Menu

De chat is beschikbaar van maandag tot en met vrijdag tussen 13:00 en 16:00 uur. Is de chat offline? Bekijk onze Veelgestelde vragen of stel uw vraag via ons contactformulier.

Uw zoekacties: Landdagsrecessen
Landdagsrecessen

Landdagsrecessen

De Gelderse landdagen waren de vergaderingen van de Gelderse Staten, de afgevaardigden van de steden en de edelen (ridderschappen en bannerheren) van het gewest. De landdagsrecessen zijn de weergave van de besluiten en handdelingen van de landdagen. Ze vormen een belangrijke bron voor de kennis van en over de Gelderse geschiedenis.
In deze toegang zijn korte samenvattingen (regesten) van besluiten, genomen in 1581, 1582, 1583, 1591 en 1592, te vinden.

Hoe zoekt u door de landdagsrecessen?

Klik op de zoekbalk links bovenin en voer uw zoekterm(en) in. Klik vervolgens op ‘zoek’.

Hoe kunt u de originele recessen inzien?

De originele recessen zitten in verschillende archieven. Om deze in te zien noteert u het volgende:
  • Bloknummer (het nummer van het archief waar het reces zich in bevind)
  • Inventarisnummer (het nummer van het stuk waar het reces zich in bevind)
  • Folionummer
Vul vervolgens in de algemene zoekbalk van de website het bloknummer en inventarisnummer in. Bij de zoekresultaten verschijnt het archief met het betreffende bloknummer. Als u hierop klikt, kunt u naar het inventarisnummer in dit archief. Om dit in te zien doet u het volgende:
Met het folionummer kunt u het betreffende reces in het inventarisnummer vinden.

Wilt u meer informatie over de landdagsrecessen? 

In de Onderzoeksgids Landdagsrecessen vindt u meer informatie over de landdagsrecessen. 
beacon
11.740  landdagsrecessen
 
 
 
 
Inventaris
1592
Landdag 8 - 19 februari 1592 te Nijmegen
19 februari
Landdagreces
035 punt 4 propositie: Benoeming van en instructie voor de gedeputeerden ter Staten-Generaal (zie Nota bene voor de benoemingen en de instructie). Zie Nota bene.
Datering:
1592 februari 19
Notabene:
a. Naar de Staten Generaal zijn afgevaardigd: Cornelis van Gendt (Kwartier van Nijmegen), Cosijn van der Hell (Kwartier van Zutphen) en Henrick van Brienen de Oude (Kwartier van Veluwe).

b. Naar de Raad van State: kanselier Leoninus (gehandhaafd, voor het Kwartier van Veluwe), Cosijn van der Hell (Kwartier van Zutphen; hij zal zitting nemen na afloop van zijn periode in de Staten-Generaal).

c. De Gelderse gedeputeerden bij de admiraliteiten van de Maze (Jacob van Brienen) en Amsterdam (Johan van Munster) zullen worden gehandhaafd.

d. De Landdag verzoekt de Staten-Generaal het college der superintendenten van de admiraliteiten op te heffen en de taken van dat college naar de Staten-Generaal zelf over te hevelen. Mocht dit niet gebeuren, dan wil Gelderland ook een gecommitteerde in dit college benoemen.

e. De commissie voor de gedeputeerden ter Staten Generaal gegeven door de Landdag; als instructie zullen de recessen dienen.

f. De afgevaardigden bij de admiraliteiten zullen er op gewezen worden dat zijn beter contact moeten houden met hun lastgevers.

g. Elbertus Leoninus (Albert de Leeuw) (Zaltbommel 1519 of 1520 - Arnhem, 6/7 dec. 1598), studeerde te Leuven, van 1548 tot en met 1580 hoogleraar in de Rechten aldaar, wegens zijn grote eruditie en zijn pragmatisch maar mild en gematigd oordeel gewild raadsman van vele vorsten en overheden; mede-ontwerper van de Pacificatie van Gent (1576), lid van de Raad van State rond aartshertog Matthias (ca.1579); koos in 1580 voor de Opstand tegen Spanje; van 28 juni 1581 tot zijn dood kanselier van Gelderland, van 10 jan. 1586 tot 1 jan. 1596 tevens lid van de nieuwe Raad van State. Zie over hem onder meer A.E.M. Janssen, 'Elbertus Leoninus 1519/1520 - 1598, rechtsgeleerde en Gelders kanselier', in: J. Kuys e.a. (red.), Biografisch woordenboek Gelderland (6 dln., Hilversum 1998-2006). 2, 58-62.
Toegangsnummer:
2000 Oud archief Arnhem
Inventarisnummer:
Folionummer:
222 v. - 223 v.
 
 
 
 
 
Inventaris
1592
Landdag 8 - 19 februari 1592 te Nijmegen
13 februari
Landdagreces
025 Kanselier Leoninus en prins Maurits doen ter vergadering verslag van de verrichtingen van Maurits t.a.v. de reductie van Zaltbommel, en dringen aan op onmiddellijke regeling van de contributie. Zie Nota bene.
Datering:
1592 februari 13
Notabene:
Leonius voert het woord en spreekt over drie zaken:

a. Zaltbommel heeft al toegezegd haar contributie - ordinaris en extraordinaris - te willen betalen, en wel aan Gelderland. Hierdoor zou er een einde komen aan de regeling die de stad inzake de contributie met de Raad van State had gesloten (zie hiervoor Brouwer, a.w., 67). Zie ook 0005 Archief van het Kwartier van Zutphen, inv. nr. 1484, scan 43-44.

b. Hij constateert dat de meningsverschillen tussen Landdag en Zaltbommel niet erg groot zijn en verzoekt de Landdag de onenigheden over de reductie op te laten lossen door de Gelderse gedeputeerden ter de Generaliteit in een speciaal belegde vergadering met de Raad van State, Maurits en afgevaardigden van Zaltbommel.

c. Hij verzoekt spoedige goedkeuring voor het invoeren van de (sterk verbeterde) Generale Middelen, hier "groote Middelen van Hollant" genoemd. Hij hoopt dat ook Tiel en Zaltbommel, als zij welwillend worden behandeld, die goedkeuring spoedig zullen navolgen.

d. Voor 'Generale Middelen', zie Verklarende woordenlijst.

e. Elbertus Leoninus (Albert de Leeuw) (Zaltbommel 1519 of 1520 - Arnhem, 6/7 dec. 1598), studeerde te Leuven, van 1548 tot en met 1580 hoogleraar in de Rechten aldaar, wegens zijn grote eruditie en zijn pragmatisch maar mild en gematigd oordeel gewild raadsman van vele vorsten en overheden; mede-ontwerper van de Pacificatie van Gent (1576), lid van de Raad van State rond aartshertog Matthias (ca.1579); koos in 1580 voor de Opstand tegen Spanje; van 28 juni 1581 tot zijn dood kanselier van Gelderland, van 10 jan. 1586 tot 1 jan. 1596 tevens lid van de nieuwe Raad van State. Zie over hem onder meer A.E.M. Janssen, 'Elbertus Leoninus 1519/1520 - 1598, rechtsgeleerde en Gelders kanselier', in: J. Kuys e.a. (red.), Biografisch woordenboek Gelderland(6 dln., Hilversum 1998-2006). 2, 58-62.
Toegangsnummer:
2000 Oud archief Arnhem
Inventarisnummer:
4649 [Aanvragen (verzoek tot inzage op de studiezaal)  
U kunt dit archiefstuk (archiefnummer: 2000, inventarisnummer: 4649), als het openbaar is, bekijken in de studiezaal van het Gelders Archief. Vraag het stuk aan via de website van het Gelders Archief. Het ligt dan klaar op de dag dat u wilt langskomen. Dat doet u als volgt:

  • Ga hier naar het stuk op de website van het Gelders Archief.
  • Klik vervolgens op het aanvraagicoon (icoon van het mapje) om het stuk aan te vragen.
  • Kies de dag dat u langs wilt komen en vraag het stuk aan.
]
Folionummer:
208 r. - 209 v.
 
 
 
 
 
Inventaris
1592
Landdag 8 - 19 februari 1592 te Nijmegen
9 februari
Landdagreces
010 Verslag van de gedeputeerden naar de stadhouder (zie regest 009 hierboven en Nota bene).
Datering:
1592 februari 9
Notabene:
a. De stadhouder heeft toegezegd, in bijzijn van raadsheren van het Hof Geerlich van der Capellen en Gerhardt Voet, dat hij via kanselier Leoninus Zaltbommel wil laten inzien dat terugkeer onder Gelders bestuur nodig is. De Landdag zal moeten afwachten wat de stadhouder met Zaltbommel zal regelen en zich tot die tijd met andere zaken bezighouden.

b. Elbertus Leoninus (Albert de Leeuw) (Zaltbommel 1519 of 1520 - Arnhem, 6/7 dec. 1598), studeerde te Leuven, van 1548 tot en met 1580 hoogleraar in de Rechten aldaar, wegens zijn grote eruditie en zijn pragmatisch maar mild en gematigd oordeel gewild raadsman van vele vorsten en overheden; mede-ontwerper van de Pacificatie van Gent (1576), lid van de Raad van State rond aartshertog Matthias (ca.1579); koos in 1580 voor de Opstand tegen Spanje; van 28 juni 1581 tot zijn dood kanselier van Gelderland, van 10 jan. 1586 tot 1 jan. 1596 tevens lid van de nieuwe Raad van State. Zie over hem onder meer A.E.M. Janssen, 'Elbertus Leoninus 1519/1520 - 1598, rechtsgeleerde en Gelders kanselier', in: J. Kuys e.a. (red.), Biografisch woordenboek Gelderland (6 dln., Hilversum 1998-2006). 2, 58-62.
Toegangsnummer:
2000 Oud archief Arnhem
Inventarisnummer:
Folionummer:
200 r. - 200 v.
 
 
 
 
 
Inventaris
1592
Landdag 8 - 19 februari 1592 te Nijmegen
8 februari
Landdagreces
002 Propositie: deze wordt, na een toespraak van kanselier Leoninus over de toestand van het gewest en de middelen tot verbetering, voorgelezen door de griffier van het Hof. Zie Nota bene.
Datering:
1592 februari 8
Notabene:
a. In geen van de recessenboeken is deze propositie bijgevoegd. De tekst die de griffier voorleest wordt niet expliciet propositie genoemd, maar "vurneme stucken ende articulen daerop der tegenwoerdiger Lantdach dienen sal". In het recessenboek van de stad Arnhem (2000 Oud archief Arnhem, inv.nr. 4696, folio 196 r.) wordt als apostille 'propositie' vermeld. In de regesten 032 - 038 (1592) worden punten der propositie besproken.

b. Kanselier Elbertus Leonius dringt in zijn toespraak tot de Landdag vooral aan op spoedige overeenstemming over de hoogte van de contributie.

c. Naast de comparanten zijn bij de lezing van de propositie ook het Hof, Sebastiaan van Loossen, lid van de Raad van State, en de stadhouder prins Maurits aanwezig.

d. Elbertus Leoninus (Albert de Leeuw) (Zaltbommel 1519 of 1520 - Arnhem, 6/7 dec. 1598), studeerde te Leuven, van 1548 tot en met 1580 hoogleraar in de Rechten aldaar, wegens zijn grote eruditie en zijn pragmatisch maar mild en gematigd oordeel gewild raadsman van vele vorsten en overheden; mede-ontwerper van de Pacificatie van Gent (1576), lid van de Raad van State rond aartshertog Matthias (ca.1579); koos in 1580 voor de Opstand tegen Spanje; van 28 juni 1581 tot zijn dood kanselier van Gelderland, van 10 jan. 1586 tot 1 jan. 1596 tevens lid van de nieuwe Raad van State. Zie over hem onder meer A.E.M. Janssen, 'Elbertus Leoninus 1519/1520 - 1598, rechtsgeleerde en Gelders kanselier', in: J. Kuys e.a. (red.), Biografisch woordenboek Gelderland (6 dln., Hilversum 1998-2006). 2, 58-62.
Toegangsnummer:
2000 Oud archief Arnhem
Inventarisnummer:
Folionummer:
196 r. - 196 v.
 
 
 

Contact

location Westervoortsedijk 67-D
     6827 AT Arnhem
     (parkeerplaats aan de
     Mercatorweg)

E-mail Contactformulier
Telefoon  Telefoon
calender2 Openingstijden studiezaal