   Graven en hertogen van Gelre, graven van Zutphen
Inleiding
1. Auteursrechten en andere rechten
2. Openbaarheid en citeren
3. Archief en inventarisatie
4. Verkort aangehaalde literatuur en bronnenuitgaven
5. Genealogisch overzicht
laatste wijziging 04-11-2024
13.415 beschreven archiefstukken
5.243 gedigitaliseerd
totaal 117.707 bestanden
Inventaris
1. Graven van Zutphen
2. Graven, later hertogen, van Gelre, graven van Zutphen
2.01. Gerard
N.B. * ca. 1185, graaf van Gelre en Zutphen 1207-1229, overl. 1229, zn. van Otto I en Richardis van Scheyern-Wittelsbach; tr. Margaretha van Brabant, overl. 1231, dr. van Hendrik I, hertog van Brabant en Mathilde van Vlaanderen-Boulogne.
2.02. Otto II
N.B. * ca. 1215, graaf van Gelre en Zutphen 1229-1271, overl. 1271, zn. van Gerard en Margaretha van Brabant; tr. 1e Margaretha van Kleef, overl. 1251, dr. van Dirk IV, graaf van Kleef en Mechteld van Dinslaken; tr. 2e Philippa van Dammartin, overl. 1280, dr. van Simon van Dammartin, graaf van Ponthieu en Maria van Ponthieu-Aumâle (tr. 1e Raoul van Issoudun, graaf van Eu en 2e Raoul van Coucy).
2.03. Reinoud I
N.B. * ca. 1255, graaf van Gelre en Zutphen 1271-1326, overl. 1326, zn. van Otto II en Philippa van Dammartin; tr. 1e Ermgard van Limburg, overl. 1283, dr. van Walram IV, hertog van Limburg en Jutta van Kleef; 2e Margaretha van Vlaanderen (1272-1331), dr. van Gwijde van Dampierre, graaf van Vlaanderen en Isabella van Luxemburg.
2.04. Reinoud II
N.B. * ca. 1295, regent van Gelre en Zutphen 1318-1326, graaf van Gelre en Zutphen sinds 1326, 1339 in de rijksvorstenstand verheven als hertog van Gelre en graaf van Zutphen, overl. 1343, zn. van Reinoud I en Margaretha van Vlaanderen; tr. 1e Sophia Berthout van Mechelen, overl. 1329, dr. van Floris Berthout, heer van Mechelen en Mathilde van der Mark; tr. 2e Eleonora van Engeland (1318-1355), dr. van koning Eduard II en Isabella van Frankrijk.
2.05. Reinoud III
N.B. * 1333, hertog van Gelre en graaf van Zutphen 1343-1361 en 1371, overl. 1371, zn. van Reinoud II en Eleonora van Engeland; tr. Maria van Brabant (ca. 1325-1399), dr. van hertog Jan III en Maria van Évreux.
2.06. Eduard
N.B. * 1336, hertog van Gelre en graaf van Zutphen 1361-1371, overl. 1371, zn. van Reinoud II en Elleonora van Engeland; tr. Catharina van Beieren (1358-1400), dr. van Albrecht, hertog van Beieren en graaf van Henegouwen en Holland en Margaretha van Brieg (tr. 2e Willem I van Gulik, hertog van Gelre, zie ald.).
2.07. Mechteld
N.B. * ca. 1325, hertogin van Gelre en gravin van Zutphen 1371-1379, overl. 1384, dr. van Reinoud II en Sophie Berthout; tr. 1e Godfried van Loon en Chiny, overl. 1342, zn. van Dirk van Heinsberg, graaf van Loon en Chiny en Kunigunde van der Mark; tr. 2e Johan I, graaf van Kleef (1292/1293-1368), zn. van Dirk VI en Margaretha van Kyburg; tr. 3e Jan van Chatillon, graaf van Blois, overl. 1381, zn. van Lodewiijk I en Johanna van Henegouwen-Beaumont.
Voor een regestenlijst van haar archief door M. Flokstra zie inv.nr. 5334. Over haar correspondentie: B. Sternberg, 'Die Briefsammlung der Mechtild von Geldern (um 1320-1384)', U. Ludwig en T. Schilp (ed.), Mittelalter an Rhein und Maas. Beiträge zur Geschichte des Niederrheins. Dieter Geuenich zum 60. Geburtstag. Studien zur Geschichte und Kultur Nordwesteuropas 8 (Münster 2004) 107-123 en R. in 't Velt, “To a dear and merciful woman”. Exploring the letter collection of Mechtild of Guelders, duchess-pretender of Guelders, 1365-1380. Master’s thesis Ancient, Medieval and Renaissance Studies, Utrecht University, 2022.
2.08. Willem I van Gulik
N.B. * 1363, hertog van Gelre en graaf van Zutphen 1371-1402, hertog van Gulik 1393-1402, overl. 1402, zn. van Willem II, hertog van Gulik en Maria van Gelre; tr. Catharina van Beieren-Holland (1358-1400), dr. van Albrecht, hertog van Beieren en graaf van Holland en Margaretha van Brieg (tr. 1e hertog Eduard van Gelre, zie ald.).
Zijn vader trad aanvankelijk op als zijn voogd (momber), maar noemde zich vanaf 1374 hertog van Gelre, zijn moeder komt sindsdien voor als hertogin van Gelre; beiden oefenden binnen het Overkwartier gezag uit (vgl. J. Benders, 'De munten van Willem van Gulik en Gelre uit het Overkwartier (1372-1393)', Jaarboek voor Munt- en Penningkunde 107 (2020) 33-37).
2.09. Reinoud IV van Gulik
N.B. * ca. 1365, hertog van Gelre en Gulik en graaf van Zutphen 1402-1423, overl. 1423, zn. van van hertog Willem II van Gulik en Maria van Gelre; tr. Maria van Harcourt (1380- 1428/1429), dr. van Johan VI, graaf van Harcourt en Aumâle en Catharina van Bourbon (tr. 2e Ruprecht van Gulik en Berg, overl. 1431).
2.10. Arnold van Egmond
N.B. * 1410, hertog van Gelre en graaf van Zutphen 1423-1465 en 1471-1473, overl. 1473, zn. van Jan II, heer van Egmond en Maria van Arkel; tr. Catharina van Kleef (1417-1479), dr. van Adolf I, hertog van Kleef en Maria van Bourgondië.
2.11. Adolf van Egmond
N.B. * 1438, hertog van Gelre en graaf van Zutphen 1465-1471 en 1477, overl. 1477, zn. van Arnold en Catharina van Kleef; tr. 1463 Catharina van Bourbon (ca. 1440-1469), dr. van Karel I, hertog van Bourbon en Agnes van Bourgondië.
2.12. Karel van Bourgondië
N.B. * 1433, hertog van Zutphen en graaf van Gelre 1473-1777, overl. 1477, zn. van Philips, hertog van Bourgondië en Isabella van Portugal; tr. 1e 1440 Catharina van Valois (1428-1446), dr. van koning Karel VII van Frankrijk en Maria van Anjou; tr. 2e 1454 Isabella van Bourbon (1436-1465), dr. van hertog Karel I en Agnes van Bourgondië; tr. 3e 1468 Margaretha van York (1446- 1503), dr. van hertog Richard en Cecily Neville.
2.13. Maria van Bourgondië en Maximiliaan en Philips van Oostenrijk
N.B. Maria van Bourgondië, * 1457, hertogin van Gelre en gravin van Zutphen 1477-1482, overl. 1482, dr. van Karel van Bourgondië en Isabella van Bourbon; tr. 1477 Maximiliaan, aartshertog van Oostenrijk, hertog van Gelre en graaf van Zutphen (als zaakwaarnemer van zijn vrouw en voogd voor zijn zn. Philips) 1477-1492, (1459-1519), zn. van keizer Frederik III van Duitsland en Eleonora Helena van Portugal.
Zie ook onder Karel van Bourgondië.
2.14. Karel van Egmond
N.B. * 1467, hertog van Gelre en graaf van Zutphen (1477-1483) 1492-1538, overl. 1538, zn. van Adolf van Egmond en Catharina van Bourbon; tr. 1518 Elisabeth van Brunswijk-Lüneburg (1494-1572), dr. van hertog Hendrik VII en Margaretha van Saksen.
Zijn testament bevindt zich niet in dit archief maar wel in het Österreichisches Staatsarchiv: AT-OeStA/HHStA UR LUK 189, in druk: A.P. van Schilfgaarde, 'Het testament van hertog Karel van Gelre en zijn afstammelingen', Bijdragen en Mededelingen Gelre LI (1950) 30-34. Een gedeeltelijk Nederlands afschrift bevindt zich in de Universiteitsbibliotheek Groningen, vgl. Dezelfde, 'Nadere gegevens over het testament van hertog Karel van Gelre en zijn afstammelingen', Ibid. LVI (1957) 199-211. Voor zijn geboortehoroscoop zie inv.nr. 1698 en de aantekeningen daarbij.
2.14.1. Bestuur uit naam van Karel van Egmond gedurende diens minderjarigheid
N.B. 1477-1483.
2.14.2. Algemeen
N.B. Zie ook GldA, 0002 Leenkamer van Gelre en Zutphen, inv.nr. 11, fo. 141-179: aantekeningen van het verhandelde in de hertogelijke raad, 1514-1515.
Registers
Pakket Karel van Egmond 2, houdend ingekomen en minuten van uitgaande stukken, plakkaten, bijlagen bij rekeningen en andere stukken, 1492-1538.
N.B. De samenhang van het pakket is aldoor min of meer bewaard gebleven en daarom intact gelaten, ook al zijn sommige stukken mogelijk geen hertogelijk archief. Het pakket is ten behoeve van de berging omstreeks 1940 in verschillende inv.nrs. opgedeeld.
De afzonderlijke stukken zijn in het verleden van een doorlopende nummering in rood voorzien. De daarmee corresponderende beschrijvingen zijn gespecificeerd per inv.nr.
1738 Ingekomen stukken en minuten of concepten van uitgaande brieven en van uitgevaardigde akten, z.j. en (1492)-1538. 1 omslag
N.B. Voor een specificatie van de stukken zie de regesten hieronder. De nrs. 2456, 2467, 2472, 2476, 2482, 2490-2491 en 2526-2527 ontbreken en zijn op enig moment verplaatst. i
0001 Graven en hertogen van Gelre, graven van Zutphen
Inventaris
2. Graven, later hertogen, van Gelre, graven van Zutphen
2.14. Karel van Egmond
N.B. * 1467, hertog van Gelre en graaf van Zutphen (1477-1483) 1492-1538, overl. 1538, zn. van Adolf van Egmond en Catharina van Bourbon; tr. 1518 Elisabeth van Brunswijk-Lüneburg (1494-1572), dr. van hertog Hendrik VII en Margaretha van Saksen.
Zijn testament bevindt zich niet in dit archief maar wel in het Österreichisches Staatsarchiv: AT-OeStA/HHStA UR LUK 189, in druk: A.P. van Schilfgaarde, 'Het testament van hertog Karel van Gelre en zijn afstammelingen', Bijdragen en Mededelingen Gelre LI (1950) 30-34. Een gedeeltelijk Nederlands afschrift bevindt zich in de Universiteitsbibliotheek Groningen, vgl. Dezelfde, 'Nadere gegevens over het testament van hertog Karel van Gelre en zijn afstammelingen', Ibid. LVI (1957) 199-211. Voor zijn geboortehoroscoop zie inv.nr. 1698 en de aantekeningen daarbij.
2.14.2. Algemeen
N.B. Zie ook GldA, 0002 Leenkamer van Gelre en Zutphen, inv.nr. 11, fo. 141-179: aantekeningen van het verhandelde in de hertogelijke raad, 1514-1515.
1738
Ingekomen stukken en minuten of concepten van uitgaande brieven en van uitgevaardigde akten, z.j. en (1492)-1538. 1 omslag
N.B. Voor een specificatie van de stukken zie de regesten hieronder. De nrs. 2456, 2467, 2472, 2476, 2482, 2490-2491 en 2526-2527 ontbreken en zijn op enig moment verplaatst.
Datering:
z.j. en (1492)-1538
Omvang:
1 omslag

Vorige
Volgende

Gebruik CTRL + scroll om te scrollen

Ga
laatste wijziging 20-09-2024
1 gedigitaliseerd
totaal 248 bestanden
1738.01-0001 Hertog Karel maakt bekend dat hij Arnt Heynxten het toeëigenen van tijns en het afbreken van zijn huis vergeeft mits hij degenen die door zijn handelen zijn benadeeld zal compenseren.
1738.01-0002 Hertog Karel beveelt Johan Kreynck, bastaard, te Zutphen, om zich bij hem te komen verantwoorden voor de door hem voor meester Johan van Brempt geïnde renten, tijnsen, tienden, pachten en andere gelden, toekomend aan de proostdij met prebende van de collegiale kerk te Zutphen, waardoor de hertogelijke kanselier aan wie de proostdij en prebende was verleend was benadeeld.
1738.01-0003 (Hertog Karel) beveelt (Jasper van Lynden, heer vcan Hemmen en Blitterswijk), leenman, om met andere leenmannen bij hem te Arnhem te verschijnen om uitspraak te doen in een geschil tussen Adolf van Ruytenborch en Hans Schaffer betreffende het leengoed De Ruymeler onder Maurik, dat Schaffer niet wilde opdragen te Culemborg omdat hij meende dat het niet onder dat leenhof ressorteeerde en dat Schaffer nu voor de hertog had gebracht als opperste leenheer.
1738.01-0004 Hertog Karel draagt ambtman Goossen van Hoenzeler (Honseler) op om, aangezien degenen die het veer Nijmegen-Oosterhout (in pacht) hebben 100 goudgulden hebben bijgedragen aan de aanleg van de weg Elst-Nijmegen, erop toe te zien dat zij tot hun voordeel met grote veerschepen kunnen varen als compensatie.
1738.01-0005 Hertog Karel draagt Joost van Bemmel, ambtman van Overbetuwe op hoe te handelen met de door deze geïnde ruiterpenningen.
1738.01-0006 Hertog Karel schrijft aan Willem van Rossem, heer van Zoelen, maarschalk en bevelhebber te Zaltbommel, dat hij op verzoek van deze en van de stad aan Reinier van Gelre, bastaard, heer tot Arcen, heeft bevolen dat de inwoners van Zaltbommel het koren dat zich in Aircen bevindt, moeten kunnen vervoeren, waarbij Van Rossem erop moet toezien dat dit koren alleen te Zaltbommel wordt geleverd en ingaat op de werving van krijgsknechten door de stad en in een naschrift Van Rossem opdraagt krijgsknechten te werven, zoveel als mogelijk.
1738.01-0007 (Hertog Karel) beveelt Hendrik die Groiff, erfvoogd van Erkelenz om Joachim van Wijhe, burggraaf (van Nijmegen), heer tot Hemrnen, wiens goederen zijn verwoest, bij te staan.
1738.01-0008 (Raden van hertog Karel) schrijven aan Oswald II, graaf van den Bergh en heer van Bylandt over bemiddeling door (Johan III), hertog van Kleef en hertog (Karel) in diens conflict met de stad Emmerik.
1738.01-0009 (Raden van de hertog) verzoeken (Oswald II), graaf van den Bergh om deel te nemen aan een bespreking met afgevaardigden van de stad Emmerik over hun geschillen.
1738.01-0010 (Raden van Gelre) schrijven aan de stadhouder van Kleef inzake onenigheid tussen Oswald II, graaf van de Bergh en de stad Emmerik.
1738.01-0011 Hertog Karel beveelt N.N., raad, om met zijn nicht Van Egmond te spreken en haar te overreden om zijn dienaar Jan Haernismaickers en diens zoon Philips te handhaven in het tolambt (van Arnhem).
1738.01-0012 (Hertog Karel) beveelt de stad Gelre om, ter voorkoming van verdere leegloop, haar burgers op te dragen zich naar hun huizen en goederen binnen de stad te begeven en zo bij te dragen aan de verdediging.
1738.01-0013 (Hertog Karel) beveelt aan N.N., drost (te Gelre) om krijgsvolk aan te nemen ter legering in en verdediging van de stad Gelre.
1738.01-0014 (Hertog Karel) beveelt aan (Johan van) Wittenhorst om (Aleid Schenk van Nideggen), weduwe van (Reinier van Gelre, heer van) Arcen te laten weten dat zij zich moet verantwoorden inzake haar voorgenomen huwelijk met Dirk van der Lippe genaamd Hoen in relatie tot de huwelijksvoorwaarden gesloten met wijlen de bastaardbroer van de hertog en van de rechten van hun kinderen.
1738.01-0015 Hertog Karel beveelt Dirk van Mierlaer, heer van Myllendonk en Meiderich (nu onder Duisburg) en (burggraaf van) Drachenfels, drost te Montfort, om aan de weduwe van rentmeester Gerard van Goor te betalen wat zij nog van diens rekening van de hertog te goed had.
1738.01-0016 (Hertog Karel) schrijft aan de stad Groningen dat zij terecht heeft geweigerd de penningen die de drost van Coevorden vorderde te betalen.
1738.01-0017 (Hertog Karel) beveelt aan Berend Coenrades (Coenders), ambtman en de ingezetenen van Selwerd om de penningen die de drost van Coevorden heeft gevorderd, niet te betalen.
1738.01-0018 Hertog Karel verklaart N.N. tot krijgsknechten te hebben aangenomen.
1738.01-0019 Hertog Karel geeft Marten Wijn van Bueren vrijgeleide tot in Brabant om zich in te zetten voor zijn gevangen rijdende bode Thijs.
1738.01-0020 (Hertog Karel) beveelt de stad Roermond om zich tegenover hem de raad te komen verantwoorden inzake het geschil met Berend Hoefft.
1738.01-0021 (Hertog Karel) beveelt Hendrik Schenk (van Nideggen, heer van Walbeck) (drost van Wachtendonk) om zich voor hem en zijn raden te verantwoorden voor het gebruiken van goederen van de vrouw van Willem van Vlodorp in zijn ambtsgebied.
1738.01-0022 (Hertog Karel) schrijft aan N.N. in antwoord op een schrijven gericht aan doctor Willem van Lanck betreffende de kribben aan Stichtse en Gelderse zijde (in de IJssel).
1738.01-0023 Hertog Karel schrijft aan (Goossen van) Honseler, (ambtman) en de zetters van Overbetuwe dat zij de aanslag ongedaan moeten maken van de goederen van Geertruut van Brienen, weduwe van Kamphuyssen, burger van Nijmegen, omdat zij al in die stad in de aanslag betaalt.
1738.01-0024 Hertog Karel verklaart dat nu hij heeft bevolen om de huizen te Bredevoort met harde daken te dekken en heeft ingestemd met de verkoop van een deel van de mark- en gemeentegrond om arme burgers voor de helft in de daarmee gemoeide kosten te compenseren, hij de gemene erven en ingezetenen beveelt om de drost behulpzaam te zijn in het afpalen en om de verkoop te bekrachtigen.
1738.01-0025 (Hertog Karel) schrijft aan de raden van (Johan III), hertog van Kleef dat tot zijn ongenoegen enige bannerheren, leden van de ridderschap, stedelijke afgevaardigden, ambtlieden en officieren Nijmegen en Roermond niet hadden kunnen bereiken en daarom (Willem), hertog van Kleef niet als erfhertog hadden kunnen huldigen, laat weten dat gevraagde stukken betreffende het koren- en bewijsambt te Zutphen aan de drost van Huissen waren overgedragen en gaat in op afwijkingen van de afspraken te Nijmegen gemaakt.
1738.01-0026 (Hertog Karel) schrijft aan stad, vijf kapittelen en ridderschap van Utrecht inzake de door hem niet gewenste aanleg van versterkingen bij het huis Coevorden.
1738.01-0027 Hertog Karel schrijft aan (Lodewijk XII), koning van Frankrijk over de terugtrekking van mr. Robert, kapitein en zijn gendarmes en inzake verstrekking van geloofsbrieven door de seneschalk.
1738.01-0028 Geloofsbrief van roomskoning Maximiliaan voor Albrecht, hertog van Saksen, aan Willem IV, hertog van Gulik en Berg.
1738.01-0029 (Hertog Karel) schrijft aan de (Frederik van Wied, bisschop) van Münster inzake de onbillijke bejegening van zijn dienaar en onderzaat Herman van Heythuysen en diens vrouw door Arnold van Raesfelt.
1738.01-0030 Hertogelijke raden doen uitspraak in een geschil in hoger beroep tussen Gerrit Helmichsz. en het kerspel Meppel en bevestigen de uitspraak gedaan door de Etten van Drenthe.
1738.01-0031 Burgemeester, schepenen en raad van Zutphen schrijven aan hertog (Karel) en zijn raden en vrienden met het verzoek ervoor te zorgen dat het kwartier niet meer bijdraagt aan de in het laatste verdrag overeengekomen belasting dan verschuldigd.
1738.01-0032 (Hertog Karel) schrijft aan (Christoffel), graaf van Meurs, dat Renick (Rienck) Jongema en zijn knechten, die gelegerd waren geweest te Bolsward en Sloten, het hertogelijk aandeel in wat zij hebben gevorderd of nog zullen vorderen, mogen behouden, totdat wat de hertog hen schuldig is zal zijn voldaan.
1738.01-0033 Hertog Karel beveelt N.N. om in zijn stad en ambt bekend te maken dat de hertog het bestand met keizer Maximiliaan met een jaar heeft verlengd tot 6 juni.
1738.01-0034 De hertog van Kleef schrijft (Abrecht), hertog van Saksen inzake de geloofsbrief en instructie die roomskoning (Maximiliaan) aan geadresseerde heeft gegeven voor de onderhandelingen met (Johan II), hertog van Kleef en (Willem IV), hertog van Gulik.
1738.01-0035 (Hertog Karel) beveelt N.N. om aan Evert ther Maeth, burger van Arnhem zijn Delfts laken te restitueren, dat zich bevond in het dorp Ter Eem en dat hij naar Arnhem had willen vervoeren.
1738.01-0036 (Hertog Karel) schrijft aan het kapittel van Sint-Pieter te Utrecht over de dood van heer (Antonis van) Venraide (Venrodius), (kanunnik van Sint-Marie te Utrecht), dat deze zijn kinderen bij testament in de zorg van de hertog heeft aanbevolen, dat hij daarom (Anton van Lalaing, graaf van) Hoogstraten en keizer (Maximiliaan) heeft geschreven met het verzoek om de eerst vrijkomende prebenden voor hen te bestemmen, dat die daarmee hebben ingestemd en dat hij nu het kapittel onder meer daarom verzoekt.
1738.01-0037 (Raden van hertog Karel) schrijven in opdracht van de hertog aan de raden van (Johan III), hertog van Kleef met wie zij onlangs te Berg onderhandelden en verzoeken hen te bewerkstelligen dat de hertog van Kleef twee afgevaardigden naar Huissen zendt om daar de onderhandelingen met twee gezanten van hertog Karel voort te zetten op vrijdag na Pasen.
1738.01-0038 Hertog Karel beveelt de ambtlieden en bevelhebbers in alle steden en dorpen om admiraal Cornelis van der Veer en zijn gevolg, die hij heeft opgedragen om de vijand overal te bestrijden, toe te laten.
1738.01-0039 Hertog Karel beveelt N.N. om zijn eerdere bevel op te volgen en Hendrik die Lege, die jaarlijks een rente van 8 molde rogge ontvangt uit Oldebroek, waarvan N.N. vorig jaar een halve gulden van iedere molde heeft ingehouden, die te restitueren, anders zal hij hem straffen.
1738.01-0040 (Hertog Karel) schrijft aan Praest van Cleve inzake de betaling van de lieden die binnen Tiel gelegerd waren.
1738.01-0041 (Hertog Karel) schrijft de stad Roermond dat hij voor het onzet van Tiel veel manschappen nodig heeft en doet daartoe een oproep, meldend dat hij zijn ambtlieden in het Overkwartier heeft opgedragen de gelden waarover zij beschikken in te zetten voor de hertogelijke schuldeisers te Roermond.
1738.01-0042 (Hertog Karel) beveelt Hendrik van Baerle om in zijn ambt 600 enkele Rijnsgulden uit te zetten en te innen, ter delging van de kosten die de hertog heeft gemaakt in buitenlandse reizen ten behoeve van het land.
1738.01-0043 (Hertog Karel) beveelt voor de derde maal Frederik van Voorst te Doorwerth om leenhulde te komen doen.
1738.01-0044 N.N., afgevaardigd naar het Franse hof, rapporteert aan hertog Karel over zijn besprekingen met (Lodewijk XII), koning van Frankrijk.
1738.01-0045 Eustace de Nivers (Eustachius van Nyvers), kanselier schrijft aan hertog (Karel) dat hij Henry (Hendrik van Salsborch?) zendt met nieuws over zijn besprekingen met mr. de Borbon en (Lodewijk XII), koning van Frankrijk.
1738.01-0046 (François, heer van) Thellingy schrijft aan hertog (Karel) inzake ontwikkelingen aan het Franse hof.
1738.01-0047 Hertog Karel verklaart ten behoeve van Roelof van Lennep, drost van Middelaar en huismeester dat hij zal voldoen wat hij schuldig blijft nadat deze rekenschap heeft afgelegd van de kosten van de verbouwing van het huis.
1738.01-0048 (Hertog Karel) beveelt Jasper (van Merwijck), stadhouder (te Groningen) en (Evert van Domseler), rentmeester (aldaar) in antwoord op Jaspers schrijven om met mannen uit Groningen en de Ommelanden te komen tot ontzet van Hasselt.
1738.01-0049 (Jehan) Willot schrijft aan hertog (Karel) over ontwikkelingen aan het Frans en vraagt om bericht van diens kant.
1738.01-0050 Philips, (koning van Castilië) schrijft aan hertog (Karel) betreffende het onderhouden van het verdrag (van Rosendael).
1738.01-0051 N.N. rapporteert aan hertog (Karel) inzake ontwikkelingen aan het Franse hof, waaronder de komst van (John Stuart, hertog van) Albanye en over de op handen zijnde tocht van (Frans I), koning van Frankrijk naar Italië.
1738.01-0052 Hertog Karel beveelt (Willem van Rossem), raad, dingmeester (te Zaltbommel) om Bruin van der Schueren, die hij tot dingmeester naast hem heeft benoemd, in de opbrengst van de dingtalen te laten delen.
1738.01-0053 (Jean) Faulquier rapporteert aan hertog (Karel) over ontwikkelingen aan het Franse hof.
1738.01-0054 Guillaume Quinon rapporteert aan hertog (Karel) betreffende ontwikkelingen aan het Franse hof.
1738.01-0055 (Reinier) bastaard van Gelre en Hendrik van Salsborch schrijven aan (hertog Karel) over de ontvangst van een brief in geheimschrift en over hun aankomst in de stad Gelre.
1738.01-0056 Hertog Karel schrijft aan (Reinier, bastaard van Gelre en Hendrik van Salsborch) met verzoek om informatie.
1738.01-0058 Pietre Paul schrijft aan N.N. en meldt onder meer dat de koning (van Frankrijk) hertog (Karel) blijft steunen zoals toegezegd en dat gezanten van de roomskoning van en van madame Margaretha aan het hof zijn om te onderhandelen over een wapenstilstand of vrede.
1738.01-0057 N.N. schrijft aan Henry Salsborgh (Hendrik van Salsborch).
1738.01-0059 Reinier van Gelre schrijft aan (hertog Karel) onder meer over het gevaar waarin diens troepen in Holland verkeren.
1738.01-0060 (Jehan) Willot schrijft aan hertog (Karel) betreffende ontwikkelingen aan het Franse hof.
1738.01-0061 (Jean) Faulquier schrijft aan hertog (Karel) betreffende ontwikkelingen aan het Franse hof.
1738.01-0062 Guillaume Quynon schrijft aan Karel Kye, ambassadeur van de hertog van Gelre, over zijn onderhoud met de koning (van Frankrijk).
1738.01-0063 (Hertog Karel) schrijft aan N.N. in antwoord op diens klachten inzake overtredingen van het onlangs te Heusden gesloten bestand.
1738.01-0064 Hertog Karel verzoekt de abt (van Bursfeld), president van de Unie van Bursfeld, met het kapittel daarvan bijeen in Sankt Pantaloen te Keulen om steun voor Pauwels van Bechem, abt van het klooster Hulsbergen, dat door oorlogshandelingen er slecht aan toe was.
1738.01-0065 (de hertogelijke raad?) schrijft aan het kapittel van Aken inzake een geschil over de bediening van de parochiekerken te Erkelenz en Kirckhaeven waarvan het collatierecht in bezit is van het kapittel.
1738.01-0066 Hertog Karel beveelt aan degene die namens Maarten van Rossem, veldmaarschalk, heer van Poederoijen de tollen te Zaltbommel en Heerewaarden heeft bediend, dat hij met Lodewijk Gerlachsz., die hij als diens opvolger heeft aangesteld per 1 mei (1529) tot een verrekening moet komen van hetgeen hij na 1 mei heeft geïnd.
1738.01-0067 (Hertog Karel) schrijft aan de bisschop van Utrecht inzake diens voorstel een dagvaart te houden te Rhenen op Spikerkamp of te Woudenberg.
1738.01-0068 (Hertog Karel) beveelt aan Gaart van Haerst, dijkgraaf, om aanwezig te zijn te Hattem of Hulsbergen ten behoeve van de schouw door de raden van de hertog en van bisschop (Hendrik van Beieren) en de vertegenwoordigers van de Overijsselse steden van de kribben in de IJssel tussen Hattem en Deventer en hun overleg inzake de dijk in het Mastenbroek.
1738.01-0069 (Hertog Karel) beveelt aan (mogelijk Hendrik die Groiff, erfvoogd van Erkelenz, landrentmeester) om, nu met zijn oom de bisschop van Utrecht vrede is gesloten ingaande Kerstavond, aan de bevelhebber van het huis Altena bij Deventer 150 gulden uit te keren voor het onderhoud van dat huis.
1738.01-0070 (Hertog Karel) schrijft (Herman van Hessen), aartsbisschop van Keulen dat hij zijn raden meester Doctor Tilman Slecht, Andries van Vissenich (Fischenich, tegenwoordig onder Keulen) genaamd Bell (Horbell, tegenwoordig onder Hürth) en heer Peter van den Bosch, zijn kapelaan zendt met een boodschap en geloofsbrief voor hem.
1738.01-0071 De hertogelijke raad schrijft (Herman van Hessen), aartsbisschop van Keulen dat heer Peter (van den Bosch), kapelaan, aan hem is gezonden met het verzoek met hem naar Keulen te gaan voor een onderhoud met meester Doctor Tilman Slecht.
1738.01-0072 Instructie van (hertog Karel) voor meester Doctor Tilman Slecht, Andries van Vissenich (Fischenich, tegenwoordig onder Keulen) genaamd Bell (Horbell, tegenwoordig onder Hürth) en heer Peter van den Bosch, kapelaan voor het door dezen te voeren overleg met de aartsbisschop van Keulen.
1738.01-0073 (Hertog Karel) draagt Johan van Selbach, maarschalk, drost te Coevorden, op om 10 paarden en 30 krijgsknechten te onderhouden ter verdediging van het huis aldaar.
1738.01-0074 (Hertog Karel) draagt N.N. op de stad Zwolle te laten weten hoe zij weer in diens vriendschap kan terugkeren.
1738.01-0075 Hertog Karel stelt een tussentijdse maatregel vast in het geschil tussen de steden Roermond en Venlo inzake de stapel.
1738.01-0076 Hertog Karel schrijft de afgevaardigden van Venlo, binnen Nijmegen verblijvend, dat hij met zijn raad en met de drie hoofdsteden een opschorting van de vijandelijkheden voor een jaar heeft afgekondigd in het geschil tussen Venlo en Roermond over de stapel.
1738.01-0077 (Hertog Karel) bekrachtigt de levenslange aanstelling van Evert van Dompseler tot rentmeester in de Ommelanden van Groningen.
1738.01-0078 (Hertog Karel) schrijft aan (de graaf van Oostfriesland?) als begeleiding van een brief van Balthasar van Ezens inzake diens geschil met de stad Bremen en met verzoek deze stad op te roepen tot vrede te komen en te verschijnen op de dagvaart te Jever waar hij tot overeenstemming tussen partijen wil komen.
1738.01-0079 De hertogelijke raad schrijft de stad Venlo over de opschorting van de vijandelijkheden tussen Roermond en Veno inzake de stapel.
1738.01-0080 (Hertog Karel) schrijft aan de stad Deventer met het verzoek om antwoord op zijn schrijven over de mishandeling door Jacob van Lunenborch, burger van die stad, van inwoners van Woudrichem.
1738.01-0081 Hendrik die Groiff, erfvoogd van Erkelenz, schrijft aan hertog Karel dat de heer van Montfoort hoewel (Philips), koning van Castilië dit had toegezegd, toch weigert, op grond van eern later koninklijk bevel, Tiel aan de hertog over te geven, verder gaat hij in op de situatie te Zaltbommel en in het Land van Kessel.
1738.01-0082 Hertog Karel verklaart ten behoeve van Hendrik die Groiff, erfvoogd van Erkelenz en Olivier (van) Hackfort, die van hem de Gelderse waard onder Aerdt pachten, dat hij de kosten zal vergoeden die zij maken voor het aanbrengen van hoofden om het afkalven van de Rijnoevers tegen te gaan.
1738.01-0083 (Hertog Karel) bevestigt (aan Richard van Greiffenklau tot Vollrads, aartsbisschop van Trier) de ontvangst van het getekende en bezegelde vredesverdrag met begeleidend schrijven en dankt hem voor zijn persoonlijke inzet en die van zijn kanselier bij de totstandkoming ervan.
1738.01-0084 Hertog Karel schrijft aan N.N., zijn gezant aan het Franse hof, met de toezegging aan deze zoals verzocht een adviseur met kennis van dit hof te zenden, met het verzoek zijn zaak te blijven bepleiten en met informatie over de oorlogvoering met de Bourgondiërs en over de Utrechtse bisschopsverkiezing.
1738.01-0085 (Hertog Karel) schrijft aan N.N. met de eis Gijsbert Clos, notaris van de vijf Utrechtse kapittels, die zich bij hem had vervoegd met een bericht betreffende de electie van een toekomstige bisschop, terstond zonder enige betaling vrij te laten zodat hij zijn missie kan volbrengen.
1738.01-0086 (Hertog Karel) schrijft aan de erfgenamen van Gijsbert Aurijn dat de gelden die zij op het richterambt van Tielerwaard hebben staan, niet door de door hem onlangs aangestelde richter Simon van Buren ineens hoeven te worden afgelost, maar dat deze vooralsnog met de jaarlijkse rente kan volstaan aangezien hij door brand schade had geleden.
1738.01-0087 (Hertog Karel) schrijft aan (de elect van Utrecht) over een kwestie betreffende de kribben in de IJssel bij Deventer.
1738.01-0088 Bijlage, waarschijnlijk bij een van de rekeningen van Steven van Ruytenborch, drost, en Hans van Colne, bevelhebber van de heerlijkheid Anholt.
1738.01-0089 Hertog Karel verpandt aan Nicolaas IV van Tecklenburg, (graaf van Lingen) wegens 6000 enkele gouden Rijnsgulden van hem geleend met instemming van zijn raad huis, slot, ambt en heerlijklheid Diepenheim en draagt hem op de ingezetenen in hun rechten te handhaven en het huis voor hem te beheren, bovendien kent hij hem een jaarlijksr rente toe van 300 gouden gulden uit het Land van Drenthe.
1738.01-0090 (Hertog Karel) verzoekt (Hendrik van Beieren), elect van Utrecht de te Zwolle gevangengenomen (Geldersgezinde raden) overeenkomstig het tussen hertog en elect gesloten verdrag te behandelen.
1738.01-0091 Hertog Karel neemt na de verovering van het huis en vlek Terborg, de inwoners in bescherming en bevestigt hun privileges, onder bepaling dat zij hun woonplaats niet meer mogen versterken.
1738.01-0092 Hertog Karel schrijft aan keizer Frederik III dat hij zich in het bezit van Gelre c.a. gesteld heeft en verzoekt om belening.
1738.01-0093 (Hertog Karel) beveelt R. (Rutger) van (der) Knippenborch bij hem te komen.
1738.01-0094 De hertogelijke raad schrijft Wiilem Houwschilt dat zijn schrijven betreffende zijn geschil met de hertog is ontvangen, dat de hertog niet instemt met een vrijgeleide (zodat hij verantwoording kon komen afleggen) en dat nu hij niet is ingegaan op het bevel van de hertog tot betaling van 3000 gulden als boete, dit bedrag is gesteld op 4000 gulden.
1738.01-0095 (Hertog Karel) verleent vrijgeleide aan Wolf van Appensteyn en diens dienaren voor het deelnemen aan de bijeenkomst georganiseerd door de hertog van Kleef aanstaande december inzake de twist tussen Utrecht en Gelre.
1738.01-0096 Hertog Karel verklaart dat Simon van (Aldenbruggen genaamd) Velbruggen jegens hem lijf en goed had verbeurd en dat deze zijn verbeuring had overgedragen aan zijn neef Reinier van Velbruggen, te Meerlo en dat hij instemt met de afkoop daarvan tegen 2000 Rijnsgulden.
1738.01-0097 Hertog Karel begiftigt Henrick Kiespennijnck voor zijn leven met de makelaardij te water en te land in de stad Venlo, slechts afzetbaar na aflossing van 660 overlandse Rijnsgulden.
1738.01-0098 Hertog Karel verklaart dat zijn vader Adolf van de broeders Willem en Arnt van Reess het huis te Heeshuizen c.a. (onder Neder-Elten) kocht en dat zijn beziender Jan van der Horst hem heeft laten weten dat dit huis aan zijn voorouders behoorde, daarom heeft hij Heeshuizen c.a. aan deze verkocht, om het in leen te houden van de abdis van Elten, zoals hij en de gebroeders Van Reess; bovendien verklaart hij dat de gelden die hij zijn voedermeester Jan Schoemou had toegekend op Heeshuizen elders zal vestigen.
1738.01-0099 Hertog Karel geeft opdracht om aan Aleid Schenk van Nideggen, vrouwe tot Arcen uit te keren wat zij tegoed heeft van de aan haar toekomende jaarlijkse rente van 150 gulden.
1738.01-0100 (de raad van Nijmegen) verzoekt hertog (Karel) om toezending van (een afschrift) van diens schrijven aan Jasper van Merwijck.
1739 Stukken, ingekomen bij individuele functionarissen, deels van persoonlijke aard, (1517)-1537. 1 omslag
N.B. Specificatie: ingekomen bij
a. Steven van Ruytenborch, drost te Anholt, 1527.
b. Karel Kye, secretaris van Peter van den Bosch.
c. Jan van der Aa, heer van Bokhoven, ambtman van de Bommeler- en Tielerwaarden, hoofdman.
d. Johan Goltsteyn, bevelhebber te Dokkum en Hendrik die Groiff, (erfvoogd) van Erkelenz, bevelhebber te Sneek. i
Afschriften van oudere stukken, waarschijnlijk vervaardigd ten behoeve van hertog Karels regering, ca. 1500-1550.
2.14.3. Persoon en familie
2.14.4. Bestuur en rechtspraak
2.14.5. Leenzaken
N.B. Zie voor beleningen ook GldA, 0002 Leenkamer van Gelre en Zutphen.
2.14.6. Bestuur van tijdelijk onder Gelders gezag staande gebieden
2.14.7. Betrekkingen buiten Gelre
N.B. Zie ook par. 2.14.6.
2.15. Philips van Oostenrijk
N.B. * 1478, aartshertog van Oostenrijk, hertog van Gelre en graaf Zutphen 1506, overl. 1506, zn. van Maximiliaan, aartshertog van Oostenrijk en Maria, hertogin van Bourgondië; tr. 1496 Johanna van Castilië (1479-1555), dr. van Ferdinand II, koning van Aragon en Isabella I, koningin van Castilië.
2.16. Karel V van Oostenrijk
N.B. * 1500, hertog van Gelre en graaf van Zutphen 1506-1513, overl. 1558, zn. van Philips van Bourgondië en Johanna van Castilië; tr. 1526 Isabella van Portugal (1503-1539), dr. van koning Emanuel I en Maria van Aragon.
Zie ook inv.nrs. 5105-5108.
2.17. Willem II van Kleef
N.B. * 1516, hertog van Gelre en graaf van Zutphen 1538-1543, overl. 1592, zn. van Johan III, hertog van Kleef, Gulik en Berg en Maria van Gelre; tr. 1e 1541 Jeanne III van Albret (1528-1572), dr. van Hendrik, koning van Navarra en Margaretha van Valois (nietig verklaard); tr. 2e 1546 Maria van Oostenrijk (1531-1581), dr. van Ferdinand van Oostenrijk en Anna van Bohemen.
Zie voor beleningen tijdens zijn regering GldA, 0002 Leenkamer van Gelre en Zutphen.
3. Rechten en bezittingen
4. Financieel beheer
5. Inventarissen en andere stukken betreffende het beheer van het archief
6. Stukken niet behorend tot dit archief of waarvan het verband met dit archief onduidelijk is
7. Niet bewaard gebleven charters
N.B. In de loop van de tijd zijn zeer veel archiefbescheiden uit de Gelderse landsheerlijke archieven verloren gegaan, deels al tijdens de landsheerlijke periode, deels daarna, tot aan het begin van het moderne archiefwezen in de negentiende eeuw en zelfs ook nog tijdens die periode (vgl. inv.nr. 5270 met regesten).
In de door G. van Hasselt, I.A. Nijhoff en hun opvolgers vervaardigde beschrijving van de Charterverzameling (bekend onder nr. 0243, zie inv.nrs. 5296 e.v.), is een aantal nummers opgenomen behorend tot het archief van de graven en hertogen dat tegenwoordig ontbreekt. Dit betreft vooral charters die ter hand gesteld waren aan P. Bondam, maar niet zijn teruggekeerd. Zij zijn hieronder gespecificeerd.
Daarnaast zijn in het Koninklijk Huisarchief twee inventarissen van archivalia uit het Gelderse hertogelijke archiefdepot in het kasteel te Buren bewaard gebleven. De daarin beschreven stukken zijn over het algemeen verloren gegaan. Voor regesten van deze deperdita zie inv.nr. 5270.
8. Appendix. Inventarisatie sinds de 19e eeuw
9. Concordansen
laatste wijziging 04-11-2024
13.415 beschreven archiefstukken
5.243 gedigitaliseerd
totaal 117.707 bestanden

Kenmerken

Datering:
(969) 1107-1543 (2020)
Auteur:
I.A. Nijhoff; A.H. Martens van Sevenhoven; P.J. Meij; A.H. Jenniskens; J. den Draak; M. van Driel; red. F.J.W. van Kan
Categorie:
  • Zonder categorie
laatste wijziging 04-11-2024
13.415 beschreven archiefstukken
5.243 gedigitaliseerd
totaal 117.707 bestanden
 
 
 

Contact

location Westervoortsedijk 67-D
     6827 AT Arnhem
     (parkeerplaats aan de
     Mercatorweg)

E-mail Contactformulier
Telefoon  Telefoon
calender2 Openingstijden studiezaal

Handige links

Disclaimer
Klachten
Privacy statement
Toegankelijkheid
Wet open overheid (WOO)