Menu

De chat is beschikbaar van maandag tot en met vrijdag tussen 13:00 en 16:00 uur. Is de chat offline? Bekijk onze Veelgestelde vragen of stel uw vraag via ons contactformulier.

Uw zoekacties: Landdagsrecessen

Landdagsrecessen

Landdagsrecessen

De Gelderse landdagen waren de vergaderingen van de Gelderse Staten, de afgevaardigden van de steden en de edelen (ridderschappen en bannerheren) van het gewest. De landdagsrecessen zijn de weergave van de besluiten en handdelingen van de landdagen. Ze vormen een belangrijke bron voor de kennis van en over de Gelderse geschiedenis.
In deze toegang zijn korte samenvattingen (regesten) van besluiten, genomen in 1581, 1582, 1583, 1591 en 1592, te vinden.

Hoe zoekt u door de landdagsrecessen?

Klik op de zoekbalk links bovenin en voer uw zoekterm(en) in. Klik vervolgens op ‘zoek’.

Hoe kunt u de originele recessen inzien?

De originele recessen zitten in verschillende archieven. Om deze in te zien noteert u het volgende:
  • Bloknummer (het nummer van het archief waar het reces zich in bevind)
  • Inventarisnummer (het nummer van het stuk waar het reces zich in bevind)
  • Folionummer
Vul vervolgens in de algemene zoekbalk van de website het bloknummer en inventarisnummer in. Bij de zoekresultaten verschijnt het archief met het betreffende bloknummer. Als u hierop klikt, kunt u naar het inventarisnummer in dit archief. Om dit in te zien doet u het volgende:
Met het folionummer kunt u het betreffende reces in het inventarisnummer vinden.

Wilt u meer informatie over de landdagsrecessen? 

In de Onderzoeksgids Landdagsrecessen vindt u meer informatie over de landdagsrecessen. 
beacon
11.912  landdagsrecessen
sorteren op:
 
 
 
 
Inventaris
1593
Landdag 17 maart - 30 maart 1593 te Zutphen
28 maart
Landdagreces
147 De magistraat van de stad Zutphen verzoekt de Landdag de nog te benoemen commissie tot onderzoek naar de staat van de geestelijke goederen opdracht te geven om ten overstaan van het Hof en de Rekenkamer met Zutphen te onderhandelen over een rente die deze stad zou mogen innen uit de opbrengst van de tol op de IJssel. Zie Nota bene.
Datering:
1593 maart 28
Notabene:
a. Deze commissie moest niet alleen de toestand van de geestelijke goederen inspecteren, maar ook het reglement op die goederen herzien, een plan opstellen ter inventarisatie en vereffening van de oude schulden van het gewest en het concept van de herziene landrechten van Veluwe bestuderen, alsmede enkele juridische punten, ingediend door de edelen van Neder-Betuwe.

b. Voor deze commissie, zie de regesten 038 (1593), 041 (1593), 111 (1593), 158 (1593), 166 (1593) en 169 (1593); voor de leden van de commissie, regest 169 (1593).
Bloknummer:
2000
Inventarisnummer:
4696
Folionummer:
369 r. - 369 v. (scan 717-718)
 
 
 
 
 
Inventaris
1593
Landdag 17 maart - 30 maart 1593 te Zutphen
29 maart
Landdagreces
158 De afgevaardigden van de stad Zutphen verzoeken nogmaals in onderhandeling te mogen treden met de nog te benoemen commissie tot inspectie van de geestelijke goederen, alsmede met raadsheren van het Hof en leden van de Rekenkamer ter assistentie van deze commissie. Zie Nota bene.
Datering:
1593 maart 29
Notabene:
a. Over de opmerking in het reces "...und wat daer meer aen dependiert...": er was bepaald dat deze commissie niet alleen de toestand van de geestelijke goederen moest inspecteren, maar ook het reglement op die goederen herzien, een plan opstellen ter inventarisatie en vereffening van de oude schulden van het gewest en het concept van de herziene landrechten van Veluwe bestuderen alsmede enkele juridische punten, ingediend door de edelen van Neder-Betuwe.

b. Uit het reces van 28 maart blijkt dat de stad Zutphen wil onderhandelen over een bepaalde rente waarop de stad recht zou hebben, geheven uit de opbrengst van de tol op de IJssel; zie regest 147 (1593).

c. Voor deze commissie, zie de regesten 038, 041, 111, 147, 166 en 169 (alle 1593).
Bloknummer:
2000
Inventarisnummer:
4696
Folionummer:
371 r. - 371 v. (scan 721 - 722)
 
 
 
 
 
Inventaris
1593
Landdag 17 maart - 30 maart 1593 te Zutphen
29 maart
Landdagreces
166 De ambtman en riddermatige edelen van Neder-Betuwe hebben de Landdag enkele artikelen inzake het recht voorgelegd en willen die bevestigd zien. De Landdag legt deze artikelen voor nader advies voor aan de commissie tot onderzoek van de geestelijke goederen, om daarop rapport uit te brengen op de eerstvolgende landdag. Zie Nota bene.
Datering:
1593 maart 29
Notabene:
a. "...Amptman und Ridderschap van Nederbetuwen...": Derick (Diederik, Dirck) Vijgh (1532-1615), in de jaren 1578-1615 richter en dijkgraaf van Tiel en Zandwijk en ambtman, richter en dijkgraaf van Neder-Betuwe. Leden van de familie Vijgh hebben als pandhouders het ambtmanschap van Neder-Betuwe bekleed van 1538 tot in 1682. Derick Vijgh was een actief en bekwaam ambtman, die echter door zijn onafhankelijk en eigenzinnig beleid en zijn harde optreden als militair evenals zijn vader Claes Vijgh regelmatig in conflict raakte met andere overheden; vgl. onder meer regest 098 (1592).

b. De riddermatige edelen van Neder-Betuiwe namen, onder leiding van de machtige Derick Vijgh en zijn familie, in deze jaren vaker een aparte positie in; zie regest 001 (1584), waar wij Henrick van Beinhom (Beinum, Beynhem) niet alleen voor het Kwartier van Nijmegen zien optreden maar daarbinnen expliciet ook namens ambtman en Ridderschappen van Neder-Betuwe, en de regesten 079 (1585) en 330 tot en met 334 (1585), waarin Herman Pieck, heer tot Isendoorn (IJzendoorn) en Wilhelm (Willem, Wilhem) de Cock (die Kock) van Delwijnen compareren met een speciale volmacht van de riddermatige edelen van Neder-Betuwe.
Zie voorts onder meer de regesten 038 (1584), 001 (1586) Nota bene, 010 (1586), 075 (1586), 080 (1586) Nota bene en 102 (1586) Nota bene.

c. Deze commissie moest niet alleen de toestand van de geestelijke goederen inspecteren, maar ook het reglement op die goederen herzien, een plan opstellen ter inventarisatie en vereffening van de oude schulden van het gewest, en het concept van de herziene landrechten van Veluwe bestuderen. Zie de regesten 038, 041, 111, 147, 158 en 169 (alle 1593).
Bloknummer:
2000
Inventarisnummer:
4696
Folionummer:
372 v. - 373 r. (scan 724-725)
 
 
 
 
 
Inventaris
1592
Landdag 8 - 19 februari 1592 te Nijmegen
19 februari
Landdagreces
053 Maria van Bronckhorst, gravin van Hoya en Broechusen vrouwe van Stirum, krijgt op haar verzoek een vrijgeleide en vrijgave van haar bezittingen onder een aantal voorwaarden (zie Nota bene).
Datering:
1592 februari 19
Notabene:
a. Voorwaarden dat (1) haar huis Wildenborch zal worden ontdaan van vestingwerken, onder toezicht van gedeputeerden uit de Landdag; (2) dat haar zonen blijvend ontslag nemen uit Spaanse dienst, waarvoor zij een borg moet stellen; (3) dat ook maatregelen tegen het huis te Bronckhorst zullen worden genomen, die ter beslissing aan de Staten Generaal zullen worden voorgelegd.

b. Maria van Hoya en Brockhausen (Broichusen, Broeckhuysen) en haar zonen Joost en Erik bleven rooms-katholiek en waren Spaansgezind. Hun bezittingen waren in 1581 door de Staten van Gelderland in beslag genomen omdat Maria vrijwillig Spaanse garnizoenen op haar huizen Bronckhorst en de Wildenborch had toegelaten. Maria's oudste zoon, de bannerheer Joost graaf van Limburg en Bronckhorst, heer van Stirum (ca. 1565 - 1621), poogde de teruggave van zijn goederen te bewerkstelligen. Zelf was hij tot in 1592 in Spaanse krijgsdienst. Zie regesten 113 (1581), 170 (1581), 087 (1583) en 201 (1583). Zie ook: Eliƫns en Harenberg, a.w., 65-66 en Tengbergen, A. en E.J. Tengbergen, De acht kastelen van Vorden (Zutphen 1988) 50-52 (zie Literatuurlijst).

c. Zie ook over deze zaak een memorie van de Gelderse Rekenkamer van 15 februari 1592 over het geconfiskeerde bezit van Maria als "Gravinne van Stirum", op deze landdag ingediend, 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 3, p. 575 (juiste telling), scan 563.

d. Voor 'cautie' en 'indemniteit', zie Verklarende woordenlijst.

e. Zie voor het huis Bronckhorst een concept-rekest van hopman Bernhardt Spaen aan de Landdag i.v.m. reparaties, door hem verricht, bij zijn inkwartiering aldaar in 1590; 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4748, Bijlagen tot de Landdags- en Kwartiersrecessen, stuk nr. 189, 1591.

f. Zie 0124 Archief van het Hof, inv. nr. 690, regesten 7009 en 7053 en brieven 20 maart en 5 mei 1593 over de Wildenborch.

g. Zie over deze zaak ook de regesten 084 (1593) en 136 (1593).
Bloknummer:
2000
Inventarisnummer:
4696
Folionummer:
235 r. - 236 r.
 
 
 

Contact

location Westervoortsedijk 67-D
     6827 AT Arnhem
     (parkeerplaats aan de
     Mercatorweg)

E-mail Contactformulier
Telefoon  Telefoon
calender2 Openingstijden studiezaal