0045
Tijdelijk Provinciaal Bestuur te Lochem
Inleiding
3. Gelderland: bezet gedeelte, september 1944-april 1945
0045 Tijdelijk Provinciaal Bestuur te Lochem
Inleiding
3.
Gelderland: bezet gedeelte, september 1944-april 1945
laatste wijziging 04-03-2014
De slag om Arnhem had niet alleen Gelderland in twee delen gesplitst, maar ook de "normale" voortzetting van het bestuur van het bezette deel vanuit Arnhem onmogelijk gemaakt. De stad was geëvacueerd en van de buitenwereld afgesloten. Het provinciehuis en de ambtswoning van de Commissaris waren onbruikbaar geworden. * De Commissaris en de griffier bleven tot na de oorlog ondergedoken. Om in het ontstane bestuurlijke vacuum te voorzien benoemde de Beauftragte dr. E. Schneider op 19 september ir. Harmanus Hondius (loco-burgemeester van Tilburg en wethouder van openbare werken van Nijmegen) tot waarnemend Commissaris.
Plaatsvervangend griffier werd A. Pol, per 1 januari opgevolgd door M.G. de Kruijff. Standplaats van de waarnemend Commissaris was tot 28 november het gemeentehuis van Warnsveld, daarna zetelde hij in Lochem. Als bestuursraden stelde H. Hondius E.A.A. Liera (ex-burgemeester van Arnhem) en V.G. van Stekelenburg (ex-bestuursraad in Limburg) aan. Over een bestuurlijk en een ambtelijk apparaat kon de waarnemend Commissaris niet beschikken. Na de slag was het merendeel van de bestuurders en ambtenaren weg en zij bleven weg, ondanks herhaalde oproepen.
Toch waren er uiteindelijk naast de waarnemend Commissaris en de twee bestuursraden nog dertien ambtenaren onder leiding van griffier De Kruijff op de griffie werkzaam. Van deze ambtenaren bekleedden twee personen totaal nieuwe functies: J.D. Ostermeier was "hoofd van den Provincialen Verkeerscoördinatiedienst" (taak: het regelen van ziekentransport en de voedsel- en medicamentenvoorziening). J.H.C. Oerlemans was aangesteld als "energie-referent" (taak: het regelen van de energievoorziening).
Eens per week vergaderde de commissaris met zijn bestuursraden. Notulen werden niet gemaakt. Wel bevat het archief een deel met vergaderagenda's met vermelding van besluiten. Na 13 december 1944 werden stukken zonder vergaderen afgedaan. * Naast de gewone routinezaken kreeg het tijdelijk provinciaal bestuur te maken met volkomen nieuwe en immense problemen: evacuaties van de bevolking, de zorg o.a.ziekenhuizen en bedrijven te blijven voorzien van energie, de bescherming en verzorging van burgers in een frontgebied, inundaties in de Betuwe.
De geallieerde (Canadese) opmars vanuit het oosten betekende in april 1945 het einde van het functioneren van het tijdelijk provinciaal bestuur. Tegelijk hiermee trad het Koninklijk Besluit van 17 september 1944, E 93 in werking. Dit verklaarde alle door of namens de Duitse bezetter uitgevaardigde verordeningen óf opgeheven óf tenminste voorlopig geschorst. *
laatste wijziging 10-11-2023
114 beschreven archiefstukken
2 gedigitaliseerd
totaal 35 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 10-11-2023
114 beschreven archiefstukken
2 gedigitaliseerd
totaal 35 bestanden
Kenmerken
Datering:
(1936) 1944-1945
Auteur:
Rijksarchief in Gelderland
Thema trefwoorden:
Categorie:
laatste wijziging 10-11-2023
114 beschreven archiefstukken
2 gedigitaliseerd
totaal 35 bestanden