Mevrouw Van Wassenaer-Mel (1930) logeerde als kind op het landgoed Nederhemert. De familie Van Wassenaer woonde in Den Haag en kwam in de vakanties naar het landgoed. Haar man is er geboren. Ze vertelt over het leven op het landgoed (oral history).Thema’s die aan de orde komen:
Beginjaren. Na haar trouwen in 1952 kwam mevrouw Van Wassenaer met haar man in de oude boerderij op het landgoed wonen. Er was geen waterleiding, gas en elektriciteit. Water werd gepompt, koken gebeurde op een houtkachel. Ook later, in het witte huis op het landgoed, waren er nog gasflessen, olielampen en kaarsen.
Vlees en groenten. Eén keer per jaar werd een varken geslacht. Het vlees werd ingemaakt. Groenten uit de groentetuin werden ingemaakt. Het afval dat eetbaar was ging naar de varkens en alles wat brandbaar was ging in de kachel.
Rechten en plichten. De baron benoemde als heer van het landgoed de burgemeester en zorgde ervoor dat hij en de dominee een huis hadden. De baron had het recht op een windmolen en hij had de rechten van de veerpont (Nederhemert ligt op een eiland). In het rechthuis werd recht gesproken en getrouwd.
Oorlog. In de oorlog is het kasteel geplunderd en verbrand. Het is later door Geldersch Landschap en Geldersche Kastelen herbouwd.
Landbouwbedrijf. In het begin ging alles, zoals hooien, met de hand. Na tien jaar ging alles machinaal. De landbouw bracht niet veel op en de koeien werden verkocht. Na een periode van paardenhandel ging de man van mevrouw Van Wassenaer over op botenbouw.
Jacht. In het najaar werd gejaagd. Dat waren gezellige dagen met erwtensoep. Na de jacht werden de konijnen, hazen, fazanten of duiven verdeeld. Ook de pastoor kreeg een deel. De jacht was nodig omdat konijnen alle gewassen opaten.
Land verkocht. In 1958 werd de grond aan de Staat verkocht die het heeft ondergebracht bij Staatsbosbeheer. Mevrouw Van Wassenaer woont nog altijd in het witte huis tegenover het kasteel.

Graaf Franz zu Ortenburg (1953) is sinds 1978 eigenaar van Middachten in De Steeg. Het landgoed is altijd in de familie geweest; van voorouders van moeders kant: familie Bentick. Van een ‘landgoed in beheer’ is nu overgegaan naar een ‘landgoed in bedrijf’. Het landgoed wordt geëxploiteerd. De graaf vertelt (oral history) over (het beheer van) het landgoed.
Thema’s die in het verhaal aan de orde komen:
Familiegeschiedenis; familie Bentinck.
Het kasteel en de bijgebouwen. Gewoond werd in een bijgebouw: het bouwhuis. De vroegere kamers van het personeel nu in gebruik als gastenverblijf.
Paarden spelen belangrijke rol.
Openstelling van het landgoed. Toen de heer Geertsema, toenmalig commissaris van de koningin, in 1975 op Middachten kwam wonen, gingen de deuren voor het eerst een beetje open. Na zijn vertrek in 1983 werd de tuin met subsidies gerestaureerd. Op bepaalde dagen of tijden wordt het kasteel met tuin en park met entreegeld voor bezoek opengesteld. Het kasteel is authentiek, qua stijl en inrichting. Kerstopenstelling met kerstmarkt in de bijgebouwen; zomerconcerten.
Verpacht land als economisch draagvlak voor Middachten. Van een stuk of 12 pachtboerderijen vroeger, zijn er nu nog 4 grote pachters met meer grond, meer koeien en meer melk. Schaalvergroting.
Bosbouw. Ook het bos moet rendabel zijn. Is nog steeds een productiebos. Het was kaalkap waarbij alles eraf werd gehaald en opnieuw ingeplant. Toen de arbeidskrachten duurder werden, is begonnen met natuurlijke verjonging van het bos. Het hout wordt nu op stam verkocht. Behalve een boswachter is er geen personeel meer nodig.
Bedrijfsvoering. De graaf wil goed voor het landgoed zorgen en het goed aan de volgende generatie overdragen. Naast de graaf is er is nu ook een adviseur die bij het beheer van het landgoed betrokken is en een rentmeester.

Leven op landgoed 't Enzerinck. Willem Breuker (1930) woont zijn hele leven al op het landgoed het Enzerinck waar zijn vader tuinbaas was bij de familie Van Lennep. In 1938 kon vader het huis met een stuk grond erbij pachten. Het verhaal gaat over de geschiedenis van het landgoed in de tijd dat vader er werkzaam was. Thema’s die aan de orde komen zijn:
De eigen grond. Als tuinman verbouwde vader alle soorten groenten. Verder had vader kippen, varkens en een zestal koeien. De melk ging naar de boterfabriek in Vorden. Voor het meel was er rogge en haver. Aan het landgoed deed hij geen onderhoud.
Boomgaard. In 1926 is de boomgaard aangeplant: oude appel- en perenrassen, noten.
Het bos. Behalve tuinman was vader ook boswachter. Hij was baas over 5 mannen. Hij heeft geholpen met beuken kappen. Met twee man was dat een dag hakken. In de oorlog werd het beukenhout voor de generator gebruikt. In het huis werd hout voor de verwarming gebruikt. Nadat de familie in 1938 wegging is er aan het onderhoud van het bos niet veel meer gedaan. Doordat het pompstation het water uit de grond weg pompt, verdwijnt het water van het landgoed. Nu gaat Natuurmonumenten het parkbos met de vijvers weer herstellen.
Oorlog. Op het landgoed zaten in Grootvadershuisje en in de schapenschuur onderduikers. In het huis waren evacués uit Den Haag. Later zijn er ook nog Ambonezen geweest. Na de oorlog is het huis leeggekomen en werd het verhuurd. Er is een verpleeghuis van gemaakt.
Omgang met de bewoners van het huis. De contacten met meneer en de jonker waren erg goed. Toen moeder tbc kreeg heeft de oude meneer Van Lennep de kosten betaald. Met Prinsjesdag mochten vader en moeder mee naar Den Haag om naar de optocht te kijken. Ze hoorden er altijd bij. Met kerst kwam de hele buurt in het huis. In het begin wel 60 – 70 man. Dan was de kerstboom aan en kreeg je chocolademelk.
Er was vroeger nog iemand in dienst. Als er dan een of andere hoogheid kwam had hij altijd een rood jasje aan.

Hendrik Bogchelman (1928) was pachter op landgoed ’t Medler. Voor hem pachtte zijn vader de boerderij. In 1973 is Hendrik op ’t Medler begonnen als klusjesman, naast zijn eigen bedrijf. Hij woont nog steeds op de boerderij waar hij in de bedstee geboren is. De boerderij is nu huurwoning. Hij vertelt over het werk vroeger (oral history).Thema’s die aan de orde komen zijn:
De grond. Er waren boomgaarden en er waren weilanden met vee, inschaarders werden die genoemd. In 1994 zijn de gronden achter de boerderij beheersgebied geworden. De grond moest verschralen. De vergoeding bracht de baron meer op dan de pacht. Andere boerderijen zijn wel gebleven.
Pacht. Hendrik had ongeveer 7 bunder grond, twintig koeien en twintig stuks jongvee. Daarnaast nog mestkuikens. De relatie met het Huis is altijd goed geweest. Hendrik weet niet hoe het zou zijn om eigen boer in plaats van pachter te zijn.
De jacht. Hendrik deed mee met drijven en hij reed met de wildwagen, een hoge vierwielige kar waar het wild aan werd opgehangen. Er was de ouderen jacht en een jongeren jacht, die nu nog zo heet hoewel ook ‘de jongeren’ ook al in de WAO zitten.
De klusjes. De klusjes die gedaan moesten worden regelde Hendrik zelf. Er was geen rentmeester en de baron bemoeide zich er niet mee. Hij had er ook weinig verstand van. Nadat de baron overleden was, mevrouw op de Tusseler Hof zat en de kinderen altijd in het buitenland zaten, verzorgde Hendrik de hele boel.
Personeel. Het huis schoonhouden werd gedaan door een paar getrouwde vrouwen die dan een halve dag kwamen. De oude barones had een eigen dienstbode. Je moest beleefd zijn maar je hoefde niet onderdanig te zijn.
Feesten. Met kerstmis gingen de kinderen naar het kasteel waar ze chocolademelk en een cadeautje kregen. Hendrik en zijn vrouw zijn verschillende keren naar feesten van ’t Medler geweest. Die werden gevierd bij Eikelkamp, het plaatselijk café. Alles werd altijd prima verzorgd.