De ongeordende archieven van de Hervormde Gemeente Arnhem werden in fasen overgebracht van het Kerkelijk Bureau van deze Gemeente naar het Gemeentearchief. De meest recente aanleiding (omstreeks 1995) was de samenvoeging van de bureaus van de hervormde gemeente en de gereformeerde kerk.
Bij de inventarisatie van de archieven tot 1949 door Diederick Kortlang (1990) waren de kerkvoogdijstukken afgescheiden van de rest. De – in 2000- gestarte werkzaamheden voor inventarisatie van het archief na 1966 (eindjaar ‘Kortlang/Verkaik/Nobel, herziening 1998’) richtten zich op zowel het archief van de kerkenraad als dat van de kerkvoogdij en de diaconie. Vanwege de omvang van het archief en het feit, dat de kerkvoogdijstukken grotendeels al afgescheiden waren, bleek het wenselijk én mogelijk om de bewerking eveneens te scheiden. Daarbij kreeg J.P. Vredenberg de kerkvoogdij en de diaconie toebedeeld, terwijl ondergetekende zich op de kerkenraad richtte.

Wat betreft afbakening in de tijd was de keuze van het beginjaar niet zo moeilijk. Het overgedragen archief bevatte het overgrote deel van de bekend zijnde kerkenraadsstukken vanaf 1 januari 1949. Die datum is dan ook als begin gekozen. De stukken, behorend tot het relatief geringe aantal inventarisnummers over de periode 1949-1989 in ‘Kortlang/Verkaik/Nobel’ zijn daaruit gelicht en in deze inventaris opgenomen.
De keuze van het eindjaar was minder eenvoudig. Omdat nog niet het gehele hervormde archief tot aan de federatievorming van hervormde en gereformeerde wijkgemeenten was overgedragen en aanvullende overdracht uitbleef, werd uiteindelijk gekozen voor een ‘ronde’ einddatum: 1 januari 1990.

Stond Kortlang “voor grote problemen wegens de onvolledigheid van de archieven, met name tussen 1830 en 1930”, dat was nu niet het geval. Nu kostte het nogal wat moeite om een overzichtelijke indeling te maken. Oorzaak hiervan was ondermeer dat de komst van een andere secretaris vrijwel steeds tot een andere opzet van de correspondentie-registratie leidde. De adviezen van Maarten van Driel zorgden ervoor dat er een ons inziens overzichtelijke indeling tot stand kwam. Overigens vormden de richtlijnen van de Nederlandse Hervormde Kerk bij de gehele inventarisatie het uitgangspunt.

De archieven van de wijkkerkenraden vormen een apart hoofdstuk (3). Bepalend voor de indeling van stukken van wijkkerkenraden en ressortraden over de gehele periode (1949-1989) was de eindsituatie. Zo is bijvoorbeeld het archief van de wijkgemeente ‘Moria’ ingedeeld bij de Wijkkerkenraad ‘Noord-Oost’ omdat het ressort ‘Moria’ in 1989 onder deze wijkkerkenraad viel.

Hoewel het archief min of meer volledig lijkt, zijn er toch wel enkele hiaten aan te wijzen. Van de jaren 1953 tot en met 1955 ontbreken de ‘ingekomen en minuten van uitgaande stukken’ (algemene correspondentie) van de Centrale Kerkenraad.
Voor een goed begrip van het verhoudingsgewijs lage aantal inventarisnummers ‘minuten van uitgaande stukken’ (nrs. 98 – 109) diene het volgende. Eén verklarende factor is, dat de archiefvormer, vanaf omstreeks 1960, ingekomen en minuten van uitgaande stukken steeds vaker in één map stopte. Maar een andere factor is ook van belang. De ‘Hervormde Gemeente Arnhem’ is –onverlet zijn vrijheid tot eigen invulling van z’n bestuursvorm- de plaatselijke ‘afdeling’ van de Nederlandse Hervormde Kerk. En een plaatselijke afdeling, van welke aard ook, krijgt nu eenmaal meer stukken van hogere organen dan het ernaar verzendt.

Gedeponeerd archief

De archieven van de commissies zijn ondergebracht in de rubriek waarop hun activiteit betrekking had. Zodoende is er slechts één gedeponeerd archief, te weten van het Arnhems Hervormd Kerkkoor.