Menu

De chat is beschikbaar van maandag tot en met vrijdag tussen 13:00 en 16:00 uur. Is de chat offline? Bekijk onze Veelgestelde vragen of stel uw vraag via ons contactformulier.

Uw zoekacties: Landdagsrecessen

Landdagsrecessen

Landdagsrecessen

De Gelderse landdagen waren de vergaderingen van de Gelderse Staten, de afgevaardigden van de steden en de edelen (ridderschappen en bannerheren) van het gewest. De landdagsrecessen zijn de weergave van de besluiten en handdelingen van de landdagen. Ze vormen een belangrijke bron voor de kennis van en over de Gelderse geschiedenis.
In deze toegang zijn korte samenvattingen (regesten) van besluiten, genomen in 1581, 1582, 1583, 1591 en 1592, te vinden.

Hoe zoekt u door de landdagsrecessen?

Klik op de zoekbalk links bovenin en voer uw zoekterm(en) in. Klik vervolgens op ‘zoek’.

Hoe kunt u de originele recessen inzien?

De originele recessen zitten in verschillende archieven. Om deze in te zien noteert u het volgende:
  • Bloknummer (het nummer van het archief waar het reces zich in bevind)
  • Inventarisnummer (het nummer van het stuk waar het reces zich in bevind)
  • Folionummer
Vul vervolgens in de algemene zoekbalk van de website het bloknummer en inventarisnummer in. Bij de zoekresultaten verschijnt het archief met het betreffende bloknummer. Als u hierop klikt, kunt u naar het inventarisnummer in dit archief. Om dit in te zien doet u het volgende:
Met het folionummer kunt u het betreffende reces in het inventarisnummer vinden.

Wilt u meer informatie over de landdagsrecessen? 

In de Onderzoeksgids Landdagsrecessen vindt u meer informatie over de landdagsrecessen. 
beacon
11.912  landdagsrecessen
sorteren op:
 
 
 
 
Inventaris
1593
Landdag 17 maart - 30 maart 1593 te Zutphen
29 maart
Landdagreces
162 Instructie afgevaardigden Staten-Generaal: 2. De delegatie van het Kwartier van Nijmegen wil, evenals de andere twee kwartieren, dat er een derde Geldersman wordt benoemd in de Raad van State, en de afgevaardigden naar de Staten-Generaal krijgen opdracht hier op aan te dringen. Zie Noita bene.
Datering:
1593 maart 29
Notabene:
a. Voor de regelmatig opduikende Gelderse voorkeur voor één lid in de Raad van State voor ieder kwartier, zie de regesten 108, 174,181, 247, 251, 272 en 274 (1583), en 019, 112, 115 en 261 (1584).

b. Voor 'Raad van State', zie Verklarende woordenlijst.
Bloknummer:
2000
Inventarisnummer:
4696
Folionummer:
372 r. (scan 723)
 
 
 
 
 
Inventaris
1593
Landdag 17 maart - 30 maart 1593 te Zutphen
28 maart
Landdagreces
151 Burgemeester Engelbert van der Burcht laat namens de gravin van Nieuwenaar en Meurs weten dat de door Eijl bepleite kwestie (zie hierboven, regest 150, 1593) reeds aanhangig is bij het Hof van Gelre en Zutphen. Hij verzoekt de Landdag geen besluit te nemen zonder de partijen te horen en de zaak liever aan het Hof over te laten; en hij eist onverwijld een rapportage van het Hof over deze zaak.
Datering:
1593 maart 28
Notabene:
a. "...Burgermr. Engelbertus van der Burch...": mr. Engelbert van der Burcht, burgemeester van Arnhem, comparant names die stad op deze landdag; zie regest 001 (1593), comparantenlijst.

b. "...Gravinne tho Numhar..." (sic): Anna Walburgis gravin van Nieuwenaar en Meurs (ca.1522-1600), weduwe van Filips van Montmorency graaf van Horn, die als medestander van Willem van Oranje op 5 juni 1568 samen met Lamoraal graaf van Egmond te Brussel werd onthoofd. Anna hertrouwde in 1569 of 1570 met haar jongere neef Adolf graaf van Nieuwenaar en Meurs, stadhouder van Gelderland, Utrecht en Overijssel. Met Horn woonde zij in Weert, later met Adolf van Nieuwenaar in Utrecht tot diens dood in 1589 en vanaf 1597 in Meurs. Zij stond bekend als een ijverig calvinist en wijze staatsvrouw, en bereikte een hoge leeftijd ondanks haar doorgaans slechte gezondheid. Haar enige kind, een zoon, overleed op jonge leeftijd. Haar graafschap Meurs liet zij na aan prins Maurits, die het in 1597 op de Spanjaarden heroverd had; haar graafschap Horn aan Sabina van Egmont vrouwe van Beijerland, dochter van Lamoraal van Egmont.

c. litispendentie: zie Verklarende woordenlijst.

d. Exemplaar 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4696, fol. 370 r. (scan 719) bevat een schrijffout in de naam van de gravin (zie b); 0012 Archief van de Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 3, fol. 28 r. (scan 635), 0003 Archief van het Kwartier van Nijmegen, inv. nr. 613, fol. 99 r. en 0005 Archief van het Kwartier van Zutphen, inv. nr. 1385, fol. 176 r. (scan 355) geven de juiste naam.
Bloknummer:
2000
Inventarisnummer:
4696
Folionummer:
370 r. (scan 719)
 
 
 
 
 
Inventaris
1593
Landdag 17 maart - 30 maart 1593 te Zutphen
17 maart
Landdagreces
001 Comparanten ter Landdag

Kwartier van Nijmegen

Ridderschap:

Bartholdt (Bartelt) van Gendt, heer van Loenen (Loehnen) en Wolferen, raadsheer in het Hof van Gelre en Zutphen (1578-1595)
Cornelis van Gendt (Gent), heer van Meinerswick (Meijnerswijck Meinerswijck (Meynerswyck), in 1591-1614 burggraaf, richter en dijkgraaf van Nijmegen
Johan van Gendt (Gent), ambtman in Over-Betuwe
Derick (Dederick, Derck) Vijgh (Vieghe,Viech), heer tot Soulen (Zoelen, Soelen), ambtman van Neder-Betuwe en richter van Tiel en Zandwijk
Goessen (Goossen, Goosen) van Varick (Vaerick, Varyck), rekenmeester in de Gelderse Rekenkamer (1580-1623)
Johan (Jan) van Gendt (Gent), heer tot Oijen (Oyen, Oyhen) en Dieden (Dyden)
Reiner (Reyner) van Dort (Dorth), heer tot Varick (Vaerick, Varyck)
Arndt (Adriaan, Adriaen) de Cock (Kock) van Delwijnen, heer tot Wadenoijen, voormalig ambtman en dijkgraaf van Zaltbommel en de Tieler- en Bommelerwaarden, later richter en dijkgraaf van Wageningen
Walraven van Haeften, heer tot Haeften
Henrick van Beinhem (Beynhem, Beinum, Beinhum, Beinhom), heer tot Appelenburch (Appelenborch)
Aernt (Arndt) van Welderen
Johan van Gent (Gendt) tot Winssen
Henrick (Hynrick) van Boenenborch (Bonenburch) genaamd van Honsteyn (Honstein, Hontsteen, Hontstein), voormalig burggraaf en dijkgraaf van Nijmegen (1566-1575)
Dederick (Derick) van Eyl
Henrick van Hemert

Steden:

stad Nijmegen:
Henrick Swarthamel
Henrick (Henderyck Henrich, Hendrick) de (die) Beijer

Tiel:
Peter Boszus
Roeloff (Roedolph Rodolph) van Ommeren

Zaltbommel:
mr. Henrick de Bije, secretaris


Kwartier van Zutphen:

Ridderschap:
Seino (Zeino, Zeno, Seyno) van Dort(t), heer te Dort(t), landdrost van Zutphen en schout van Lochem


Steden:

stad Zutphen: "die Magistraet der stat Zutphen" (geen namen opgegeven); aanwezig blijkt Adam Caldenbach, richter van Zutphen (zie Nota bene).

Datering:
1593 maart 17
Notabene:
a. Uit 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4696, fol. 328 r., blijkt dat Cosijn van der Hell en Arnt van de Wal compareren voor het Kwartier van Zutphen. Geen van beiden komt voor in de comparantenlijst.

b. Casijn (Cosijn, Cosin) van der Hell compareert hier, en ook in 1591, voor het Kwartier van Zutphen, en wordt namens het Zutphense kwartier afgevaardigd naar de Staten-Generaal, zie regest 161 (1593); in vroegere jaren compareerde hij voor Veluwe, zie de landdagen van november 1587, maart 1588 en juli 1590.

c. Uit 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4696, fol. 345 r. (scan 669) blijkt dat Adam Caldenbach, richter van Zutphen, staande de vergadering in een commissie ter vereffening van de schulden van Overijssel wordt benoemd. Hij maakte dus deel uit van de delegatie van de stad Zutphen, waarvan de comparantenlijst geen individuele namen geeft.

d. Uit 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4696, fol. 372 r. (scan 723) blijkt dat ook Carll (Carl, Karel) Vijgh, jonkheer tot Soulen (Zoelen), aanwezig moet zijn geweest, omdat hij staande de vergadering wordt afgevaardigd naar de Staten-Generaal, al komt hij niet voor op de comparantenlijst. Zie regest 161 (1593).
Bloknummer:
2000
Inventarisnummer:
4696
Folionummer:
317 r. - 318 v. (scan 613-616)
Ga naar dit stuk:
Comparanten ter Landdag

Kwartier van Nijmegen

Ridderschap:

Bartholdt (Bartelt) van Gendt, heer van Loenen (Loehnen) en Wolferen, raadsheer in het Hof van Gelre en Zutphen (1578-1595)
Cornelis van Gendt (Gent), heer van Meinerswick (Meijnerswijck Meinerswijck (Meynerswyck), in 1591-1614 burggraaf, richter en dijkgraaf van Nijmegen
Johan van Gendt (Gent), ambtman in Over-Betuwe
Derick (Dederick, Derck) Vijgh (Vieghe,Viech), heer tot Soulen (Zoelen, Soelen), ambtman van Neder-Betuwe en richter van Tiel en Zandwijk
Goessen (Goossen, Goosen) van Varick (Vaerick, Varyck), rekenmeester in de Gelderse Rekenkamer (1580-1623)
Johan (Jan) van Gendt (Gent), heer tot Oijen (Oyen, Oyhen) en Dieden (Dyden)
Reiner (Reyner) van Dort (Dorth), heer tot Varick (Vaerick, Varyck)
Arndt (Adriaan, Adriaen) de Cock (Kock) van Delwijnen, heer tot Wadenoijen, voormalig ambtman en dijkgraaf van Zaltbommel en de Tieler- en Bommelerwaarden, later richter en dijkgraaf van Wageningen
Walraven van Haeften, heer tot Haeften
Henrick van Beinhem (Beynhem, Beinum, Beinhum, Beinhom), heer tot Appelenburch (Appelenborch)
Aernt (Arndt) van Welderen
Johan van Gent (Gendt) tot Winssen
Henrick (Hynrick) van Boenenborch (Bonenburch) genaamd van Honsteyn (Honstein, Hontsteen, Hontstein), voormalig burggraaf en dijkgraaf van Nijmegen (1566-1575)
Dederick (Derick) van Eyl
Henrick van Hemert

Steden:

stad Nijmegen:
Henrick Swarthamel
Henrick (Henderyck Henrich, Hendrick) de (die) Beijer

Tiel:
Peter Boszus
Roeloff (Roedolph Rodolph) van Ommeren

Zaltbommel:
mr. Henrick de Bije, secretaris


Kwartier van Zutphen:

Ridderschap:
Seino (Zeino, Zeno, Seyno) van Dort(t), heer te Dort(t), landdrost van Zutphen en schout van Lochem


Steden:

stad Zutphen: "die Magistraet der stat Zutphen" (geen namen opgegeven); aanwezig blijkt Adam Calden
 
 
 
 
 
Inventaris
1593
Landdag 17 maart - 30 maart 1593 te Zutphen
29 maart
Landdagreces
160 In reactie op een schrijven van Maria van Nassau gravin van Buren besluit de Landdag te repliceren dat Maria uit verscheidene brieven en protesten van het Hof van Gelre reeds heeft kunnen opmaken dat de tienden die zij heft te Acquoij niet aan haar, maar vanouds aan Gelderland toekomen. Zij wordt gesommeerd deze tienden voortaan aan het gewest te laten en de Landdag draagt het Hof en de Rekenkamer op het recht van het gewest op de tienden te handhaven. Zie Nota bene.
Datering:
1593 maart 29
Notabene:
a. "...Jonffer van Buiren"...: deze jonkvrouwe van Buren was Maria van Nassau gravin van Buren (1556-1616), dochter van Willem van Oranje en Anna van Egmond. Maria trad te Buren op als zaakwaarneemster voor haar oudere broer Filips Willem graaf van Nassau en Buren (1554-1618) die in 1568 door de Spanjaarden gevangen was genomen en naar Spanje gevoerd, waar hij tot 1595 verbleef. Zij zette zich sterk in voor de vrijlating van haar broer en staat bekend als weldoenster van het stadje Buren, waar zij in 1612 een weeshuis stichtte. Maria was vanaf 1595 gehuwd met de beruchte Staatse legeraanvoerder Filips graaf van Hohenlohe (1550-1606). Deze Maria van Nassau mag niet verward worden met haar tante Maria van Nassau (1539-1599), zuster van Willem van Oranje en gehuwd met de Gelderse stadhouder Willem IV graaf van den Bergh (over haar, zie o.a. regest 051, 1592).

b. Exemplaar 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 4696, bevat op fol. 372 r. (scan 723) de schrijffout "umb", moet zijn "und", vergelijk 0012 Archief van de Rekenkamer, inv. nr. 613, fol. 29 v.
Bloknummer:
2000
Inventarisnummer:
4696
Folionummer:
371 v. - 372 r. (scan 722-723)
 
 
 

Contact

location Westervoortsedijk 67-D
     6827 AT Arnhem
     (parkeerplaats aan de
     Mercatorweg)

E-mail Contactformulier
Telefoon  Telefoon
calender2 Openingstijden studiezaal