a. Zie ook de regesten 017 (1593) tot en met 020 (1593), 024 (1593) tot en met 027 (1593) en regest 156 (1593).

b. Voor 'consent', zie Verklarende woordenlijst.

a. "Der drost Eijl...": dit is Derick van Eijl, in 1592 en 1593 comparant voor de Ridderschap van het Kwartier van Nijmegen (zie de regesten 001, 1592, en 001, 1593). Het is vooralsnog onduidelijk welk drostambt Van Eijl bekleedde en welke bevoegdheid hij had in relatie tot de tol waarop zijn verzoek betrekking heeft.

b. Deze gravin: Anna Walburgis gravin van Nieuwenaar en Meurs (ca.1522-1600), weduwe van Filips van Montmorency graaf van Horn, die als medestander van Willem van Oranje op 5 juni 1568 samen met Lamoraal graaf van Egmond te Brussel werd onthoofd. Anna hertrouwde in 1569 of 1570 met haar jongere neef Adolf graaf van Nieuwenaar en Meurs, stadhouder van Gelderland, Utrecht en Overijssel. Met Horn woonde zij in Weert, later met Adolf van Nieuwenaar in Utrecht tot diens dood in 1589 en vanaf 1597 in Meurs. Zij stond bekend als een ijverig calvinist en wijze staatsvrouw; zie ook de onderstaande regesten over haar.

c. De gravin beschuldigt Van Eijl van geweigerde rechtspraak inzake de Meurse pandtol, een van de twee te Tiel geheven tollen, in 1359 verpand aan de graven van Meurs en in 1619 gelost (de andere was de Gelderse Tol te Tiel). Van Eijl ontkent de aanklachten in een protestschrift en eist opening van de tolregisters. Volgens de Landdag zijn de stukken niet compleet genoeg om tot een gefundeerde uitspraak te komen. In 1592 was daarom besloten het Hof om advies te vragen en dit advies op de eerstvolgende landdag uit te brengen (zie regest 056, 1592).

d. Zie ook de regesten 041 (1591), 111 (1591), 055 (1592), 056 (1592), 057 (1592) en 093 (1593).

e. Exemplaar 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4696, fol. 370 r. (scan 719) bevat een schrijffout (een dubbele zinsnede) die in andere exemplaren (Rekenkamer, Kwartier van Zutphen en Kwartier van Nijmegen) niet voor komt.

f. "...het Key Camergericht tho Spier..." : het keizerlijke Reichskammergericht in Speyer, zie Verklarende woordenlijst.

a. Voor dit inhoud en achtergrond van dit akkoord, zie ook de regesten 076 (1593) Nota bene en 085 (1593).

b. De inhoud van het akkoord:
1. Godsdienstvrijheid binnen hun gebied.
2. Vrije uitoefening van het collatierecht in het ambt door hen die dat recht van oudsher bezitten.
3. Blijvende geldigheid van de vonissen in alle rechtszaken binnen het ambt sinds het accoord van september 1577, waarbij Zaltbommel en de Tieler- en Bommelerwaarden formeel onderdeel van Gelderland bleven, de facto bestuurd werden door de prins van Oranje, maar wel contributiën aan het gewest moesten betalen. Zie Brouwer, a.w., 13-17.
4. Blijvende geldigheid van alle punten in dat accoord m.b.t. uitoefening van de landrechten, tot wederopzeggens door de inwoners.
5. Vrijwaring van alle schulden en heffingen waarvoor de inwoners tot vandaag toe geen toestemming gegeven hebben.
6. Betaling van geen andere lasten dan alleen die, welke vermeld in het traktaat van 1532.
7. Vrijstelling van het ambt van verdere oorlogskosten.
8. Beperking van het hoger beroep bij het Hof in rechtszaken, gevoerd binnen het ambt, tot dat wat daaromtrent is vastgelegd in 1547 en 1559.
9. De renten van de goederen van Mariënweerd en Zennewijnen moeten niet meer aan de stad Zaltbommel toevallen.
10. Voortaan altijd een uitnodiging aan de Ridderschappen voor elke land- of kwartiersdag.
11. Behoud van de Dwarsdijk, via een stemming.
12. Herstel van de contributie-overeenkomst van 1586 met Leicester en de Raad van State.
13. Geen inlegering van troepen op adellijke huizen.

c. In 1572 door Staatse troepen heroverd, stonden Zaltbommel en de Tieler- en Bommelerwaarden tot 1602 los van Gelderland. De riddermatige adel van de Tielerwaard gebruikte dit machtsvacuüm om los van de rest van de Ridderschap van het Nijmeegse kwartier een eigen politiek te voeren. Op de landdag van 18-21 april 1584 noemde zij zich zelfs een zelfstandig kwartier, tot ongenoegen van de andere, echte kwartieren. Zie regest 081 (1584).

a. "...die van[den] sterffhuise van Nassau S[aliger]...": Het betreft hier een verzoek van prins Maurits om financiële steun aan het Huis Oranje-Nassau, indachtig de verdiensten van Maurtis' vader Willem van Oranje, in 1584 vermoord. De eerste veldtochten onder Willem van Oranje tegen het Spaanse gezag hadden het Oranjehuis veel geld gekost; zie ook de regesten 003 (1593), 023 (1593), 059 (1593), 126 (1593) en 135 (1593).

b. Fol. 346 r. apostille: "Protest der Ridderschap van Tielre Weerdt": Zaltbommel en de Tieler- en Bommelerwaarden werden sinds de verovering door Staatse troepen in 1572 bestuurd door prins Willem van Oranje en na diens dood in 1584 door de Raad van State, totdat na vele mislukte pogingen in 1602 de hereniging met Gelderland tot stand kwam. De riddermatige edelen van de Tielerwaard namen die uitzonderingspositie te baat om los van de rest van de Ridderschap van het Nijmeegse kwartier zoveel mogelijk een eigen politiek te voeren. Op de landdag van 18-21 april 1584 lieten zij zich zelfs een zelfstandig kwartier noemen ("Quartier van Tiel en Bommelerweerdt"), tot ongenoegen van de andere, echte kwartieren. Zie regest 081 (1584). Voor een akkoord tussen de Landdag en deze edelen, zie de regesten 085 (1593) en 153 (1593).

c. Over deze 'oude schulden', dat wil zeggen eerdere, door de Generaliteit gemaakte schulkden ten behoeve van de Opstand, zie ook o.a. de regesten 029 (1582), 112 Nota bene (1583), 066 (1585), 081 Nota bene (1585), 093 (1587), 010 (1590), 011 (1590), 041 (1592), 041 (1593), 042 (1593), 057 (1593), 077 (1593) en 008 (1609).